Εν έτει 1817 η σπουδαία Αγγλίδα λογοτέχνης Jane Austen αφήνει την τελευταία της πνοή και μαζί αφήνει ανολοκλήρωτο το μυθιστόρημα που είχε ξεκινήσει να συγγράφει. Μόλις 12 κεφάλαια καταφέρνουν να φτάσουν ολοκληρωμένα μέχρι τις μέρες μας και πάνω σ’ αυτά στηρίχτηκε η νέα σειρά του iTV, με τίτλο «Sanditon».
Η τηλεοπτική μεταφορά ενός ημιτελούς έργου σίγουρα αποτελεί ένα απρόβλεπτο εγχείρημα. Εντούτοις, όπως συμβαίνει και στην πραγματική ζωή, μερικές ιστορίες μοιάζουν να μην ολοκληρώνονται ποτέ…
Jane Austen: Το διαμάντι της αγγλικής λογοτεχνίας
Η φήμη της Jane Austen είναι πλέον διεθνούς επιπέδου, με τα βιβλία της να έχουν μεταφερθεί με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Το έργο της έχει επαινεθεί και αγαπηθεί από κοινό και κριτικούς, κατατάσσοντας την Jane Austen στους συγγραφείς (άντρες και γυναίκες) με τη μεγαλύτερη επιρροή στην παγκόσμια λογοτεχνία.
Το λεπτό και καυστικό της χιούμορ, η εξαιρετική σκιαγράφηση χαρακτήρων, οι γλαφυρές περιγραφές και οι δυναμικοί διάλογοι των έργων της κερδίζουν τον αναγνώστη. Αυτό όμως που κάνει το έργο της να ξεχωρίζει είναι ο τρόπος που η Jane Austen στηλιτεύει τα κακώς κείμενα της εποχής της, και ιδιαίτερα τη θέση της γυναίκας.
Έγινε ευρέως γνωστή και κατέκτησε την αθανασία κυρίως μέσα από τη συγγραφή των μυθιστορημάτων «Υπερηφάνεια και Προκατάληψη» και «Λογική και Ευαισθησία». Άλλα έργα της είναι τα «Έμμα», «Πειθώ», «Μάνσφηλντ Παρκ» και «Το Αβαείο του Νορθάνγκερ».
Sanditon: Το βιβλίο
Μόλις στα τέλη του 2017 όμως κυκλοφόρησε και στα ελληνικά το τελευταίο, ανολοκλήρωτο βιβλίο της Jane Austen, με τίτλο «Sanditon». Στα μόλις 12 ολοκληρωμένα κεφάλαια του τελευταίου της βιβλίου μας παρουσιάζεται η ιστορία μίας νεαρής κοπέλας, της Charlotte Heywood, όταν πηγαίνει να μείνει στο Sanditon ως φιλοξενούμενη.
Όπως είναι επόμενο, η Charlotte έρχεται αντιμέτωπη με έναν κόσμο πολύ διαφορετικό απ’ αυτόν στον οποίο μεγάλωσε. Η μετάβαση από την αγγλική ύπαιθρο στο παραθαλάσσιο θέρετρο του Sanditon παρουσιάζει δυσκολίες και προκλήσεις. Εκεί η Charlotte κατανοεί καλύτερα και τη δική της ανθρώπινη φύση αλλά και των άλλων ανθρώπων. Γίνεται μάρτυρας του καιροσκοπισμού, της εκμετάλλευσης και της φιλοδοξίας, χωρίς όμως να παραβλέπει τη συμπόνια, το θάρρος και την αλληλεγγύη. Αυτό όμως που θα αλλάξει τη ζωή της είναι η σχέση που θα αναπτύξει με τον αρνητικά προκατειλημμένο απέναντι στο γυναικείο φύλο Sidney Parker, ο οποίος εμφανίζεται υπεροπτικός και με σχεδόν εχθρική διάθεση απέναντί της.
Sanditon: Η πολυαναμενόμενη τηλεοπτική μεταφορά
Σε γενικές γραμμές η τηλεοπτική μεταφορά του «Sanditon» ήταν μια αρκετά αξιόλογη προσπάθεια, αποδίδοντας το έργο της Jane Austen με μια πιο φρέσκια ματιά. Αυτό ίσως να ξένισε αρκετούς θαυμαστές προηγούμενων τηλεοπτικών μεταφορών έργων της Jane Austen, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως θυσιάστηκε η ποιότητα με φθηνές απόπειρες ανούσιου εντυπωσιασμού.
Χωρίς να προβούμε σε ανεπιθύμητα σπόιλερ, αποπειρόμαστε μια γενική καταγραφή των εντυπώσεων που μας χάρισε το «Sanditon». Στην καταγραφή μας αυτή επαινούμε τις αρετές χωρίς όμως να παραβλέπουμε κάποιες από τις αδυναμίες του έργου. Σημειωτέον πως η καταγραφή των εντυπώσεων που ακολουθεί είναι ξεκάθαρα υποκειμενική και κανείς δεν υποχρεούται να την ενστερνιστεί.
Sanditon: Τελικές εντυπώσεις
Θετικά
Σε γενικές γραμμές το «Sanditon» ναι μεν στηρίχθηκε στο πρωτογενές υλικό που πρόσφερε το ομώνυμο μυθιστόρημα της Jane Austen, αλλά δεν ακολούθησε την πεπατημένη. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσε η φρέσκια απόδοση του κλίματος της εποχής, με τη σειρά να αποφεύγει τη μίμηση παλαιότερων επιτυχημένων τηλεοπτικών μεταφορών βιβλίων της Jane Austen. Στα θετικά επίσης μπορεί να συγκαταλεχθεί και η διατήρηση του δηκτικού ύφους της συγγραφέως που φανερώνει τη διάθεσή της να αμφισβητήσει τα «πρέπει» και τα «μη» της εποχής της, χωρίς όμως υπερβολές και σοβαροφάνεια.
Οι ήρωες και οι ηρωίδες του «Sanditon» διακρίνονται για την αντικρουόμενη φύση των συναισθημάτων και των πράξεών τους. Σκέφτονται πάνω στις πράξεις και τα λόγια τους, τους ασκούν κριτική κι αναθεωρούν χωρίς να διαπνέονται από εγωιστική μισαλλοδοξία. Κανένας χαρακτήρας δεν παρουσιάζεται μονοδιάστατος και σ’ αυτό πέρα από τη συγγραφέα συμβάλλουν και οι δημιουργοί της σειράς, όπως φυσικά και οι πειστικές ερμηνείες.
Το κεντρικό love story εξελίσσεται κλιμακωτά και χωρίς έντονες εξάρσεις, δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο να αναπτυχθούν κι άλλες ιστορίες. Έτσι παρότι κεντρικό θέμα του βιβλίου και της σειράς αποτελεί η ερωτική ιστορία της κεντρικής ηρωίδας Charlotte Heywood (Rose Williams) με τον αψυχολόγητο Sidney Parker (Theo James), μπορούμε να παρατηρήσουμε κάποιες πτυχές της αγγλικής κοινωνίας του 19ου αιώνα μέσα από τις υπόλοιπες παράλληλες ιστορίες.
Αρνητικά
Στην αρχή πραγματικά πάλεψα να δω τα 4 πρώτα επεισόδια του «Sanditon» κι αναρωτήθηκα αν αξίζει τον χρόνο που του αφιερώνω. Ωστόσο οι εξελίξεις από το 5ο επεισόδιο της σειράς μέχρι και το τελευταίο επεισόδιό της ήταν καταιγιστικές (όσο γίνεται σε μια σειρά εποχής). Έτσι όποιος αποφασίσει να δει το «Sanditon», πρέπει να είναι προετοιμασμένος για τα 4 πρώτα επεισόδια, τα οποία είναι αρκούντως αργά και ίσως υπερβολικά μεγάλα.
Όπως και η σειρά, έτσι και οι χαρακτήρες της θέλουν το χρόνο τους. Ειδικά το κεντρικό ζευγάρι θα σας κάνει να αναρωτηθείτε αν όντως υπάρχει κάτι μεταξύ τους. Θα παραδεχτώ πάντως πως ο Theo James ήταν ιδιαίτερα πειστικός στο ρόλο του εκνευριστικού Sidney Parker, όπως κι η Rose Williams σαν εκνευριστική μικρή περίεργη Charlotte Heywood (μετά το 5ο επεισόδιο το τοπίο πραγματικά αλλάζει).
Τέλος, οι ενδυματολογικές επιλογές γυναικών και αντρών είναι μεν εύστοχες ως σχέδια, αλλά η ποιότητα της εικόνας και των υφασμάτων κάνουν τα ρούχα να φαίνονται αρκετά μοντέρνα. Το ίδιο ισχύει και για τις κομμώσεις και το μακιγιάζ, θυμίζοντάς μας καλύτερα γιατί η «Περηφάνια και Προκατάληψη» του 1995 είχε κλέψει καρδιές.
Sanditon: Το τέλος που δίχασε
Τα αιτήματα για να συνεχιστεί η σειρά σε 2ο κύκλο έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο από όσους παρακολούθησαν το «Sanditon». Καθόλου τυχαίο αν αναλογιστεί κανείς την τελική κατάληξη (;) του ειδυλλίου της Charlotte με τον Sidney. Τέλος το οποίο δε θυμίζει καθόλου Jane Austen, όπου συνήθως το κορίτσι, παρ’ όλες τις ανατρεπτικές ιδέες του και την αξιοπρεπή στάση του, παντρεύεται τον καλό της.
Ακόμη όμως κι αν δεν απαντηθεί το αίτημα του κοινού για 2ο κύκλο, αρκεί να σκεφτούμε πως η ζωή δεν έχει πάντα τα ίδια σχέδια με εμάς…
Trailer
https://www.youtube.com/watch?v=zUoFGpM9kY0
