Η Δήμητρα Καλλιγέρη γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας του Παντείου. Οι «Γαλότσες» είναι το πρώτο της βιβλίο.
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου
Πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Άνω Τελεία» το βιβλίο σας με τίτλο «Γαλότσες». Ποιος ήταν ο λόγος που αποφασίσατε να γράψετε ποιήματα;
Το βιβλίο μου κυκλοφόρησε τον Ιούνιο του 2021 και απαρτίζεται από δύο ενότητες: περιλαμβάνει 11 διηγήματα (πεζογραφία) και τρεις ενότητες ποίησης (φεμινιστική-ερωτική-φιλοσοφική). Η ποίηση για εμένα είναι σαν προσευχή, μιλάς με συναισθήματα, με τρόπο τέτοιο που είναι πιο αληθινός από την πεζή διάσταση των πραγμάτων γύρω σου. Επίσης, ο κάθε άνθρωπος ερμηνεύει την ποίηση όπως την αντιλαμβάνεται, με βάση τα βιώματά του, τη συναισθηματική του νοημοσύνη και τον μοναδικό τρόπο που σκέφτεται ο καθένας μας. Ένα ποίημα για εμένα έχει τόσες διαφορετικές σημασίες, όσες είναι και τα μάτια που το διάβασαν.
Ξεκίνησα να γράφω ποιήματα σε χαρτοπετσέτες στη δουλειά, όταν ήμουν φοιτήτρια και εργαζόμουν στην εστίαση. Αργότερα ήρθε και η πεζογραφία, μέσω των σεμιναρίων δημιουργικής γραφής, που παρακολούθησα. Θυμάμαι τον δάσκαλο μας, Χρήστο Οικονόμου, να μας λέει ότι «πρέπει να μάθεις τους κανόνες της πεζογραφίας, όχι για να τους ακολουθήσεις, αλλά για να μπορέσεις να τους σπάσεις».
Το βιβλίο σας είναι βιωματικό ή όχι;
Αρκετά από τα ποιήματα είναι βιωματικά. Τα διηγήματα όχι, είναι καθαρά προϊόν μυθοπλασίας.
Σε σας πώς λειτούργησαν οι εμπειρίες σας;
Χωρίς εμπειρίες δεν θα μπορούσα να γράψω. Άρχισα να γράφω μετά τα 20, για τον λόγο ότι ενώ υπήρχε το «μικρόβιο» της συγγραφής μέσα μου, δεν είχα ολοκληρώσει τη βεντάλια των συναισθημάτων μου. Δεν είχα αισθανθεί στο απόλυτο όλα τα συναισθήματα, για να μπορέσω να μιλήσω για αυτά.
Παίρνω τα συναισθήματά μου και τα τοποθετώ σε διαφορετικά πλαίσια, εποχές και καταστάσεις. Αυτό για εμένα είναι μυθοπλασία.
Η λέξη «γαλότσες» τι συμβολίζει για εσάς;
Όποιος διαβάσει το συγκεκριμένο ποίημα θα καταλάβει.
«Πρίν κάνεις τις γαλότσες σου γλάστρες, περπάτησέ τες.
Γλίστρα με αυτές, και κάνε τον κόσμο σπλάχνο σου. Όργωσε ουρανούς.
Προτού ασπρίσει η ψυχή και τα μαλλιά σου, φρόντισε να έχουν πάρει το χρώμα της φωτιάς.
Οι γαλότσες σου, να είναι πάντα βρώμικες.
Ευχή σου δίνω, όχι κατάρα. Πάντα να ναι βρώμικες, ακούς;»
Οι γαλότσες λοιπόν είναι τα χρόνια που μας δάνεισαν, που αν τα ζήσουμε με όλη την σπουδαιότητα που τους πρέπει, τότε θα καταλάβουμε ότι δεν είναι και τόσο λίγα. Και εκείνα θα μας ευχαριστήσουν με την σειρά τους, που δεν τα σπαταλήσαμε.
Γιατί επιλέξατε τον τίτλο αυτό;
Μαζί με τον εκδότη μου, Παναγιώτη Μπότση, και την επιμελήτριά μου, Άννα Κοντοθανάση, σκεφτήκαμε ότι θα ταίριαζε αυτός ο τίτλος στο βιβλίο. Είναι προβοκατόρικος. Επίσης είναι το αγαπημένο μου ποίημα μέσα στο βιβλίο.
Αφιερώσετε ένα ποίημα στα θύματα του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη.
«Θα έρθει μια μέρα που μέσα από τα χώματα, θα σηκωθούν γροθιές για όσα ακούν οι νεκροί μας κάτω από την αιματοβαμμένη γη.
Απαγχονισμένα νιάτα.
Εμείς θα παλέψουμε για την αγριότητα, για την αδικία.
Advertising
Μα οι φωνές σας θα χορεύουν μαζί με τον άνεμο.
Και τα μάτια σας θα τρέχουν οργισμένες λίμνες από τα καμμένα σύννεφα της αιωνιότητας.
Τα ουρλιαχτά γίνονται τρένα που σφυρίζουν τις νύχτες και τα Σάββατα των ψυχών.
Φρικαλεότητες ρουλέτας.
Advertising
Και ο κλήρος πέφτει στα βαγόνια…
Τα βουνά θα εκδικηθούν μαζί μας.
Θα πέσουν να πλακώσουν όσους τζογάρουν τα παιδιά τους.
Σώπασε η πλάση, και ο Θεός κρύφτηκε από ντροπή για το «δημιούργημά» του.
Advertising
Ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία;
Το βιβλίο μού πήρε σχεδόν δύο χρόνια.
Ο χρόνος, όταν κάνεις κάτι που είναι η φύση σου αυτή, δεν μετράει κανονικά. Πώς να το εξηγήσω, σκέφτομαι ως συγγραφέας, δεν γράφω μόνο. Είναι κομμάτι μου. Ανάγκη μου, βιολογική. Ο Μπουκόφσκι (εγώ τον λέω θείο Χένρι) είχε πει ότι γράφει σαν να κάνει έμετό με τα δάχτυλά του. Έτσι είναι, τόσο ωμά και τόσο ανθρώπινα.
Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας τα νέα σας σχέδια;
Μέσα στο 2023 θα κυκλοφορήσει η νέα μου ποιητική συλλογή.
Τι σας εμπνέει;
Ο άνθρωπος.
Δήμητρα Καλλιγέρη
λάστιχο
ξεχώρισα από τα αγάλματα και τα δέντρα
και γίνηκα παπουτσωμένος αϊτός κι έσπειρα και θέρισα
μάτωσα κι άγιασα, σύρθηκα και πέταξα.
Μακριά από τα λουστρινάτα, φαντασμένα παπούτσια.
Κάθε τι ακριβό, στερείται ζωής.
Μην τα αφήνεις να σε φοράνε σε δρόμους
από χαλίκια, ροδοπέταλα και ουράνια τόξα.
Στα βουνά έχει την πιο κρυστάλλινη θέα.
Η κομμένη ανάσα είναι ευλογία.
Ό,τι είναι τακτοποιημένο και καθαρό
δεν γυαλίζει σαν ζευγάρι μάτια.
Περπάτησε μέσα στις γαλότσες σου
αλλά και στις γαλότσες των άλλων.
Φρόντισε η στάση σου να είναι στάση
για κουβέντα, φωτογραφία, αχνιστά κάστανα.
Και όταν πια κρεμάσεις τα παπούτσια σου
θ’ ακούσεις ένα ψιθυριστό «ευχαριστώ»
που τους έδειξες το ταξίδι κι έκανες
τον προορισμό τους να αξίζει
που τα έβγαλες από τη συσκευασία
δεν τα λυπήθηκες.
Κι εσύ με τη σειρά σου θα τα ευχαριστήσεις
που προστάτευαν τα πόδια σου από τα κοφτερά βράχια
τα μυτερά αγκάθια, τις κακές τις γλώσσες.
Και μαζί γίνατε ένα φωτεινό σχήμα, οι γαλότσες σου κι εσύ.
Το φως πλάθεται από μουσκεμένο χώμα
όχι από τεχνητό συννεφιασμένο τσιμέντο.
Σχετικά με το βιβλίο Δήμητρα Καλλιγέρη
Πριν κάνεις τις γαλότσες σου γλάστρες, περπάτησέ τες. Γλίστρα με αυτές, κάνε τον κόσμο σπλάχνο σου. Όργωσε ουρανούς. Προτού ασπρίσουν η ψυχή και τα μαλλιά σου φρόντισε να έχουν πάρει το χρώμα της φωτιάς.
Οι γαλότσες σου, να είναι πάντα βρώμικες. Ευχή σου δίνω, όχι κατάρα. Να τις ταΐζεις κοκκινόχωμα και ροζιασμένα χέρια να τις φορτώνεις ζεστά ξύλα να τις φοράς τις γαλότσες σου, να τις τιμάς.
Και ύστερα να λες, εγώ με δύο κομμάτια λάστιχο ξεχώρισα από τα αγάλματα και τα δέντρα και γίνηκα παπουτσωμένος αϊτός κι έσπειρα και θέρισα μάτωσα κι άγιασα, σύρθηκα και πέταξα.
Μακριά από τα λουστρινάτα, φαντασμένα παπούτσια. Κάθε τι ακριβό, στερείται ζωής. Μην τα αφήνεις να σε φοράνε σε δρόμους από χαλίκια, ροδοπέταλα και ουράνια τόξα.
Στα βουνά έχει την πιο κρυστάλλινη θέα. Η κομμένη ανάσα είναι ευλογία. Ό,τι είναι τακτοποιημένο και καθαρό δεν γυαλίζει σαν ζευγάρι μάτια.
Περπάτησε μέσα στις γαλότσες σου αλλά και στις γαλότσες των άλλων. Φρόντισε η στάση σου να είναι στάση για κουβέντα, φωτογραφία, αχνιστά κάστανα.
Και όταν πια κρεμάσεις τα παπούτσια σου θ’ ακούσεις ένα ψιθυριστό «ευχαριστώ» που τους έδειξες το ταξίδι κι έκανες τον προορισμό τους να αξίζει που τα έβγαλες από τη συσκευασία δεν τα λυπήθηκες.
Κι εσύ με τη σειρά σου θα τα ευχαριστήσεις που προστάτευαν τα πόδια σου από τα κοφτερά βράχια τα μυτερά αγκάθια, τις κακές τις γλώσσες. Και μαζί γίνατε ένα φωτεινό σχήμα, οι γαλότσες σου κι εσύ. Το φως πλάθεται από μουσκεμένο χώμα όχι από τεχνητό συννεφιασμένο τσιμέντο.
