Οι τρομακτικές ταινίες είναι αρκετά δημοφιλείς, με πολλά άτομα να δηλώνουν φαν αυτού του είδους. Ωστόσο, σε άλλους δεν αρέσουν καθόλου, με αποτέλεσμα να απορούν γιατί αυτές έχουν τόση μεγάλη απήχηση στον κόσμο.
Όπως και να’χει, υπάρχουν τρία χαρακτηριστικά που διέπουν αυτές τις ταινίες, τα οποία ελκύουν τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Το πρώτο είναι η ένταση. Αυτή δημιουργείται μέσα από το μυστήριο και το σοκ που βιώνει ο θεατής, με τη χρήση ηχητικών εφέ, αλλά και τρομακτικών εικόνων. Ένα άλλο χαρακτηριστικό είναι η σχετικότητα, δηλαδή μία ταινία τρόμου χρειάζεται να κεντρίσει το ενδιαφέρον του θεατή, με σκοπό να την παρακολουθήσει. Αυτό επιτυγχάνεται, μέσω της σύνδεσης του ατόμου με διάφορες καταστάσεις που προβάλλονται, όπως με το φόβο του θανάτου. Τέλος, η έλλειψη ρεαλισμού οδηγεί το κοινό στην αποστασιοποίησή του από τα γεγονότα που λαμβάνουν μέρος στις τρομακτικές ταινίες. Επομένως, όσες ταινίες αυτού του είδους διαθέτουν αυτά τα χαρακτηριστικά, προτιμούνται περισσότερο από τον κόσμο.
Παράγοντες που οδηγούν στην αρέσκεια ή τη δυσαρέσκειά μας για τις τρομακτικές ταινίες:
Μία πιθανή πρώτη εξήγηση για αυτό, έχει να κάνει με την προσωπικότητα, αλλά και τα συναισθήματα του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Για παράδειγμα, ενδέχεται κάποιος να ευχαριστιέται την ώρα που παρακολουθεί σκηνές τρόμου και βίας, με αποτέλεσμα ο φόβος να μην υφίσταται. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει η ενσυναίσθηση σε αυτό. Συγκεκριμένα, όσοι άνθρωποι έχουν υψηλότερα επίπεδα ενσυναίσθησης, είναι πιθανόν να παρουσιάζουν αποστροφή προς αυτές τις σκηνές, σε σχέση με αυτούς που διαθέτουν χαμηλότερα επίπεδα. Ακόμη, φαίνεται ότι οι άνδρες ίσως τις προτιμούν περισσότερο, ενώ, ταυτόχρονα, η επιθετική συμπεριφορά και η τάση για αναζήτηση νέων εμπειριών μπορεί να συνδέονται με την απόλαυση από την παρακολούθησή τους.
Οφέλη παρακολούθησης ταινιών τρόμου:
Όσοι είναι οπαδοί αυτού του είδους ταινιών, θα βιώσουν τις ακόλουθες λειτουργίες και καταστάσεις:
- Έκκριση διάφορων νευροδιαβιβαστών: Τέτοιοι νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου είναι η ντοπαμίνη, η σεροτονίνη και η αδρεναλίνη. Ουσιαστικά, με την έκκρισή τους συμβάλλουν στην καλύτερη λειτουργία των αντανακλαστικών του ατόμου, καθώς η σκέψη διεγείρεται και οι αισθήσεις οξύνονται.
- Ενίσχυση αντοχής και θάρρους: Μελέτες δείχνουν ότι το “καλό άγχος” ενισχύεται με την παρακολούθηση ταινιών τρόμου. Επομένως, όπως στις θεραπείες άγχους, έτσι κι εδώ, όταν το άτομο σταδιακά εκτίθεται σε φοβικές καταστάσεις, μπορεί να ενισχυθεί ο οργανισμός του, ίσως και το ανοσοποιητικό του σύστημα.
- Αντιμετώπιση της κατάθλιψης: Το άγχος, η θλίψη και τα μειωμένα επίπεδα αδρεναλίνης είναι μερικά μόνο στοιχεία που διακρίνουν όσους πάσχουν από αυτή την ασθένεια. Η παρακολούθηση ταινιών τρόμου βοηθά το άτομο να βιώσει θετικά συναισθήματα, όπως χαρά, αισιοδοξία και επιθυμία για ζωή.
- Αυτοπεποίθηση: Σύμφωνα με μία έρευνα του Πανεπιστημίου του Γουεστμίνιστερ, το συγκεκριμένο είδος ταινιών είναι πιθανό να επηρεάσει το πώς κάποιος λειτουργεί στη ζωή του. Αναλυτικότερα, πολλοί δηλώνουν ότι, χάρη σε αυτές τις ταινίες, άρχισαν να αντιμετωπίζουν πιο αποφασιστικά τις δυσκολίες της ζωής.
Σωματικές διεργασίες κατά τη διάρκεια παρακολούθησης ταινιών τρόμου:
Καταρχάς, ο εγκέφαλος δε μπορεί να διακρίνει τη διαφορά ανάμεσα στη φαντασία και την πραγματικότητα, εκλαμβάνοντας, έτσι, όσα βλέπει ως αληθινά. Επομένως, αν κάποιος έχει τραυματικές εμπειρίες από ένα γεγονός, το οποίο μοιάζει αρκετά με αυτό που προβάλλεται σε μία ταινία τρόμου, τότε είναι δυνατό να προκληθεί μία απόκριση. Συγκεκριμένα, αυτό μπορεί να συμβεί σε όσους πάσχουν από διαταραχή μετατραυματικού στρες. Επίσης, καθώς το άγχος σιγά σιγά αυξάνεται, οι περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για την οπτική και ακουστική αντίληψη, γίνονται πιο ενεργές. Αυτό συμβαίνει, γιατί υπάρχουν ενδείξεις ενδεχόμενης απειλής στο περιβάλλον.
Ακόμη, όπως είναι φυσικό, η παρακολούθηση ταινιών τρόμου μπορεί να αυξήσει τον καρδιακό ρυθμό. Αυτά τα αποτελέσματα είναι ίδια με αυτά που συμβαίνουν σε άτομα που ασχολούνται με τα extreme sports, όπως το bunjee jumping. Τέλος, μπορεί να συμβεί καρδιακή προσβολή, αν η σωματική και ψυχολογική απόκριση πραγματοποιηθεί ακριβώς την κατάλληλη στιγμή. Οι φυσικές αντιδράσεις συμπεριλαμβάνουν τις ιδρωμένες παλάμες, μία πτώση της θερμοκρασίας του δέρματος και μία αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Πηγές:
- Ταρσάνη, Τ. (2018). Ταινίες τρόμου: Γιατί επιλέγουμε το αίσθημα του φόβου; Ανακτήθηκε από https://www.psychologynow.gr/ (τελευταία πρόσβαση 20.08.2020)
- DiSalvo, D. (2018). Γιατί μας αρέσουν οι ταινίες τρόμου και ποια τα οφέλη τους. Ανακτήθηκε από https://www.capital.gr/forbes (τελευταία πρόσβαση 20.08.2020)
- Πώς οι ταινίες τρόμου βοηθούν την ψυχική και σωματική υγεία. (2019). Ανακτήθηκε από https://www.onmed.gr/ (τελευταία πρόσβαση 20.08.2020)
- Dolenga, G. (2017). What Happens to Your Body When You Watch a Scary Movie? Ανακτήθηκε από https://www.ahealthiermichigan.org/ (τελευταία πρόσβαση)
- Horror movies manipulate brain activity expertly to enhance excitement. Ανακτήθηκε από https://www.sciencedaily.com/ (τελευταία πρόσβαση 20.08.2020)
