Νύμφη Αθάνατος
Ο Διάλογος με τον κυρ Αλέξανδρο, του Ηλία Παπακωνσταντίνου είναι μια νύμφη αθάνατος, μια ζωντανή συνομιλία στο επέκεινα και στο τροχογύρισμα του παρελθόντος. Είναι μια αδιαπέραστη στο χρόνο συνάντηση του ποιητή Ηλία Παπακωνσταντίνου με την ποιητική γραφίδα του σπουδαίου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Έχουν περάσει τα μεσάνυχτα προ πολλού , και με γαλήνια θάλασσα ο ποιητής Ηλίας Παπακωνσταντίνου βλέπει την βάρκα της ζωής του κοσμοκαλόγερου να λικνίζεται απαλά στο ξεροβόρι της αγριότητας του κόσμου.
“Αύριο λέω να σωθώ/μια γέννα περιμένει/την θάλασσα να μοιραστώ/που τόσο επιμένει.”
“Το στέρνο, οι κόλποι, το όνειρο επιπλέον εις το κύμα”, η ψυχή του ποιητή Ηλία Παπακωνσταντίνου μας ταξιδεύει στα κατάβαθα της γραφής του Παπαδιαμάντη. “΄Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί,/ όπου και να θολώνει ο νους σας/ μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό/ και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη”, έγραφε ο Οδυσσέας Ελύτης στο “Αξιον Εστί”. Αυτοί είναι οι στίχοι που μας έρχονται πρώτοι στο νου ξεκινώντας την θαυμαστή συζήτηση του Ηλία Παπακωνσταντίνου με τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη.
“Είσαι ο τρόπος που τα μάτια μας μεθάνε, είσαι η ανάφλεξη που η καρδιά μας ξεκινά για να σαρκώσει τ’ αόρατο σου, είσαι η φύση που ξεπερνά το χρώμα της, είσαι αυτό το αχόρταστο που ριζώνει μέσα μας για σένα.”
Η φωτόπετρα του θαύματος
Ο Ηλίας Παπακωνσταντίνου αναλογίζεται το ρεύμα εκείνο που ολομόναχος αντιμετωπίζει ο ποιητής μες στο σκότος, αναγνωρίζει το φως εκείνο που τον οδηγεί στη σωτηρία. Το λευκό και το μαύρο παλεύουν μέσα του. Ο ποιητής “ξαφνιάζεται σε ότι γυαλίζει, βλέπει τα λάθη που ερμηνεύουν τον κόσμο, προσπαθεί να αλλάξει τον βυθό”. Ορμώμενος από την ασυμβατότητα της ύπαρξης του, προσδοκά την ποίηση να γεννήσει εκείνη την φωτόπετρα του θαύματος. Ως εκ τούτου νοερά προσκαλεί τον κοσμοκαλόγερο – ποιητή να απαντήσει στα ερωτήματα του. Ο Ηλίας Παπακωνσταντίνου αναμένει το θαύμα των λέξεων που θα ξεχερσώσουν το άδικο και θα σπείρουν την ειρήνη, θα σταλάξουν την ιδέα του αγαθού για να φυτρώσει η αγάπη. “Μην μετράς/άλματα κάνε/θέλω ακόμη κι άλλο φως/μέσα σου τ’ αστέρια σπάνε/μας φωτίζει ο πυρανθός”.
Γέννημα θρέμα της ελιάς και της θάλασσας
Ο Ηλίας Παπακωνσταντίνου φυσιολάτρης και ελληνολάτρης, γέννημα θρέμμα της ελιάς και της θάλασσας ταυτίζεται συνωμοτικά με την μεγαλοσύνη της αγάπης του Σκιαθίτη Παπαδιαμάντη για το ελληνικό τοπίο. Αυτή του η αναγνώριση είναι διάχυτη στο βιβλίο, ιδιαίτερα στο κεφάλαιο “Σκιάθος”. Ουμανιστικό , με βλέψη φυσιοκεντρική, με αγνή αγάπη για την ανθρώπινη υπόσταση ο Ηλίας Παπακωνσταντινου συνδιαλέγεται με τον μοναδικό Παπαδιαμάντη. Κι εκεί, στον κόρφο του, εναποθέτει τις υπαρξιακές του αγωνίες. Εξάλλου, όπως είπε και ο Ελύτης, ο Παπαδιαμάντης είναι ο πιο κατάλληλος μαζί με τον Διονύσιο Σολωμό για να ακουμπήσει ο άνθρωπος επάνω του τα προβλήματα του . Για να αποδιώξει το κτήνος και να εξανθρωπιστεί. Λυρισμός, φυσιολατρία, θέωση και αλτρουισμός σε μια συνδιαλλαγή με την ετερότητα , σε ένα συναπάντημα με τον σημαντικότερο Έλληνα πεζογράφο . Αυτός είναι ο Ηλίας Παπακωνσταντίνου όταν συνομιλεί με τον μοναδικό Παπαδιαμάντη.”
“Δεν σηκώνει ίχνος μίσους η ένταση και η έκρηξη του πάθους για τούτο τον τόπο”/ “Οι απώλειες μειώνονται μέσα στο πρωτογενές της συγγραφής και του τόπου σου. Μέσα στην ακατέργαστη ομορφιά σου Σκιάθος μου όλες οι παραλίες μιλάνε τόσο ωραία ελληνικά, αρκεί να ανακαλύψουμε βαθύτερα τον πλούτο σου.”
