“Τα Μυστικά Μαθηματικά των Simpsons”
Συγγραφέας: Σάιμον Σινγκ
Εκδόσεις : Π.ΤΡΑΥΛΟΣ
Χρονολογία έκδοσης: Δεκέμβριος 2014
[punica-dropcap]Γ[/punica-dropcap]ια πολλά χρόνια με άγγιζε η ιδιαίτερη οπτική της σειράς “Simpsons” του Matt Groening.
Η πετυχημένη σάτιρα που έκαναν οι σεναριογράφοι πάνω στην Αμερικάνικη καθημερινότητα, στη παιδεία και τη ψυχολογία μέσα σε ένα σύστημα υποκουλτούρας, με έκανε να καταλάβω ότι δεν πρόκειται για απλούς σεναριογράφους. Κατάλαβα ότι πρόκειται για κοινωνιολόγους, ανθρωπολόγους, ψυχολόγους κλπ, να το ψάξω και τελικά να το επιβεβαιώσω. Όλοι οι χαρακτήρες της σειράς έχουν δομηθεί έτσι ώστε να καυτηριάσουν το αμερικάνικο όνειρο. Κάτι που μας αφορά όλους γιατί εκφράζει την γενικότερη νοοτροπία της δύσης και όχι μόνο.
Μια αμερικανική οικογένεια
Η Marge, η μαμά χωρίς όνειρα πέρα από την μαγειρική και την οικογένεια της. Ο Homer, ο παχύσαρκος, κενός αλλά όχι κακός μπαμπάς, θύμα της αμερικάνικης υποκουλτούρας. Η Lisa, το παιδί θαύμα που καταπιέζεται από το κενό αμερικάνικο σύστημα. Ο Bart, ο μικρός κακομαθημένος που δεν έχει το υπόβαθρο να εξελιχθεί σε ένα παραγωγικό κομμάτι της κοινωνίας. Η Maggie, ο σιωπηλός παρατηρητής που πλάθεται μόνος του, μιας και η αμερικάνικη οικογένεια την έχει αφήσει απέξω. Η κωμικοτραγική φιγούρα του παππού, που είναι χρόνια παρατημένος στο γηροκομείο. Και φυσικά ένας μεγάλος αριθμός από χαρακτήρες έξω από την οικογένεια που έρχονται να κάνουν ακόμα πιο ισχυρό το καυστικό πλαίσιο στο οποίο κινείται και εξελίσσεται η σειρά.
Simpsons και μαθηματικά
Αυτό που δε περίμενα να δω για αυτή τη σειρά είναι η καλή σχέση που έχει με τα μαθηματικά. Πόσο η επιστήμη των μαθηματικών έχει δομήσει πολλά από τα επεισόδια της. Έτσι όταν έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο του Σάιμον Σινγκ (ενός πολυβραβευμένου φυσικού που είναι γνωστός στην Αγγλία για το ντοκιμαντέρ του σχετικά με την ιστορία του «τελευταίου θεωρήματος του Φερμά») ήμουν πολύ περίεργη να δω αν το περιεχόμενο θα συμβάδιζε με τον τίτλο που διάβαζα. Πράγματι ο τίτλος δε μιλούσε μεταφορικά. Δεν είχε κάποιο άλλο νόημα από αυτό το απλό που καταλαβαίνει κατευθείαν ο αναγνώστης. Τελικά οι Simpsons έχουν έντονες επιρροές και από τα μαθηματικά και τη φυσική.
Ο Σινγκ μέσα στο βιβλίο του μας το κάνει πλήρως κατανοητό μιας και μας αναλύει σε κάθε επεισόδιο που είναι βγαλμένο από τον κόσμο των μαθηματικών. Μας αναλύει την λογική του, το θεώρημα που χρησιμοποιούν και τι μπορούμε να μάθουμε από αυτό. Ακόμα και ο ίδιος, λέει σε συνέντευξή του, έμεινε κατάπληκτος όταν στο επεισόδιο που ο Homer θέλει να γίνει εφευρέτης έγραψε πάνω στο μαυροπίνακα το «τελευταίο θεώρημα του Φερμά». Ο Σινγκ αμέσως αναρωτήθηκε ποιος θα μπορούσε να το έχει βάλει μέσα σε μια τέτοια σειρά. Άρχισε να παρατηρεί και είδε πως η σειρά είναι γεμάτη μαθηματικούς τύπους και νόμους της φυσικής. Έτσι έψαξε τους σεναριογράφους και διαπίστωσε πως πέρα από τις ανθρωπιστικές επιστήμες εμπλέκονται μαθηματικοί, φυσικοί και επιστήμονες των υπολογιστών.
Η ποπ κουλτούρα στην εκπαίδευση
Τι μπορούμε όμως να δούμε μέσα από αυτό το βιβλίο? Πέρα από τη μεγάλη αξία του για τη γνώση που μας παρέχει πάνω σε νόμους μαθηματικών και φυσικής, μέσα από τα παραδείγματα της σειράς Simpson, αλλά και άλλων σειρών όπως το Futurama, με πλούσιο μαθηματικό υπόβαθρο, τους κάνει να γίνονται πιο κατανοητοί. Πιο ευχάριστοι στο ευρύ κοινό. Ο ίδιος θεωρεί πως τέτοιου είδους εκπαίδευση θα μπορούσε να δίνεται στα παιδιά από μικρά. Τα παιδιά αποστρέφονται τις επιστήμες επειδή τις φοβούνται γιατί τους διδάσκονται με ακατανόητες και δύσκολες έννοιες. Δεν κατανοούν από μικρά ότι η φυσική και τα μαθηματικά είναι ο κόσμος γύρω τους. Ότι είναι η λογική με την οποία δουλεύει το μυαλό τους. Για να κατανοήσεις το λογικό των μαθηματικών πρέπει πρώτα να κατανοήσεις το παράλογο της φύσης. «Νομίζω ότι υπάρχει μια σχέση ανάμεσα στα μαθηματικά και στην κωμωδία.» λέει ο Σάιμον Σινγκ.
Προτείνω λοιπόν ανεπιφύλακτα το βιβλίο «Τα Μυστικά Μαθηματικά των Simpsons» στον καθένα. Όχι μόνο για την μεγάλη πληροφορία που θα αποκομίσει από τις σελίδες του, αλλά θα έρθει και σε επαφή με έναν εναλλακτικό τρόπο εκπαίδευσης. Πιο ήπιο και ευχάριστο. Μέσα από την ποπ κουλτούρα κάποιων σειρών θα αγαπήσει την επιστήμη. Θα κάνει ένα βήμα στο να μάθει να βλέπει τα πράγματα στην καθημερινότητα του με μια μαθηματική οπτική.
«Αν σε κάποιον αρέσουν οι Simpsons, θα μάθει περισσότερα για τη σειρά και τους συγγραφείς της, θα μάθει περισσότερα για την άλλη, αθέατη πλευρά του σόου. Επίσης, αν κάποιος είναι περίεργος για τα μαθηματικά, π.χ. ένας έφηβος ή κάποιος μεγαλύτερος ο οποίος έχει αφήσει τα μαθηματικά εδώ και πολλά χρόνια, τότε αυτός είναι ένας καλός τρόπος για να μάθει περισσότερα για τα μαθηματικά.»
Σάιμον Σινγκ, από τη συνέντευξή του στο Βήμα, στις 15 Φεβρουαρίου 2015
