Ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης μας παρουσιάζει το νέο του βιβλίο “Μυθιστόρημα με κλειδί”, το οποίο αναμένεται να κυκλοφορήσει και στα γαλλικά πριν το καλοκαίρι του 2022. Πρόκειται για ένα αστυνομικό μυθιστόρημα το οποίο λαμβάνει χώρα στη Νήσο, ένα νησί που αποτελεί γνωστό καλοκαιρινό προορισμό. Εκεί ο αναγνώστης μαζί με τον αστυνόμο Χριστόφορο Μάρκου ψάχνουν να βρουν τον/την δολοφόνο μίας Αγγλίδας δημοσιογράφου. Ένα μυθιστόρημα με μικρά κεφάλαια και γρήγορα ρυθμό, που καταφέρνει να κρατήσει το ενδιαφέρον και την αγωνία του αναγνώστη από την αρχή μέχρι το τέλος.
Ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης γεννήθηκε το 1980 στην Κρήτη. Έχει ακολουθήσει σπουδές στη Νομική αλλά και στην Εγκληματολογία. Έχει εργαστεί ως δικηγόρος, ενώ τα τελευταία ζει μόνιμα στο Παρίσι. Είναι ο μόνος Έλληνας μέλος της Crime Writers’ Association, ενώ είναι και εμπνευστής της έννοιας criminart. Το συγγραφικό του έργο αποτελείται από αστυνομική λογοτεχνία και δοκιμιακά βιβλία για την αισθητική του εγκλήματος.
Σας ευχαριστούμε για την συνέντευξη που μας παραχωρείτε. Θα θέλατε να μας πείτε δύο λόγια για εσάς και το συγγραφικό σας έργο;
Εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία. Είμαι ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης, ζω στη Γαλλία και είμαι συγγραφέας αστυνομικών μυθιστορημάτων και δοκιμιακών κειμένων για την αισθητική του εγκλήματος.
Τα τελευταία χρόνια ζείτε κι εργάζεστε στο Παρίσι. Πώς πήρατε την απόφαση να εγκατασταθείτε στην γαλλική πρωτεύουσα;
Είναι μια δεκαετία που ζω στο Παρίσι, και τα τελευταία 5 χρόνια που αφιερώνω τον χρόνο και τις δυνάμεις μου στη συγγραφή και την προώθηση των βιβλίων μου. Όταν έκλεισα τα 30, εργαζόμενος ως δικηγόρος στην Κρήτη, αποφάσισα ότι θέλω να αλλάξω τη ζωή μου. Το Παρίσι, που γνώριζα καλά ως προορισμό διακοπών, μου φάνηκε η ιδανική πόλη για το νέο μου ξεκίνημα. Η αφορμή ήταν μια έρευνά για το διδακτορικό μου στην εγκληματολογία (το οποίο δεν ολοκλήρωσα ποτέ, αφού ξεκίνησα να γράφω άλλου είδους κείμενα).
Δεν μιλούσα τη γλώσσα, δεν ήξερα κανέναν, οι δυσκολίες ήταν πολλές—συχνά είναι ακόμα!—αλλά δεν μετάνιωσα στιγμή για την επιλογή μου. Το ότι άφησα πίσω μια «στρωμένη κατάσταση» και μια πολλά υποσχόμενη καριέρα ήταν τολμηρό—πολλοί το χαρακτήρισαν τρελό—αλλά είμαι υπερήφανος γι’ αυτή την τρέλα μου.
Είστε εμπνευστής της έννοιας criminart και μέλος της Crime Writers’ Association. Θα θέλατε να μας πείτε κάποια πράγματα γι’ αυτή την έννοια;
Η έρευνα για το διδακτορικό που σας ανέφερα ήταν πάνω στην αναπαράσταση της ανθρωποκτονίας στη ζωγραφική. Πράγματι, μυθολογικές, βιβλικές ή ιστορικές δολοφονίες παρουσιάζονται μπροστά στα μάτια μας σε πίνακες, γλυπτά, αρχαίους αμφορείς κ.ο.κ. στα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου, από το Λούβρο ως το ΜΕΤ. Η μίξη αυτή τέχνης και φόνου, η αισθητική του εγκλήματος, αλλά και η παραδοχή πως το έγκλημα μπορεί να είναι μια εκ των καλών τεχνών—όπως προκλητικά έγραφε ο Τόμας Ντε Κούινσι τον 19ο αιώνα— αποτελούν την έμπνευση και το κέντρο της Criminart. Εδώ και 4 χρόνια, από όταν κυκλοφόρησε το πρώτο μου criminartistic βιβλίο The Louvre Murder Club/ Scènes de Crime au Louvre (Γαλλικό εθνικό βραβείο λογοτεχνικού δοκιμίου) ταξιδεύω τον κόσμο δίνοντας διαλέξεις πάνω στο θέμα αυτό που συναρπάζει θεατές κι αναγνώστες.
Ως προς την Crime Writers’ Association, πρόκειται για μια εξαιρετικά ενεργή και αναγνωρισμένη ένωση συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας με βάση την Αγγλία. Έχω την τιμή να είμαι μέλος της, ο μόνος Έλληνας συγγραφέας προς στιγμήν.
Πολλοί συγγραφείς αποδίδουν κάποια στοιχεία του εαυτού τους στους πρωταγωνιστές τους. Θα λέγατε πως και οι δικοί σας πρωταγωνιστές έχουν στοιχεία του χαρακτήρα σας;
Οι ήρωες των μυθιστορημάτων μου έχουν στοιχεία δικά μου αλλά και του περιβάλλοντός μου. Το αμάλγαμα αυτό χαρακτηριστικών κι αντιδράσεων όμως δημιουργεί ένα νέο σύνολο που τους απομακρύνει απ’ τις αρχικές τους εμπνεύσεις, τους «γεννήτορές» τους. Δεν είναι αντικατοπτρισμοί δικοί μου ή άλλων, είναι ανεξάρτητες κι ολοκληρωμένες προσωπικότητες.
Το συγγραφικό σας στυλ θυμίζει αρκετά αυτό της Agatha Christie, κάτι που είναι εμφανές και στο τελευταίο σας βιβλίο, το “Μυθιστόρημα με κλειδί”. Εσείς πως θα χαρακτηρίζατε το συγγραφικό σας στιλ;
Η επίδραση της Christie αλλά κι άλλων αγαπημένων συγγραφέων από τον Simenon στην P.D. James και τον Lemaitre είναι αναντίρρητη. Δεν τους αντιγράφω ωστόσο, εμπνέομαι από αυτούς αλλά πλάθω τις ιστορίες μου με τον δικό μου τρόπο. Το στιλ μου, θα έλεγα, είναι ένα υβρίδιο μεταξύ κλασικού ή κλασικόμορφου whodunit και κοινωνικού μεσογειακού αστυνομικού. Αγαπώ να παίζω με τα όρια και τους κανόνες, να πλέκω μεταξύ τους διαφορετικά συστατικά, όπως και με την Criminart.
Θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το τελευταίο σας βιβλίο, το “Μυθιστόρημα με κλειδί”;
Πρόκειται για ένα αστυνομικό όπου ο αναγνώστης μαζί με τον αστυνόμο-πρωταγωνιστή αναζητούν τον δολοφόνο μιας Αγγλίδας δημοσιογράφου, της Λούσι Ντέιβις, το πτώμα της οποίας ανακαλύπτεται σε μια αποθήκη κατά τη διάρκεια ενός πάρτι. Οι διακοπές του αστυνόμου Χριστόφορου Μάρκου λαμβάνουν άδοξο τέλος όταν αναγκάζεται από τος συνθήκες να αναλάβει δράση. Βρισκόμαστε στη Νήσο, καλοκαιρινό προορισμό του διεθνούς τζετ σετ, το νησί είναι αποκλεισμένο από τους ανέμους του Αυγούστου, επομένως ο Μάρκου δεν έχει καμία εξωτερική βοήθεια, αλλά παράλληλα ο δράστης δεν μπορεί να ξεφύγει. Μέσα από κωμικοτραγικές καταστάσεις, δίνοντας βάρος στην ψυχολογία των πρωταγωνιστών (θύματος, εν δυνάμει θυμάτων, υπόπτων) και στην αναζήτηση του κινήτρου ανάμεσα σε μυστικά, κουτσομπολιά, παλιότερα εγκλήματα κι ένα μυθιστόρημα που έγραφε η Ντέιβις, με κάθε στοιχείο φτάνουμε πιο κοντά στην κάθαρση και την αποκάλυψη αυτής/ αυτού που διέπραξε το έγκλημα. Με τις απαραίτητες, φυσικά, ανατροπές και αποπροσανατολισμούς.
Το μυθιστόρημα με κλειδί είναι ένας λογοτεχνικός όρος που περιγράφει το μυθιστόρημα που μιλάει για πραγματικά πρόσωπα και πράγματα, με μια επικάλυψη μυθοπλασίας. Το ίδιο συμβαίνει και στο βιβλίο; Υπάρχουν δηλαδή κάποιες σκηνές ή χαρακτήρες που να βασίζονται σε υπαρκτά πρόσωπα και καταστάσεις;
Πράγματι ο όρος μυθιστόρημα με κλειδί είναι λογοτεχνικός και τον επιλέξαμε για πολλούς λόγους: καταρχάς το κίνητρο της δολοφονίας της Ντέιβις είναι ένα μυθιστόρημα με κλειδί που έγραφε η ίδια, στο οποίο αποκάλυπτε σκοτεινά μυστικά των φίλων της. Μέχρι πού είναι διατεθειμένος να φτάσει κάποιος που αναγνωρίζει τον εαυτό του σε ένα τέτοιο ανάγνωσμα, προκειμένου να καλύψει εξωσυζυγικές σχέσεις, μικροατασθαλίες, παράνομες δραστηριότητες, ή μεγαλύτερα εγκλήματα; Παράλληλα κάθε στοιχείο που παρέχεται στον αναγνώστη είναι ένα μικρό κλειδί που ανοίγει μια νέα πόρτα προς την αποκάλυψη της/ του δράστη. Όσον αφορά στο τελευταίο σκέλος της ερώτησής σας, πράγματι υπάρχουν στοιχεία από υπαρκτά πρόσωπα και καταστάσεις, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό ώστε να χαρακτηρισθεί το βιβλίο μου ως μυθιστόρημα με κλειδί. Ή τουλάχιστον έτσι πρέπει να σας πω για να μην καταλήξω κι εγώ σαν την Ντέιβις ή εξοστρακισμένος από τις παρέες μου όπως ο Τρούμαν Καπότε, χαχαχα!
Το μυθιστόρημά σας αποτελείται από σύντομα κεφάλαια, τα οποία βοηθούν στην εξέλιξη της πλοκής με έναν σχετικά γρήγορα ρυθμό. Ποια η σκέψη σας στην δημιουργία των κεφαλαίων με τέτοιο τρόπο;
Έχοντας πειραματιστεί με μεγαλύτερα κεφάλαια, κατέληξα στο ότι τα μικρότερα κεφάλαια δίνουν γρήγορο ρυθμό σε ένα κείμενο που, όπως τα δικά μου, δεν στηρίζεται στη βία, τα κυνηγητά και τις εκρήξεις (μεταφορικές ή κυριολεκτικές), αλλά εξελίσσεται βασισμένο πάνω στην ψυχολογία και την αναζήτηση στοιχείων.
Πιστεύετε ότι είναι εύκολο ή δύσκολο για κάποιον που διαβάζει αστυνομικά μυθιστορήματα να εντοπίσει τον δράστη;
Η ανακάλυψη του δράστη πριν την αποκάλυψή του απ’ τον συγγραφέα εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: την εξοικείωση του αναγνώστη με την έρευνα και τις ανατροπές, ή το στιλ του συγγραφέα, τον βαθμό προσοχής του, ειδικά σε λεπτομέρειες που αρχικά φαίνονται ασήμαντες, ή γενικότερα στο φιλτράρισμα μεταξύ σημαντικών και ανούσιων στοιχείων. Αυτό που θεωρώ πάντως, ως συγγραφέας, απαραίτητο είναι αναγνώστης να έχει στα χέρια του όλα τα στοιχεία—αν όχι και παραπάνω—που έχει στη διάθεσή του ο πρωταγωνιστής/ ερευνητής, προκειμένου να μην του παρουσιαστεί η λύση στο τέλος απ’ το πουθενά. Αυτό το τελευταίο το θεωρώ άδικο ως αναγνώστης και το αποφεύγω όπως ο διάολος το λιβάνι ως δημιουργός.
Το “Μυθιστόρημα με κλειδί” αναμένεται να κυκλοφορήσει και στην Γαλλική αγορά, η οποία θα λέγαμε είναι πιο απαιτητική, αλλά σας γνωρίζει και καλύτερα από ότι η ελληνική. Ποια είναι τα συναισθήματά σας για την έκδοση του βιβλίου σας στο γαλλικό κοινό; Ποιες οι σκέψεις σας γενικά;
Το «Μυθιστόρημα με κλειδί» θα κυκλοφορήσει στα γαλλικά πριν το καλοκαίρι του 2022 (με άλλο τίτλο). Η γαλλική/ γαλλόφωνη αγορά είναι τεράστια, με μεγάλη παραγωγή και προσφορά βιβλίων (την οποία κάποιες φορές δεν υποδέχεται η ανάλογη ζήτηση). Εγώ έχω την τύχη, σε μια κορεσμένη αγορά, να έχω κάποια χαρακτηριστικά που με καθιστούν «ορατό» και που συμβάλλουν στην (εμπορική και κριτική) επιτυχία των βιβλίων μου: σε μια χώρα εξαιρετικά φιλελληνική όπως η Γαλλία, είμαι Έλληνας και τα αστυνομικά μου εκτυλίσσονται στην Ελλάδα ή τα criminartistic μιλάνε για μυθολογία, οι αναγνώστες αγαπούν την αστυνομική λογοτεχνία, αλλά και την τέχνη, και κυρίως έχω τη δυνατότητα χάρη στην πληθώρα φεστιβάλ βιβλίων να παρουσιάζω τη δουλειά μου συχνά στο κοινό. Με 4 βιβλία στο ενεργητικό μου πλέον, ο Γάλλος αναγνώστης ξέρει τι να περιμένει από εμένα.
Ελπίζω κι εύχομαι τα βιβλία μου να γνωρίσουν ανάλογη επιτυχία και στα πάτρια εδάφη. Η αρχή που έγινε με το «Μυθιστόρημα με κλειδί» πάντως ήταν συγκινητικά υποσχόμενη.
Έχετε σπουδάσει νομική και εγκληματολογία. Θα λέγατε πως παίζουν και αυτά έναν ρόλο στην μέχρι τώρα συγγραφική σας πορεία; Θα μπορούσε να είναι ένας από τους λόγους που γράφετε αστυνομική λογοτεχνία;
Δεν θα ήμουν αυτός που είμαι (ούτε ως συγγραφέας ούτε ως άνθρωπος) χωρίς τη νομική και την εγκληματολογία. Ο λόγος που γράφω αστυνομική λογοτεχνία, ωστόσο είναι άλλος: η αγάπη μου για το είδος αυτό, ήδη από την παιδική μου ηλικία. Σε αυτή την αγάπη η νομική και η εγκληματολογία προσέθεσαν την πειθαρχία, τη γνώση χειρισμού της γλώσσας και της δομής ενός κειμένου, τις απαραίτητες προσλαμβάνουσες για το εγκληματικό φαινόμενο και τον εγκληματία, την ψυχολογία του, τις κοινωνικές αντιδράσεις, κ.ο.κ.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Έχετε ξεκινήσει ίσως να γράφετε κάποιο νέο βιβλίο;
Το Μυθιστόρημα με κλειδί θα βγει στα γαλλικά τον Μάιο του 22, η σειρά με τον αστυνόμο Χριστόφορο Μάρκου θα συνεχίσει με τις προηγούμενες αλλά και νέες περιπέτειες, ξαναξεκίνησα πρόσφατα (μετά από ενάμιση χρόνο λόγω της πανδημίας) τις ομιλίες για την Αισθητική του Εγκλήματος (σας γράφω από το αεροπλάνο προς τη Νέα Υόρκη, όπου θα κάνω μια παρουσίαση) και συνεχίζω να γράφω αστυνομικά, και όχι μόνο!
Όσο οι αναγνώστες με τιμούν με την αγάπη και την εμπιστοσύνη τους, τόσο θα συνεχίζω να δημιουργώ. Ελπίζω για καιρό. Ελπίζω για όσο ζω!
Χρήστος Μαρκογιαννάκης, αλλά και το “Μυθιστόρημα με κλειδί” μπορείτε να το βρείτε από τις εκδόσεις Μίνωας: https://minoas.gr/syggrafeas/markogiannakis-christos/
Ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης μπορείτε να τον βρείτε και στα social media:
Instagram: https://www.instagram.com/christos_markogiannakis/?hl=el
Facebook: https://www.facebook.com/ChristosMarkogiannakisAuthor
