Άνθρωποι που μάχονται καθημερινά με έναν αόρατο φόβο, όπως θα κατονομάζαμε τις κρίσεις πανικού, αγνοούν κάποιους σημαντικούς λόγους που ευνοούν την πρόκληση κρίσεων πανικού. Πόσοι από εμάς βέβαια γνωρίζουν τους λόγους που οδηγούν στην εκδήλωση των συμπτωμάτων και τους τρόπους με τους οποίους μπορούν να αντιμετωπίσουν τις κρίσεις πανικού;
Η κρίση ή (διαταραχή) πανικού είναι μία κατάσταση κατά την οποία εκδηλώνονται τόσο αισθήματα ξαφνικού άγχους όσο και αισθήματα ανεξέλεγκτου φόβου για το θάνατο. Η διαφορά από την κρίση άγχους έγκειται στην ένταση και στη διάρκεια της. Είναι πιθανό να εμφανιστεί χωρίς προφανή λόγο και αιτία ενώ τα συμπτώματα που εκδηλώνονται συνήθως υποχωρούν εντός λίγων λεπτών. Για τη σωστή διάγνωσή της καλείται το άτομο να λάβει υπόψη του τη γνώμη ενός ειδικού ψυχολόγου ενώ η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει και τη χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής κατόπιν σύστασης γιατρού.
Παράγοντες δημιουργίας
Τρόπος ζωής-Εργασία
Το σύγχρονο μοντέλο ζωής που προβάλλει τόσο δελεαστικά την φρενήρη καθημερινότητα, συνοδεύει το κυρίαρχο μότο: «Ο χρόνος είναι χρήμα» που ευλαβικά αναπαράγεται και γίνεται η αιτία για φθορά της ψυχικής μας υγείας. Συγκεκριμένα, οι διαρκώς αυξανόμενες απαιτήσεις και υποχρεώσεις δεσμεύουν πολλές φορές εκείνο το πολυπόθητο διάλειμμα που χρειαζόμαστε για ενδοσκόπηση και ανανέωση με αποτέλεσμα τη συσσώρευση πίεσης και άγχους. Στις περιπτώσεις που αυτό το ασφυκτικό άγχος μετατρέπει τον πανικό σε έναν απρόσκλητο επισκέπτη και έρχεται ανά τακτά διαστήματα προκαλώντας μας ζοφερά συναισθήματα, είναι η τελική ειδοποίηση για την αλλαγή του τρόπου ζωής μας.
Γονίδια-Ιατρικό ιστορικό
Πολλοί από τους παθόντες αναρωτιούνται για την ύπαρξη γονιδίων που προκαλούν την συγκεκριμένη εκδήλωση συμπτωμάτων και όπως διαπιστώνεται αποτελεί ενδεικτική αιτία η γενετική προδιάθεση για αγχώδεις διαταραχές. Παράδειγμα που εξηγεί το παραπάνω αποτελεί η συσχέτιση ατόμων που βιώνουν κρίσεις πανικού με μέλος του οικογενειακού τους περιβάλλοντος το οποίο πάσχει από διαταραχή διάθεσης όπως η κατάθλιψη. Επιπλέον, η ύπαρξη μακροχρόνιας θυροειδούς ή και καρδιακής νόσου, διαβήτη παρουσιάζει δυνατή την εμφάνιση κρίσεων πανικού.
Τραυματικά γεγονότα
Ενδεχόμενη ισχύ θα μπορούσε να έχει η αναβίωση κάποιου παρελθοντικού τραύματος αλλά και η επαναλαμβανόμενη εμπειρία του ατόμου με μια σειρά από δυσμενή γεγονότα όπως η απόλυση από θέση εργασίας, ο χαμός ενός αγαπημένου προσώπου, το διαζύγιο, ο χωρισμός, ένα τροχαίο δυστύχημα ή κάποιο άλλο γεγονός που έθεσε σε κίνδυνο την ζωή του και το ψυχολογικό κόστος ενέτεινε τα συναισθήματα ανασφάλειας και φόβου.
Τρόποι αντιμετώπισης
Ασκήσεις αναπνοής
Το πρώτο δείγμα που πιστοποιεί την ζωντανή μας ύπαρξη στον κόσμο είναι η ανάσα που παίρνουμε. Ακούγεται τόσο απλό και όμως αποδεικνύεται ότι μικρό ποσοστό ανθρώπων γνωρίζει τη σημασία της αργής και με σταθερό ρυθμό αναπνοής από το διάφραγμα ενώ παράλληλα αγνοεί ότι η βαθιά αναπνοή περιορίζει την λήψη οξυγόνου. Η σωστή αναπνοή σε συνδυασμό με την σωστή στάση του σώματος επηρεάζουν σημαντικά τα επίπεδα του στρες στον οργανισμό.
Γυμναστική
Οι ψυχολογικές μελέτες έχουν τονίσει την αναγκαιότητα γυμναστικής άσκησης τόσο για την πρόληψη όσο και για την αντιμετώπιση στρεσογόνων καταστάσεων καθώς κατά τη διάρκεια αυτής παράγονται οι ενδορφίνες, ορμόνες που συμβάλλουν στη θετική ψυχική διάθεση του ατόμου. Ειδικότερα, η αερόβια άσκηση και η γιόγκα (=yoga) είναι ιδανικές για την αποσυμφόρηση του άγχους ενώ ταυτόχρονα προσφέρουν ένα αίσθημα ευφορίας και ηρεμίας.
Ημερολόγιο/Διαλογισμός
Ένας άλλος τρόπος αντιμετώπισης των κρίσεων πανικού είναι να βρισκόμαστε σε επαφή με τον εσωτερικό μας κόσμο. Η καταγραφή των σκέψεων και των συναισθημάτων μας σε μία κόλλα χαρτί μπορεί να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά από οτιδήποτε άλλο καθώς βοηθάει το άτομο να αντιληφθεί πιο εύκολα το μοτίβο των εναλλασσόμενων αρνητικών σκέψεων που ακολουθεί εστιάζοντας στο εκάστοτε ερέθισμα που δέχεται. Ακόμα, ο διαλογισμός ως μορφή χαλάρωσης παρέχει πρακτικές που ενισχύουν συνειδητά την αίσθηση αυτό-ασφάλειας και ευεξίας.
Ψυχοθεραπεία
Η ψυχοθεραπεία ενδείκνυται για όλες τις περιπτώσεις που αφορούν την ψυχική μας υγεία και ίσως είναι και το βασικότερο συστατικό για την διασφάλισή της. Γενικότερα, όντας κοινωνικά όντα η ανθρώπινη επικοινωνία ίσως τελικά να συνιστά «πανάκεια» σε ότι θέμα μας απασχολεί και σίγουρα η σωστή αντιμετώπιση μιας κρίσης πανικού απαιτεί κάτι παραπάνω από μία απλή φιλική συμβουλή. Η συνεργασία με ειδικό ψυχοθεραπευτή προσφέρει την δυνατότητα κατάλληλης συναισθηματικής στήριξης καθώς επίσης επιτρέπει στο άτομο να εξετάσει κάθε παράμετρο και να προβεί στην άμεση κατανόηση της κατάστασής του. Ενδεικτικό είδος ψυχοθεραπείας σε τέτοιες περιπτώσεις είναι η λεγόμενη γνωστική συμπεριφορική θεραπεία (CBT).
Πηγές:
- Πώς ξέρετε αν έχετε κρίση πανικού ή άγχους; Τα συμπτώματα και η θεραπεία. Ανακτήθηκε από: https://www.onmed.gr/
- Κρίσεις πανικού: διαχείριση και θεραπευτική προσέγγιση. Ανακτήθηκε από: https://www.eurolife.gr/
- Κρίση Πανικού: Πώς θα την προλάβετε – Πώς θα την ξεπεράσετε. Ανακτήθηκε από https://www.ygeiamou.gr/
