Η χολή παράγεται από το ήπαρ, αλλά η χοληδόχος κύστη είναι αυτή η οποία συγκεντρώνει, αποθηκεύει και εκκρίνει τη χολή. Τα κυριότερα συστατικά της χολής είναι η χοληστερόλη, τα χολικά άλατα και η χολερυθρίνη. Η χολερυθρίνη είναι η κύρια χρωστική της χολής. Προέρχεται από την αιμοσφαιρίνη, έπειτα μεταφέρεται στο ήπαρ και εκκρίνεται από τη χολή. Τα χολικά άλατα είναι σημαντικά για την πέψη και την απορρόφηση του λίπους, των λιποδιαλυτών βιταμινών και ορισμένων μετάλλων.
Πέψη του λίπους
Κατά τη διάρκεια της πέψης, οι τροφές φθάνουν στο δωδεκαδάκτυλο, προκαλώντας απελευθέρωση εντερικών ορμονών, όπως η χολοκυστοκινίνη και η εκκριματίνη. Με αυτό τον τρόπο ερεθίζεται η χοληδόχος κύστη και το πάγκρεας, επιτρέποντας στη χολή και το παγκρεατικό υγρό να ρέουν στο δωδεκαδάκτυλο, βοηθώντας στην πέψη του λίπους. Όλη αυτή η αλληλουχία, κάνει τις νόσους της χοληδόχου κύστης, του ήπατος και του παγκρέατος αλληλένδετες.
Πέτρες στη χολή/ χολολιθίαση
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πέτρες στη χολή δεν παρουσιάζουν κάποιο σύμπτωμα. Αν όμως παρουσιαστούν συμπτώματα μπορεί να φέρουν σοβαρές επιπλοκές. Η χολολιθίαση αναπτύσσεται όταν οι πέτρες γλιστρούν μες στους χοληφόρους πόρους. Έτσι προκαλείται πόνος και κράμπες. Κατά κύριο λόγο οι περισσότερες πέτρες στη χολή είναι αποχρωματισμένοι λίθοι χοληστερόλης.
Παράγοντες κινδύνου
Οι κίνδυνοι που συμβάλουν στη δημιουργία χολόλιθων είναι το γυναικείο φύλο, η εγκυμοσύνη, η προχωρημένη ηλικία, η παχυσαρκία, το συσσωρευμένο λίπος στον κορμό, ο σακχαρώδης διαβήτης, το οικογενειακό ιστορικό, διάφοροι νόσοι του εντέρου. Επίσης είναι φάρμακα όπως τα αντισυλληπτικά ή τα υπολιπιδαιμικά, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και η μακροχρόνια παρεντερική σίτιση.
Διαιτητική αντιμετώπιση
Η αυξημένη πρόσληψη διαιτητικού λίπους μακροχρόνια, μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία χολόλιθων. Αυτό συμβαίνει διότι υπάρχει κίνητρο ώστε το άτομο να παράγει περισσότερη χοληστερόλη για τη σύνθεση της χολής.
Δυστυχώς δεν έχει βρεθεί συγκεκριμένη θεραπεία μέσω της δίαιτας, η οποία να παρεμποδίζει την εμφάνιση χολόλιθων σε άτομα με προδιάθεση. Σίγουρα όμως η ισορροπημένη δίαιτα σε όλα τα στάδια της ζωής, προασπίζει τον οργανισμό. Τα ευαίσθητα άτομα καλό είναι να καταναλώνουν μία δίαιτα περιορισμένου λίπους.
Τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγονται
Ορισμένα τρόφιμα, όπως τα πολύ λιπαρά τυριά, τα πλήρη γάλατα και τα βούτυρα που παράγονται από πλήρη γάλατα, τα μπισκότα και τα αρτοσκευάσματα με περίσσεια λίπους, τούρτες, λουκουμάδες και λιπαρά αλλαντικά όπως μπέικον ,τα τηγανιτά κρέατα/ λουκάνικα, οι πέτσες πουλερικών και αμνοεριφίων, καθώς και οι έτοιμες σάλτσες, καλό είναι να αποφεύγονται.
Βέβαια όλα τα προαναφερθέντα τρόφιμα δε σημαίνει πως απαγορεύονται δια βίου από το καθημερινό διαιτολόγιο, αλλά μπορούν να καταναλώνονται βάση μιας ισορροπημένης και εξατομικευμένης δίαιτας.
Εξερχόμενοι σύνδεσμοι: https://www.iatropedia.gr/ygeia/petres-stin-choli-etia-ke-tropi-antimetopisis/40630/
Εσωτερικοί σύνδεσμοι: https://maxmag.gr/soma-igia/paidiki-cholisterini/
πηγές άρθρου:
Mahan L. K., Escott-Stump S. ,Krause’s Θεραπευτική Διατροφή, μτφρ.: Χανιώτης Δ., Κωνσταντινίδου Μ., κεφ.: 3, Ιατρική Διατροφική Θεραπεία για τις Διαταραχές του Ήπατος, Χοληφόρων και Εξωκρινούς Μοίρας του Παγκρέατος, Φυσιολογία και Λειτουργίες της Χοληδόχου Κύστης, Νόσοι της Χοληδόχου Κύστης, σελ.: (76-79), Ιατρικές Εκδόσεις Λίτσας, Αθήνα (2014).
