Η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ ήταν το πνευματικό παιδί του Καζαντζάκη. Γεννήθηκε στα Εξάρχεια τον Φεβρουάριο του 1939. Γονείς της ο Γιάννης Αγγελάκης, δικηγόρος στο επάγγελμα και η Ελένη Σταμάτη. Εκείνος με καταγωγή από το Βόσπορο, Τσανά Καλέ και εκείνη από την Πάτρα. Η ποιήτρια έλεγε πως η ίδια αποτελούσε ένα κράμα Ανατολής και Δύσης.
Έγραφε και διάβαζε ως παιδί χρησιμοποιώντας την ελληνική, την λατινική και την κυριλλική αλφάβητο. Γεννήθηκε με το μικρόβιο του σταφυλόκοκκου και αυτό της δημιούργησε μια μορφή αναπηρίας τόσο στο πόδι όσο και στο χέρι. Παρά τα ειρωνικά σχόλια που αντιμετώπισε στα σχολικά της χρόνια από τους συμμαθητές της το πρόβλημά της δεν εμπόδισε ποτέ την ίδια να έχει μια καθόλα φυσιολογική ζωή.
Υπενθυμίσεις του έρωτα
Αν σ’ έχει ξεχάσει ο έρωτας
εσύ θα τον ξαναθυμηθείς
μόλις η ματιά σου αγγίξει τη φύση
τις πλαγιές, τα κύματα
τα φυλλοβόλα δέντρα
που δεν αμφισβητούν ποτέ τις εποχές
τα ζώα που βγαίνοντας
απ’ την κοιλιά της μάνας τους
ξέρουν κιόλας πώς να ζήσουν
πώς ν’ αντισταθούν στους εχθρούς
που τους έχει ορίσει η φύση.
Πρόσεξε μόνο μην η ζωντανεμένη ανάμνηση
πέσει πάνω στο σωρό
απ’ τις προδομένες προσδοκίες σου
τ’ αναπάντητα όνειρά σου.
Σπουδές
Τελείωσε το γυμνάσιο του Ι.Μ. Παναγιωτόπουλου και επιθυμούσε να πάει στη Γαλλία για σπουδές κοντά στον Νίκο Καζαντζάκη, στενό φίλο του πατέρα της και νονό της. Δυστυχώς για εκείνην δεν τα κατάφερε καθώς ο λογοτέχνης απεβίωσε πριν προλάβει να πάει κοντά του. Έτσι σπούδασε αγγλική φιλολογία στην Ελλάδα, έπειτα πήγε στη νονά της, την Ελένη Καζαντζάκη στη Νίκαια και αργότερα στη Γενεύη, όπου ολοκλήρωσε τις σπουδές της στη διερμηνεία και την μετάφραση.
Το ποιητικό της ξεκίνημα
Στα 17 της παρουσίασε στο περιοδικό Καινούργια εποχή το ποίημά της «Μοναξιά» μετά από σύσταση του Νίκου Καζαντζάκη που έστειλε γράμμα στον διευθυντή του περιοδικού προτρέποντάς τον να δημοσιεύσει το ποίημα της μαθήτριας τότε Κατερίνας Αγγελάκη. Από κει και πέρα συνέχισε να γράφει χωρίς διακοπή. Λάτρευε την ποίηση του Κ. Καβάφη τον οποίο είχε μελετήσει από τα παιδικά της ακόμα χρόνια. Εξέδωσε 43 βιβλία. Μετέφρασε ποιήματα μεγάλων ποιητών, όπως Αχμάτοβα, Πούσκιν, Μαγιακόφσκι και Ουίλιαμ Σαίξπηρ.
Η γνωριμία και ο γάμος της
Το 1963, μπαίνει στη ζωή της ο Βρετανός κλασικός φιλόλογος Ρόντνεϊ Ρουκ. Τον γνωρίζει σε μια ταβέρνα στην Πλάκα, την Λεύκα και σε μόλις τρεις εβδομάδες από αυτή τη βραδιά παντρεύτηκαν. Ταξίδεψαν πάρα πολύ. Αγγλία, Γαλλία, Ινδία, Ρωσία. Παιδιά δεν απέκτησαν ποτέ καθώς και οι δυο ήταν χαμένοι στις μεγάλες τους αγάπες. Εκείνη στην ποίησή της και εκείνος στα βιβλία του.
Έζησαν μαζί μέχρι τον θάνατό του το 2007. Αν και η ίδια είχε παραδεχθεί πως κατά την κοινή τους ζωή είχε ερωτευτεί κάποιον άλλο Εγγλέζο ποτέ δεν σκέφτηκε να εγκαταλείψει τον σύζυγό της καθώς τους ένωναν πολλά περισσότερα πράγματα από τον πόθο.
Οι διακρίσεις της
Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄ Βραβείο Ποίησης Prix Hensh της πόλης της Γενεύης. Το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Το 2000 τιμήθηκε από την Ακαδημία Αθηνών με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη. Το 2014 βραβεύτηκε με το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της. Είχε δώσει διαλέξεις και είχε διαβάσει ποιήματά της σε πολλά πανεπιστήμια της Αμερικής και του Καναδά.
Το έργο της
- Λύκοι και σύννεφα (1963)
- Ποιήματα 63-69, (1971)
- Μαγδαληνή, το μεγάλο θηλαστικό (1974)
- Τα σκόρπια χαρτιά της Πηνελόπης (1977)
- Ο θρίαμβος της σταθερής απώλειας (1978)
- Ενάντιος έρωτας (1982)
- Οι μνηστήρες (1984)
- Όταν το σώμα (1988)
- Επίλογος αέρας (1990)
- Άδεια φύση (1993)
- Λυπιού (1995)
- Ωραία έρημος ωραία η σάρκα (1996)
- Η Ύλη Μόνη (2001)
- Μεταφράζοντας σε έρωτα της ζωής το τέλος (2003)
- Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα (2005)
- Η ανορεξία της ύπαρξης (2011)
- Ποίηση 1963-2011 (ανθολογία) (2014)
- Της μοναξιάς διπρόσωποι μονόλογοι (2016)
- Των αντιθέτων διάλογοι και με τον ανήλεο χρόνο (2018)
Η μεγάλη της αγάπη μετά την ποίηση
Η λογοτέχνης λάτρευε το κτήμα που είχε αποκτήσει ο πατέρας της για να στεγάσει τους πρόσφυγες συγγενείς τους από τη Μικρασιατική καταστροφή στην Αίγινα. Ένα σπίτι κόκκινου χρώματος του 1840 δίπλα στις παλιές φυλακές. «Ωφελήθηκα από μια καταστροφή» λέει η ίδια σε συνέντευξή της. Το κτήμα της ήταν κατάφυτο και γεμάτο φιστικιές.
Εκεί πήγαινε κάθε καλοκαίρι καθώς ήταν και ο αγαπημένος χώρος του συζύγου της. Μεγαλώνοντας όμως δεν μπορούσε να το επισκεφτεί όσο συχνά ήθελε και αυτό την στεναχωρούσε περισσότερο και από το ότι δεν μπορούσε πια να κάνει μεταφράσεις.
Ο εκρηκτικός χαραχτήρας της ποιήτριας
«Προσπαθώ να συμφιλιωθώ με την ιδέα του γήρατος και να ζήσω με την ιδέα της απουσίας του μέλλοντός μου. Μπορεί σ’ έναν βαθμό να το πετυχαίνω, αλλά μου αφήνει και μια σκοτεινιά».
Η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ ήταν ένας έντονος και πολύ ζωντανός άνθρωπος. Ξεκίνησε να γράφει για να εκφράσει όλα όσα την έκαναν να δυσανασχετεί. Ήταν ένας τρόπος έκφρασης και κραυγής συνάμα. Το πρόβλημα υγείας της την δυνάμωσε σαν άνθρωπο και την εξέλιξε σαν δημιουργό. Η ίδια υποστήριζε πως δεν είχε ποτέ υποστεί βια και πως ήταν μια ζωώδης προσέγγιση των πραγμάτων η χρήση της.
Το χιούμορ της ιδιαίτερο. Όταν δημοσιογράφος της είχε πει πως μεγαλώνοντας γλύκαινε η ματιά της εκείνη του απάντησε ″ Ίσως γιατί πλησιάζω στην έξοδο″.
Πίστευε πως η ζωή προχωράει και παρακάμπτει αυτούς που περιμένουν…
Το τέλος
Δεν θα μπορούσε ποτέ να μπει τελεία στο έργο της Κατερίνας Αγγελάκη Ρουκ. Τα έργα της πάντα θα υπάρχουν και θα παρουσιάζουν το ήθος και την αγάπη της για τη ζωή και την τέχνη. Ο θάνατός αφορά μόνο το φθαρτό κομμάτι της ύπαρξής της και όχι του πνεύματος της. Αυτό θα συντροφεύει όσους μιλούν για Μοναξιά, κάνοντας Εξομολόγηση στον καθρέφτη για κάποιο Χωρισμό χαζεύοντας Το τελευταίο φως Στον ουρανό του τίποτα με ελάχιστα.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για αυτό το άρθρο:
«Τι ωραίος που ήταν ο έρωτας!»: Πέντε ποιήματα της Κατερίνας Αγγελάκη – Ρουκ ανακτήθηκε από www.elculture.gr
Στον απαράβατο κήπο της Κατερίνας Αγγελάκη – Ρουκ ανακτήθηκε από www.lifo.gr
Ρόντνεϊ Ρουκ, ο άνδρας πίσω από την ποιήτρια ανακτήθηκε από www.catisart.gr
Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ ανακτήθηκε από el.wikipedia.org
Επίσκεψη στο σπίτι της Κατερίνας Αγγελάκη-Ρουκ στην Αίγινα ανακτήθηκε από www.lifo.gr
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ: Η ζωή θέλει κόπο, όχι κόλπο! ανακτήθηκε από www.athensvoice.gr
