Το αστέρι της Βηθλεέμ είναι γνωστό στους χριστιανούς πως φώτισε το δρόμο στους τρεις Μάγους με τα δώρα.Σύμφωνα με την παράδοση,χάρη στο αστέρι αυτό,οι τρεις Μάγοι διέσχισαν μια πολύ μεγάλη απόσταση και βρήκαν τη φάτνη του νεογέννητου θείου βρέφους.Τι λέει όμως η επιστήμη για αυτό το αστέρι;
Πιθανές ερμηνείες
Η αναφορά στο άστρο που οδήγησε τους Μάγους γίνεται από τον ευαγγελιστή Ματθαίο.Αν και δεν υπάρχουν σημαντικά ιστορικά ευρήματα που να υποστηρίζουν αυτό το γεγονός, οι επιστήμονες δεν αποκλείουν την ύπαρξη κάποιου αστρονομικού φαινομένου την ίδια περίοδο.Το γεγονός αυτό πρέπει να είχε δύο σημαντικά χαρακτηριστικά.Αρχικά,λαμβάνοντας υπόψη ότι οι Μάγοι ήταν οι αστρονόμοι της εποχής,το αστέρι της Βηθλεέμ πρέπει να ήταν κάτι αρκετά ασυνήθιστο,ώστε να τους τραβήξει τόσο την προσοχή.Επιπλέον,δεδομένου ότι οι Μάγοι έπρεπε να κάνουν ένα μεγάλο ταξίδι από τον τόπο τους (πιθανότατα τη Βαβυλώνα) στη Βηθλεέμ,το αστρονομικό γεγονός πρέπει να είχε διάρκεια ή περιοδικότητα.Οι επιστήμονες θεωρώντας ότι όντως υπήρξε το αστρονομικό γεγονός,το απέδωσαν κατά καιρούς σε:
- κομήτη
- έκρηξη κάποιου υπερκαινοφανούς αστέρα (supernova)
- σύνοδος πλανητών
Οι κομήτες εάν βρεθούν σε κατάλληλη τροχιά, εμφανίζονται στον ουρανό ως πολύ φωτεινές και ενυπωσιακές γραμμές. Η ταύτιση του άστρου της Βηθλεέμ με κάποιο κομήτη που πέρασε από τη Γη προτάθηκε από τον αστρονόμο A.Stenzel.Ο κομήτης αυτός ήταν ο Haley που εκτιμάται σύμφωνα με ιστορικά κείμενα, ότι πέρασε από τη Γη το 12 π.Χ.Το έτος αυτό όμως είναι αρκετά μακριά από τη γέννηση του Χρηστού.Επιπλέον,το πέρασμα κομητών από τη Γη δεν ήταν ούτε και είναι ένα σπάνιο γεγονός για τους αστρονόμους της εποχής,άρα και για τους Μάγους.
Πιο πιθανή,αλλά όχι η επικρατέστερη είναι η περίπτωση υπερκαινοφανού αστέρα.Οι υπερκαινοφανείς αστέρες ή αλλιώς supernova ανήκουν στην κατηγορία των λεγόμενων μεταβλητών καταστροφικών αστέρων.Η έννοια του μεταβλητού αστέρα αναφέρεται στη φωτεινότητά και την λαμπρότητά του η οποία αλλάζει πολύ γρήγορα σε σχέση με τη διάρκεια της ζωής του.Στους υπερκαινοφανείς αστέρες η μεταβολή αυτή μπορεί να διαρκέσει από μερικές ώρες έως και λίγες μέρες.Η έκρηξη ενός τέτοιου αστέρα είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή και θα μπορούσε να αποτελεί μια πιθανή ερμηνεία του άστρου.
Επικρατέστερη θεωρία για το αστέρι της Βηθλεέμ
Η επικρατέστερη όμως θεωρία φαίνεται πώς είναι η σύνοδος πολλών πλανητών.Οι πλανήτες κινούνται γύρω από τον Ήλιο σε συγκεκριμένες τροχιές.Σε ορισμένες χρονικές περιόδους κάποιοι πλανήτες βρίσκονται σε τέτοιο σημείο της τροχιάς τους ώστε να ευθυγραμμίζονται.Στην περίπτωση αυτή έχουμε τη λεγόμενη σύνοδο πλανητών.Η θεωρία ότι το άστρο ήταν το αστρονομικό γεγονός της συνόδου πλανητών ξεκινάει από τον Κέπλερ τον 17ο αιώνα.Σύμφωνα με τον Κέπλερ και καταγεγραμμένα ιστορικά στοιχεία περίπου τη χρονιά 7 π.Χ. έγινε η σύνοδος των πλανητών Δία και Κρόνου.Η θεωρία αυτή έχει πολλούς υποστηρικτές,μεταξύ άλλων του David W.Hughes.
Το 1979 ο Hughes δημοσίευσε στο περιοδικό Nature ένα review άρθρο σχετικά με το άστρο της Βηθλεέμ.Ο αστρονόμος αυτός,μελέτησε τη Βίβλο και διάφορα ιστορικά στοιχειά που αφορούσαν τα αστρονομικά γεγονότα της εποχής.Έτσι κατέληξε και αυτός στο συμπέρασμα ότι το “αστέρι” ήταν το αποτέλεσμα της τριπλής σύζευξης των πλανητών Κρόνου και Δία στον αστερισμό των Ιχθύων.Άλλωστε ο αστερισμός αυτός θεωρούνταν πολύ σημαντικός από τους διανοούμενους της εποχής εκείνης.Η συγκεκριμένη σύζευξη συμβαίνει κάθε 900 χρόνια και αυτό ενδεχομένως ήταν γνωστό στους Μάγους.Όλα τα παραπάνω οδηγούν στο συμπέρασμα ότι είναι πολύ πιθανό αυτό το αστρονομικό γεγονός να αποτέλεσε το άστρο που είδαν οι Μάγοι και περιγράφει ο Ματθαίος.
Μύθος ή πραγματικότητα το αστέρι της Βηθλεέμ μπορεί να ταυτιστεί με αστρονομικά γεγονότα την περίοδο εκείνη.
