Γάλλος φιλόσοφος, λογοτέχνης, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, ο Αλμπέρ Καμύ επηρέασε βαθύτητα όχι μόνο τη λογοτεχνία, αλλά και τη δυτική σκέψη γενικότερα. Στα γνωστότερα έργα του, που δικαίως χαρακτηρίζονται αριστουργήματα, συγκαταλέγονται Η Πτώση, Η Πανούκλα και ο Ξένος. Η τριλογία αυτή του χάρισε το Βραβείο Νόμπελ (1957) ή, για την ακρίβεια, «ένα από τα δικαιότερα βραβεία Νόμπελ στην ιστορία του θεσμού». Ο Αλμπέρ Καμύ είναι επίσης ιδιαίτερα γνωστός από το θεατρικό έργο Καλιγούλας, ενώ δεν πρέπει να παραλείψουμε τα φιλοσοφικά δοκίμια ο Μύθος του Σισύφου και ο Επαναστατημένος Άνθρωπος. Σε περίπτωση που κάποιος επιθυμεί να διαβάσει αναλυτικότερα για τον συγγραφέα μπορεί να ανατρέξει στο αφιέρωμα: Αλμπέρ Καμύ: «Ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας».
Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώσαμε μερικά από τα γνωστότερα αποφθέγματα (αφορισμούς) του Αλμπέρ Καμύ. Ανάμεσά τους υπάρχουν και ορισμένες φράσεις του Μερσώ (Ο Ξένος) και του Ζαν-Μπατίστ Κλαμάνς (Η Πτώση), που, μολονότι δεν έχουν απόλυτα το χαρακτήρα ρήσης, είναι ιδιαίτερα αντιπροσωπευτικές του Καμύ.
Επαναστατώ άρα υπάρχω.
Ανάμεσα στη δικαιοσύνη σας και τη μάνα μου, προτιμώ τη μάνα μου.
Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.
Τι είναι ένας επαναστάτης; Ένας άνθρωπος που λέει όχι.
Η πραγματική γενναιοδωρία προς το μέλλον έγκειται στο να τα δίνουμε όλα στο παρόν.
Η ελευθερία δεν είναι τίποτε άλλο παρά μία ευκαιρία για να γίνουμε καλύτεροι.
Δεν υπάρχει ήλιος δίχως σκιά και πρέπει να γνωρίσουμε τη νύχτα
Μη βαδίζεις μπροστά μου γιατί μπορεί να μη σε ακολουθήσω. Μη βαδίζεις πίσω μου γιατί μπορεί να μη σε οδηγήσω. Βάδιζε πλάι μου και γίνε ο σύντροφός μου.
Ο άνθρωπος είναι το μόνο πλάσμα που αρνείται να είναι αυτό που είναι.
Οι αμφιβολίες είναι ό,τι πιο ενδόμυχο έχουμε.
Είναι προτιμότερο να ζω τη ζωή μου σα να υπάρχει Θεός και να πεθάνω για να ανακαλύψω ότι δεν υπάρχει, παρά να ζω τη ζωή μου σα να μην υπάρχει και να πεθάνω για να ανακαλύψω ότι υπάρχει.
Οι άνθρωποι βιάζονται να κρίνουν για να μη γίνουν οι ίδιοι αντικείμενα κριτικής.
Θα πρέπει να καταδικάσουμε τους εαυτούς μας, προτού αποκτήσουμε το δικαίωμα να δικάζουμε τους άλλους.
Θα σου πω ένα μυστικό φίλε μου. Μην περιμένεις την Ημέρα της Κρίσης. Έρχεται κάθε μέρα.
Ω, νεαρό κορίτσι, πέσε για άλλη μια φορά στο νερό, ώστε να έχω και δεύτερη φορά την ευκαιρία να σώσω και τους δύο!
Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα.
Δεν υπάρχει αγάπη για τη ζωή χωρίς απελπισία για τη ζωή.
Υπάρχουν στους ανθρώπους περισσότερα πράγματα να θαυμάσουμε παρά να περιφρονήσουμε.
Αγαπώ υπερβολικά τη χώρα μου για να είμαι εθνικιστής.
Το σχολείο μας προετοιμάζει για τη ζωή σε έναν κόσμο που δεν υπάρχει.
Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός, αλλά χωρίς ελευθερία, είναι απόλυτα βέβαιο ότι ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο πέρα από κακός.
Η πολιτική και η μοίρα της ανθρωπότητας διαμορφώνονται από ανθρώπους χωρίς ιδανικά και χωρίς μεγαλείο. Άνθρωποι που έχουν μεγαλείο μέσα τους δεν ασχολούνται με την πολιτική.
Η ευημερία των λαών υπήρξε ανέκαθεν το άλλοθι των τυράννων.
Χωρίς δουλειά, η ζωή σαπίζει, αλλά όταν η δουλειά είναι άψυχη, η ζωή εκφυλίζεται και ξεψυχάει.
Να αυτοκτονήσω ή να κάνω καφέ;
Από τη στιγμή που όλοι θα πεθάνουμε, είναι προφανές ότι το πού και το πότε δεν έχουν σημασία.
Σε τελευταία ανάλυση, χρειάζεται περισσότερο κουράγιο για να ζήσεις παρά για να αυτοκτονήσεις.
Ακόμα κι όταν κάποιος είναι πεπεισμένος για την απελπισία του, πρέπει να δρα σαν να ελπίζει. Ή να αυτοκτονεί. Ο πόνος δε δίνει δικαιώματα.
Κάθε άνθρωπος είναι ένας εγκληματίας που παραμένει άγνωστος
Βγαίνοντας, μάλιστα, πήγα να του δώσω το χέρι μου, αλλά θυμήθηκα εγκαίρως ότι είχα σκοτώσει άνθρωπο. (Από τον Ξένο)
Από το κουτί της Πανδώρας, όπου βρίσκονταν πλήθος τα κακά της ανθρωπότητας, οι Έλληνες άφησαν την ελπίδα να βγει τελευταία από τα άλλα, σαν το πιο τρομερό από όλα. Δε γνωρίζω πιο συγκινητικό συμβολισμό. Γιατί η ελπίδα, αντίθετα απ’ ο,τι πιστεύουμε, ισοδυναμεί με παραίτηση. Και ζω σημαίνει δεν παραιτούμαι.
Η ζωή μπορεί να είναι υπέροχη και συνταρακτική, αυτή είναι όλη η τραγωδία της. Χωρίς ομορφιά, αγάπη ή κίνδυνο, θα ήταν σχεδόν εύκολο να ζεις.
Σήμερα η μαμά πέθανε. Μπορεί να ήταν και χθες. Δεν ξέρω.
Η παγίδα του μίσους είναι ότι σε δένει με τον χειρότερο εχθρό σου.
Αν πρόκειται να μου συμβεί κάτι, θέλω να είμαι εκεί.
Δε μου αρέσουν τα μυστικά των άλλων. Με ενδιαφέρουν όμως οι εξομολογήσεις τους.
Το να αγαπάς ένα πλάσμα σημαίνει να έχεις αποδεχτεί να γερνάς μαζί του.
Ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας.
Η ακεραιότητα δεν έχει ανάγκη από κανόνες.
Σημείωση: Η παράθεση μιας φράσης απογυμνωμένης από το ενιαίο κείμενο, όσο νόημα κι αν συμπυκνώνει, παραμένει ελλιπής μπροστά σε αυτό που θέλει να εκφράσει ολόκληρο το έργο. Χωρίς να πρωτοτυπώ, είμαι από αυτούς που προτείνω σε όλους όσους δεν έχουν διαβάσει Καμύ να το κάνουν. Χωρίς δεύτερη σκέψη.
Για τον Καμύ, μπορείτε να δείτε επίσης:
https://maxmag.gr/book/vivlioparousiasis/h-ptosi-tou-alber-kamy/
https://maxmag.gr/book/vivlioparousiasis/albert-camus/
https://maxmag.gr/politismos/prosopa/alber-kamy-kalokeri/
https://maxmag.gr/theatro/exinta-ennea-chronia-apo-ti-katastasi-poliorkias-tou-alber-kamy/
Ηλεκτρονικές πηγές για τα αποφθέγματα:
https://www.huffingtonpost.gr/2015/11/07/culture-albert-camus_n_8499350.html
http://www.gnomikologikon.gr/authquotes.php?auth=9
https://www.neolaia.gr/2017/08/14/12-monadika-apofthegmata-tou-camus/
