[Η παρακάτω κριτική περιλαμβάνει spoilers για τη σειρά I May Destroy You.]
Με δυναμικές φούξια, μωβ και μπλε αποχρώσεις και υπό τη συνοδεία πλούσιων rap και ηλεκτρονικών ήχων, η Michaela Coel μας εντάσσει στον κόσμο της. Έναν κόσμο ζωγραφισμένο με τα χρώματα βιωμάτων της ίδιας της δημιουργού. Η Coel, γνωστή για τη βραβευμένη κωμωδία της, Chewing Gum, αλλά και για μικρούς ρόλους σε σειρές όπως το Black Mirror και το Black Earth Rising, συνεργάζεται με το HBO και το BBC One, για να φέρει στο κοινό το I May Destroy You. Μια τραγωδία με κωμικές γεύσεις, που καταπιάνεται με καθετί φλέγον και επίκαιρο. Ο βιασμός, το μετατραυματικό στρες, η σεξουαλικότητα, τα dating apps, τα κοινωνικά δίκτυα και οι ανθρώπινες σχέσεις εξετάζονται από πολλές διαφορετικές οπτικές. Όχι με διδακτικό ύφος, αλλά με στοχαστικό.
Η πλοκή
Η Arabella, την οποία υποδύεται η ίδια η Michaela Coel, είναι συγγραφέας. Έχει ήδη δημοσιεύσει το πρώτο της βιβλίο, Chronicles of a Fed-Up Millenial, το οποίο έγινε γνωστό μέσω Twitter. Πλέον έχει αποκτήσει ένα μικρό fan-base και εκπροσωπείται από έναν εκδοτικό οίκο. Ετοιμάζει το δεύτερο, κιόλας, βιβλίο της. Ταυτόχρονα, ωστόσο, η Arabella είναι μια 30χρονη κοπέλα. Κάτοικος του Λονδίνου. Εσωστρεφής ψυχή, με ανάγκη από συντροφιά και όμορφες στιγμές. Μια νύχτα, κι ενώ το επόμενο πρωί καραδοκεί το deadline για το προσχέδιο του νέου της βιβλίου, η πρωταγωνίστρια αποφασίζει να βγει. Τα γεγονότα που ακολουθούν, πρόκειται να αλλάξουν την καθημερινότητα, τις διαπροσωπικές σχέσεις και την ίδια τη νοοτροπία της.
Η Arabella περνάει το επόμενο 24ωρο παλεύοντας ανάμεσα σε μια ενστικτώδη ανάγκη και σε έναν, εξίσου ενστικτώδη, φόβο. Πρόκειται για την ανάγκη να ανακαλέσει τα γεγονότα και να καταφέρει να τα επεξεργαστεί, και για τον φόβο να έρθει αντιμέτωπη με αυτό που της συνέβη. Μέσα από τη σταδιακή δόμηση ενός χωροχρονικού παζλ θολών κομματιών, η πρωταγωνίστρια καταλαβαίνει ότι υπήρξε θύμα βιασμού. Τα επόμενα βήματά της σκιαγραφούν νατουραλιστικά τη θέση της σύγχρονης (αγγλικής) κοινωνίας απέναντι στη σεξουαλική βία, από το στενό περιβάλλον του θύματος, μέχρι τον επαγγελματικό χώρο και την αστυνομία.
Ταυτόχρονα, η θεματολογία του I May Destroy You εξετάζεται μέσα από τα μάτια χαρακτήρων που βρίσκονται στα περιθώρια λόγω του χρώματος του δέρματός τους, λόγω της σεξουαλικότητάς τους, εξαιτίας της οικονομικής τους κατάστασης, και εξαιτίας του φύλου τους.
Prior to being raped, I never took much notice of being a woman. I was busy being black and poor.
Τα όρια της συγκατάθεσης
Καθώς η ιστορία προχωράει, γίνεται αντιληπτό πως και οι φίλοι της Arabella, Terry (Weruche Opia) και Kwame (Paapa Essiedu), βρίσκονται επίσης αντιμέτωποι με την καταπάτηση της ελευθερίας τους και των προσωπικών τους ορίων. Σε κάθε επεισόδιο, ένας ή και περισσότεροι χαρακτήρες αντιμετωπίζουν ή προκαλούν μια μορφή κακοποίησης ή μη συναινετικής πράξης. Άλλοτε τα όρια είναι σαφή και άλλοτε πρόκειται για περιστάσεις που σε πρώτη ματιά δεν μπορεί κανείς να χρωματίσει εύκολα άσπρες ή μαύρες. Κι όμως, το θύμα είναι πάντοτε βέβαιο για την κατάστασή του. Και με ένα διεισδυτικότερο βλέμμα, το ίδιο και ο θεατής.
Το I May Destroy You, όμως, κάνει πολλά περισσότερα από το να ενημερώσει τι θεωρείται, σε νομικά πλαίσια, βιασμός και τι όχι. Ανοίγει μια συζήτηση γύρω από το τι σημαίνει στην ουσία να παραβιάζεται η ιδιωτικότητα κάποιου, με ποικίλους τρόπους πέρα από τον σεξουαλικό. Προσεγγίζει τα μοτίβα συμπεριφοράς και οι μέθοδοι με τις οποίες μπορεί κανείς να αντιμετωπίσει μια τέτοια καταπάτηση και θίγει την ίδια τη δημόσια συζήτηση γύρω από το θέμα της (σεξουαλικής) κακοποίησης. Καθώς βλέπει, κανείς, τη σειρά, αναρωτιέται. Και αυτό είναι το σημαντικότερο επίτευγμα του I May Destroy You. Η σειρά καταφέρνει να αλλάξει τη ρητορική και την εστίαση της ρητορικής γύρω από την κακοποίηση.
Επιλέγοντας το τέλος
Το I May Destroy You καταλήγει σε ένα αφηγηματικό κρεσέντο συναισθηματισμού και ψυχικής αυτοδυναμίας. Η Arabella δεν έχει καταφέρει να βρει δικαιοσύνη. Δεν γνωρίζει ποιος την κακοποίησε και, πλέον, οι πιθανότητες να το μάθει έχουν σχεδόν εκμηδενιστεί. Η αστυνομία έχει κλείσει την υπόθεση, το ίδιο και πολλοί από τον περίγυρό της. Η Coel, ωστόσο, δίνει στην Arabella τη δύναμη να βρει δικαιοσύνη μέσα από την τέχνη της. Η ηρωίδα πλάθει τρεις διαφορετικές αφηγήσεις – σενάρια όπου γνωρίζει τον άνθρωπο που την κακοποίησε. Καμία αληθινή, κι όμως, όλες εξίσου καθαρτικές. Εν τέλει, η Arabella δεν χρειαζόταν καμία δικαστική εξουσία να της αποδώσει δικαιοσύνη. Κατά πάσα πιθανότητα, κάτι τέτοιο δεν θα αρκούσε. Αυτό που είχε ανάγκη, μόνο η ίδια μπορούσε να το δώσει στον εαυτό της.