«Μια μαντινάδα η ζωή/ένα μικρό στιχάκι/ότι πολύ αγάπησες/από μικρό παιδάκι…»
90 ποιήματα και 25 τραγούδια φιλοξενούνται σε αυτή την πρώτη συλλογή του Νίκου Παυλάκη “Μια μαντινάδα η ζωή” και αν
κρίνουμε από την τιτλολογία των μαντινάδων, τότε θα ανακαλύψουμε όλη την αγάπη του
στιχουργού για την κρητική παράδοση, τον ρομαντισμό και την τρυφερότητα που κρύβεται
στους στίχους του. Γράφει:
«Μέσα στα άστρα τα ουρανού, περίσσιες νότες βγάνει /το πέπλο της αγάπης σου που ‘χει
λεπτές χορδές. Λαούτο παίζει του σκότους και τείνει να υφάνει /πόθους απου θα σκέπαζε
τον κόσμο δυο φορές.»
Μέσα στην εύπλαστη κρητική μαντινάδα του , χωρίς ίχνος χασμωδίας και πλαδαρότητα, συλλαμβάνουμε την αγάπη του για την έμορφη Κρήτη την πατρίδα του, καθώς ανακαλύπτουμε την σοφία του αυθόρμητου αγνού συναισθήματος. Ο στιχοπλόκος Νίκος Παυλάκης κατορθώνει στο βιβλίο του “Μια μαντινάδα η ζωή” να πετύχει το ευοίωνο μες στο δυσοίωνο της εποχής και της πολυγραφότητας της ποίησης. Δηλαδή να εκφράσει σε δυο μόνο στίχους μια ολόκληρη σκέψη , να πετύχει δηλαδή την
αυτοτέλεια της, η οποία έγκειται στην περιεκτικότητα του νοήματος της:
“Ax και να μουν θάλασσα/και εσύ ο ουρανός μου/να σφιχταγκαλιαζόμαστε στο απέραντο
σου φως μου».
Ο έρωτας, η αγάπη έχει πρωτοκαθεδρία στην πρώτη ενότητα του βιβλίου. Αυτός ο φτερωτός τοξοβόλος ακόμα και με σπασμένα βέλη τολμά να πετά στην πιο ψηλή κορφή. Γράφει ο συγγραφέας μας με υπερηφάνεια:
«Ψηλή κορφή απάτητη/είναι ο έρωτας σου/κι αν χρειαστεί ξυπόλητος/θα βγω για τον
σεβντά σου»
Ενώ με φιλοσοφική χροιά τονίζει στο υπόλοιπο σκέλος του βιβλίου , που το αφιερώνει στην
αξία της ζωής:
«Μια θάλασσα είναι η ζωή/κι άμα δεν κολυμπήσεις/αδύνατον ν αξιωθείς την πεθυμιά να
ζήσεις».
Η καζαντζακική επιρροή κυλάει στις φλέβες όταν διαβάζουμε να γράφει:
«Ποιος βρήκε τόλμη , αντοχή, δύναμη μα και πείσμα/κόντρα να πιένω μοναχός/στης μοίρας
του το χρίσμα»
Η ατομική ευθύνη γεννά την κοινωνική ευθύνη και μέσα από τους παρακάτω στίχους
Χτίζε τα άστρα την αυγή/ώστε να ρθει το βράδυ/να φέγγουν όταν περπατάς/στης νύχτας το
σκοτάδι»
Η αγάπη της μάνας είναι το πιο γλυκό γιατρικό στον ΄πονο:«Πρέπει ο Θεός να σ έπλασε αγάπη να σκορπάς»,
γράφει ο ποιητής Ν Παυλάκης τιμώντας την μητρότητα την αγάπη και τη ζωή.
Εξάλλου όπως περήφανα και ακέραια υπογραμμίζει
«Και ήρθες εσύ και διάβασα στα μάτια σου έναν στίχο/με νότες σαν να γραφτήκαν /στον
κόσμο μια φορά» δηλώνοντας πως η ζωή είναι ταυτόσημη με την αγάπη και το τραγούδι.
Έτσι, με έναν κρητικό περήφανο σκοπό πρέπει να την αντιμετωπίζουμε και να μην λυγίζουμε.
Με λεβεντιά, όχι με ηττοπάθεια.
«Όταν τον δεις τον αετό/ να κλαίει κάνε πέρα/ακόμα και το δάκρυ του /είναι καυτό σαν
σφαίρα/και αν έχει φύση δυνατή /το δάκρυ του να πνίξει/είναι γιατί κατάφερε την θλίψη
του να κρύψει»
Σαν σεφερικoύς ήρωες που περπατούν στα σοκάκια του σκότους, αλλά βγαίνουν τέλος στο
φως, έτσι και οι στίχοι το για τη ζωή και τον έρωτα αλέθουν και τα εμπόδια στις μυλόπετρες
της απαντοχής και της αγάπης , για να δοξαστούν στο τέλος με την μουσική , όπως τους
αρμόζει. Αυτή την ατελεύτητη υπερηφάνεια και κρητική ματιά για τη ζωή, το πέρασμα από
το σκοτάδι στο φως αφουγκραζόμαστε καθώς περιδιαβαίνουμε ανάμεσα στους στίχους
του.Ό έρωτας γεμίζει τους στίχους του, Ερμής φτερωτός μεταφέρει τα φτερουγίσματα στην
καρδιά δίνοντας νόημα στο χαρτί, δίνοντας χρώμα στη ζωή.
«Ένα ποίημα θα γράψω να θυμίζει/πόσα αξίζει η αγάπη μιας ζωής/μακριά σου η σιγή πόσο
με πνίγει/και η αύρα σου η μόνη επιλογή»
Ο Νίκος Παυλάκης μας θύμισε με ένα τραγούδισμα, με μια μαντινάδα την κρητική μας ψυχή, την Ανάσταση μετά το Πάθος. Με λιονταρίσια καρδιά, αγκάλιασε την ζωή και τον πόνο, το γκρίζο το μετέτρεψε σε λευκό, την χίμαιρα σε αληθινό.