Το 2020 ήταν αναμφισβήτητα μια χρονιά που θα μείνει αξέχαστη. Τα κυριότερα γεγονότα περιλαμβάνουν την ανακάλυψη νέων στοιχείων για το DNA των Neanderthal που εξέπλησσε τους σύγχρονους ανθρώπους, την πρώτη εξέταση αίματος για το Αλτσχάιμερ, την ανακάλυψη νέων ανθρώπινων σιελογόνων αδένων και, φυσικά, την πανδημία.
Αρχικά, η διασταύρωση των σύγχρονων ανθρώπων με τους Neanderthal που έγινε στην Ευρασία πριν από χιλιάδες χρόνια, ώθησε τους γενετιστές να υποθέσουν ότι τα άτομα με αφρικανική καταγωγή δεν θα είχαν πολύ DNA από τους Neanderthal στο γονιδίωμα τους. Ωστόσο, σε μια μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο, οι ερευνητές σύγκριναν τo αφρικανικό γονιδίωμα με το γονιδίωμα αναφοράς των Neanderthal και βρήκαν πολύ περισσότερη αλληλοεπικάλυψη από ό, τι περίμεναν, περίπου 17 μεγαβάσεις.
Έπειτα ακολούθησε η πρώτη εξέταση αίματος από δείγματα που αποτελούν βιοδείκτες για τη νόσο του Alzheimer. Αυτή η εξέταση έγινε διαθέσιμη στους ιατρούς τον Οκτώβριο. Το διαγνωστικό τεστ C2N μετρά την αναλογία δύο ισομορφών της πρωτεΐνης β-αμυλοειδούς, Αβ42 και Αβ40 και την παρουσία ισομορφών της απολιποπρωτεΐνης Ε (ApoΕ) που σχετίζονται με τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ.
Στη συνέχεια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα νέο είδος σιελογόνων αδένων που βρίσκονται στο λαιμό. Τους ονόμασαν σωληνωτούς αδένες, προσθέτοντας έτσι στα ήδη υπάρχοντα χαρακτηριστικά μας ένα ακόμη. Ο ιστός που είναι κρυμμένος πίσω από τον φάρυγγα, πιθανότατα περνούσε απαρατήρητος κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης. Και αυτό επειδή ήταν δύσκολο να προσεγγισθεί. Η ανακάλυψη του έγινε με τον συνδυασμό διάφορων τεχνικών όπως η τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων (PET) και η υπολογιστική τομογραφία (CT). Η υπολογιστική τομογραφία χρησιμοποιεί έναν ραδιενεργό ιχνηθέτη που συνδέεται με το ειδικό προστατικό αντιγόνο της μεμβράνης (PSMA). Συνήθως, η τεχνική PSMA PET/CT χρησιμοποιείται για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη. Ωστόσο, ο επικεφαλής ογκολόγος στο Ολλανδικό Ινστιτούτο Καρκίνου, δήλωσε τον Οκτώβριο ότι «Αυτή η σάρωση είναι εξαιρετικά ευαίσθητη για τους σιελογόνους αδένες. Έτσι μπορούμε να δούμε περισσότερα από ποτέ”.
Τέλος, η χρονιά που θα περάσει, το 2020, σημαδεύτηκε από SARS-CoV-2 και η πανδημία είχε τεράστιες επιπτώσεις στην επιστημονική κοινότητα και όχι μόνο.
Πηγές: Chhatwal, J.P., Schultz, A.P., Dang, Y. et al. Plasma N-terminal tau fragment levels predict future cognitive decline and neurodegeneration in healthy elderly individuals. Nat Commun 11, 6024 (2020). https://doi.org/10.1038/s41467-020-19543-w.
L. Chen et al., “Identifying and interpreting apparent Neanderthal ancestry in African individuals,” Cell, doi:10.1016/j.cell.2020.01.012, 2020.
Valstar MH, de Bakker BS, Steenbakkers RJHM, de Jong KH, Smit LA, Klein Nulent TJW, van Es RJJ, Hofland I, de Keizer B, Jasperse B, Balm AJM, van der Schaaf A, Langendijk JA, Smeele LE, Vogel WV. The tubarial salivary glands: A potential new organ at risk for radiotherapy. Radiother Oncol. 2020 Sep 23:S0167-8140(20)30809-4. doi: 10.1016/j.radonc.2020.09.034. Epub ahead of print. PMID: 32976871.
