Μειονοτική επιρροή και κοινωνική αλλαγή

Μειονοτική επιρροή και κοινωνική αλλαγή:

Η κοινωνική επιρροή αποτελεί χωρίς αμφιβολία ένα βασικό ζήτημα ενασχόλησης της κοινωνικής ψυχολογίας. Ένας πολύ διαφορετικός αλλά και συνηθισμένος τύπος επιρροής είναι η μειονοτική επιρροή. Αυτός ο τύπος επιρροής εμφανίζεται μέσα σε μια ομάδα όταν ένα άτομο ή μια αριθμητική μειοψηφία μπορεί μερικές φορές να αλλάξει τις απόψεις της πλειοψηφίας. Μια μειοψηφία έχει μικρή νομιμοποιημένη ισχύ σε μια ευρύτερη ομάδα επομένως και μικρή επιρροή. Ωστόσο, κάποιες φορές μια μειονότητα που κατέχει μικρή ή καθόλου νομιμοποιημένη ισχύ μπορεί να ασκήσει σημαντική επιρροή και να μετατοπίσει την πλειοψηφία προς την δική της άποψη. Μειονοτική επιρροή και κοινωνική αλλαγή είναι λοιπόν στενά συνδεδεμένες.

Ο θετικός ρόλος της μειονοτικής επιρροής στην κοινωνική αλλαγή:

Οι μειονότητες λοιπόν είναι απαραίτητες, καθώς χωρίς την ύπαρξή τους δεν θα υπήρχαν καινοτομίες. Αν τα άτομα και οι ομάδες ενστερνίζονταν πάντα τις ίδιες απόψεις τότε θα υπήρχε πλήρης ομοιογένεια και θα υπερίσχυε πάντα η άποψη της πλειοψηφίας. Ο ρόλος της μειονοτικής επιρροής ουσιαστικά είναι να κατορθώσει να επιφέρει αφενός την υιοθέτηση των απόψεών της και αφετέρου την κοινωνική αλλαγή.

Ο Moscovici ανέπτυξε ένα γενετικό μοντέλο της μειονοτικής επιρροής. Το αποκάλεσε γενετικό καθώς εστίαζε στον τρόπο με τον οποίο οι δυναμικές της κοινωνικής σύγκρουσης μπορούν να προκαλέσουν κοινωνική αλλαγή. Οι άνθρωποι δεν επιθυμούν τις κοινωνικές συγκρούσεις και μια ενεργή μειονότητα μπορεί να το εκμεταλλευτεί αυτό και μέσω της πρόκλησης σύγκρουσης να προσεταιριστεί την πλειοψηφία. Ωστόσο αυτό εξαρτάται από το ύφος της συμπεριφοράς που θα υιοθετήσει η μειονότητα.

Advertising

Το ύφος της συμπεριφοράς:

Αποτελεί βασική προϋπόθεση για να επιφέρει η μειονότητα την επικράτηση των απόψεών της και περιλαμβάνει πολλά στοιχεία. Αρχικά, είναι απαραίτητο η μειονότητα να είναι συνεπής. Να διαθέτει μια προσλαμβανόμενη συνέπεια, όχι απλώς αντικειμενική επανάληψη των αντιλήψεων της, ενώ πρέπει και να υπάρχει παρουσία συνέπειας σε όλα τα μέλη της μειονότητας (ομοφωνία). Επίσης, να επιδεικνύει βεβαιότητα και να παρουσιάζει την δική της άποψη ως την μοναδική λύση στη σύγκρουση. Παράλληλα, η μειονότητα για να ασκήσει επιρροή πρέπει να είναι αυτόνομη, δίκαιη και να δρα με βάση τις αρχές της. Τα μέλη οφείλουν να έχουν κάνει θυσίες για τα πιστεύω τους. Θα πρέπει να υπάρχει επένδυση στις απόψεις τους.

Επιπρόσθετα, η υιοθέτηση ενός ελαστικού διαπραγματευτικού ύφους αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για να προκαλέσει η μειονότητα την μεταστροφή. Πιο συγκεκριμένα, τα μέλη της μειονοτικής ομάδας θα πρέπει να μην είναι υπερβολικά άκαμπτα στις απόψεις τους. Αλλά ούτε υπερβολικά ευέλικτα. Αντίθετα, θα πρέπει η μειονότητα να είναι συνεπής στις απόψεις της, αλλά και να διαθέτει ένα ανοιχτόμυαλο και λογικό ύφος διαπραγμάτευσης. Τέλος, είναι θεμιτό να προτείνει μια εναλλακτική συνεκτική θέση, σύμφωνα με το πνεύμα των καιρών και να διατηρεί μια ικανοποιητική απόσταση από τη θέση της πλειοψηφίας.

Συμπερασματικά για τη μειονοτική επιρροή:

Αξίζει να αναφερθεί η διάκριση που έκανε ο Moscovici όσον αφορά το είδος της επιρροής που ασκεί η μειονότητα. Ειδικότερα, σε αντίθεση με την πλειοψηφική επιρροή που επιφέρει άμεση δημόσια ενδοτικότητα και συμμόρφωση, η μειονοτική επιρροή προκαλεί μεταστροφή. Το φαινόμενο της μεταστροφής εκφράζει ουσιαστικά την απότομη, δραματική εσωτερική αλλαγή στις στάσεις μιας πλειοψηφίας λόγω της μειονοτικής επιρροής. Η μειονοτική επιρροή και η κοινωνική αλλαγή είναι λοιπόν άμεσα συνυφασμένες.