Οι Γεωργιανοί ή Καρτβέλιοι είναι ένας λαός, αυτόχθονος στην περιοχή του Καυκάσου. Σημαντικός αριθμός Γεωργιανών κατοικεί επίσης στη Ρωσία, την Τουρκία, την Ελλάδα και σε άλλες χώρες όπως η Ουκρανία και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Η καταγωγή τους ανιχνεύεται πίσω στην κλασική αρχαιότητα και θεωρούνται απόγονοι Ιβήρων και Κόλχων που είχαν εγκαθιδρύσει σημαντικές εστίες στον Καύκασο. Δεν άργησαν να ασπαστούν τον χριστιανισμό τον 4ο αιώνα και σήμερα η πλειονότητά τους είναι χριστιανοί ορθόδοξοι και ακολουθούν την αυτοκέφαλη Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία αν και υπάρχουν και σημαντικές μειονότητες καθολικών, άθεων ή μουσουλμάνων. Η καταγωγή των Γεωργιανών μπορεί να αναζητηθεί μέσα από τη γλώσσα τους όπως και η πολιτισμική τους ταυτότητα.
Οι Γεωργιανοί αποκαλούν τους εαυτούς τους Κartvelebi (ქართველები), τη χώρα τους Sakartvelo (საქართველო) και τη γλώσσα τους kartuli (ქართული). Μυθικός γενάρχης της φυλής απ’ όπου ξεπήδησαν οι Γεωργιανοί θεωρείται ο Κάρτλος ο οποίος σύμφωνα με τον μύθο, έζησε τον 11ο αιώνα. Πολλοί μελετητές θεωρούν πως η ρίζα της λέξης προέρχεται από το όνομα μίας από τις πρώτες γεωργιανές φυλές και τη συσχετίζουν ακόμα και με ινδοευρωπαϊκή ρίζα. Οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν τους λαούς της δυτικής Γεωργίας Κόλχους (και την περιοχή Κολχίδα) και τους αντίστοιχους της ανατολικής Γεωργίας Ίβηρες. Οι Ίβηρες άρχισαν να σχηματίζουν βασίλεια στην περιοχή ήδη από τον 7ο αιώνα.
Κορίτσια από τη Γεωργία
Η γλώσσα των Γεωργιανών μπορεί εν πολλοίς να δώσει σημαντικά στοιχεία γύρω από την καταγωγή και την πολιτισμική τους ταυτότητα. Αν επιχειρήσει κάποιος να την ταξινομήσει, εύλογα θα διαπιστώσει πως δεν ανήκει στις λεγόμενες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες που είναι η μεγαλύτερη οικογένεια γλωσσών στην Ευρασία. Η γεωργιανή είναι η κυριότερη εκπρόσωπος των λεγόμενων καρτβελιανών γλωσσών του Καυκάσου και είναι μία από τις τρεις ευρωπαϊκές γλώσσες (μαζί με την αρμενική και την ελληνική) που χρησιμοποιούν δικό τους αλφάβητο. Χωρίζεται σε πολλές επιμέρους διαλέκτους ανάλογα την περιοχή (βορειοανατολικά, νοτιοδυτικά).
Η ιστορία της γλώσσας ανάγεται στον 5ο αιώνα. Η παλαιά γεωργιανή ομιλούνταν από τον 5ο ως τον 8ο αιώνα. Από τον 9ο αιώνα, η γλώσσα αποκτάει λογοτεχνική υπόσταση που φτάνει ως τον 11ο αιώνα. Από τον 11ο ως τον 17ο/18ο αιώνα ομιλείται η μεσαιωνική γεωργιανή ενώ οι απαρχές της σύγχρονης γεωργιανής εντοπίζονται στον 18ο αιώνα. Ο προσηλυτισμός των Γεωργιανών στον χριστιανισμό συνέβαλε στο να καταγραφεί η γλώσσα τους που ως τότε ήταν προφορική. Το μεσαιωνικό βασίλειο της Γεωργίας χρησιμοποιούσε τα μεσαιωνικά γεωργιανά, στα οποία είναι γραμμένο και το εθνικό έπος του γεωργιανού λαού, ο “Ιππότης στο δέρμα του πάνθηρα” του Σότα Ρουστάβελι.
Η φωνολογία της γεωργιανής γλώσσας είναι αρκετά ιδιαίτερη καθώς χρησιμοποιεί φθόγγους που αγνοούν οι περισσότερες ινδοευρωπαϊκές γλώσσες. Κάθε φθόγγος αντιπροσωπεύεται από ένα ξεχωριστό γράμμα στο γεωργιανό αλφάβητο. Για παράδειγμα, το χειλικό έρρινο [m] αντιπροσωπεύεται με το γράμμα მ, το φατνιακό έρρινο [n] με το γράμμα ნ κ.ο.κ. Το σύγχρονο γεωργιανό αλφάβητο αναπτύχθηκε περίπου τον 10ο αιώνα και στην πραγματικότητα, η γεωργιανή γλώσσα έχει γραφτεί με τρία διαφορετικά αλφάβητα, με τη γραφή mkhedruli να είναι η επικρατούσα σήμερα. Το γεωργιανό αλφάβητο είναι μοναδικό και σχεδόν ακαταλαβίστικο για τους μη Γεωργιανούς. Παρόλα αυτά, είναι εύκολο να το μάθει κανείς αν απομνημονεύσει τα σύμβολα και τους φθόγγους, γιατί σε αντίθεση π.χ. με τα ελληνικά, κάθε γράμμα αντιπροσωπεύει έναν συγκεκριμένο φθόγγο. Η προφορά της γεωργιανής είναι αρκετά δύσκολη, διότι χρησιμοποιούνται γλωττιδικοί φθόγγοι που δεν απαντώνται πουθενά στις ευρωπαϊκές γλώσσες, λ.χ. ο φατνοουρανικός γλωττιδικός [t͡ʃʰ] που συμβολίζεται με το γράμμα ჩ, o φατνιακός γλωττιδικός [t͡sʰ] που συμβολίζεται με το ც κλπ. Τα φωνήεντα αντίθετα, είναι πέντε και αρκετά απλά, σχεδόν σαν της ελληνικής.
Όσον αφορά τη μορφολογία της, η γεωργιανή είναι μία συγκολλητική γλώσσα όπως η τουρκική λ.χ., αν και οι δύο αυτές γλώσσες δε μοιάζουν σχεδόν καθόλου. Για να σχηματιστεί μία λέξη, ενώνονται πολλά και διαφορετικά μορφήματα, φαινόμενο άγνωστο σε μία γλώσσα όπως η ελληνική που χρησιμοποιεί άλλους τρόπους για να δημιουργήσει λέξεις. Η γεωργιανή έχει επτά πτώσεις (ονομαστική, γενική, δοτική, οργανική, κλητική και δύο “εξωτικές” την εργαστική και την επιρρηματική) με εύκολες όμως καταλήξεις. Σε αντίθεση με την ελληνική, η γεωργιανή δεν έχει άρθρα, ούτε γραμματικά γένη, κοινό φαινόμενο στις συγκολλητικές γλώσσες. Από μία ρίζα μπορείς να φτιάξεις πάρα πολλές λέξεις, λ.χ. ρίζα kartv -, Kartv – eli (Γεωργιανός), Kart – uli (γεωργιανή γλώσσα), Sa – kartv – elo (Γεωργία).
Τα περισσότερα επίθετα των Γεωργιανών λήγουν σε -dze (δυτική Γεωργία) ή -shvili (ανατολική Γεωργία). Όπως προείπαμε, η γλώσσα χωρίζεται σε αρκετές διαλέκτους ανάλογα με την περιοχή. Περίπου 4 εκατομμύρια άτομα δηλώνουν τα γεωργιανά ως μητρική τους γλώσσα. Φυσικά η πολιτισμική νοοτροπία των Γεωργιανών δε φαίνεται αποκλειστικά από τη γλώσσα τους αλλά και στη θρησκεία τους, με το 83,9% να δηλώνουν χριστιανοί ορθόδοξοι. Στην περιοχή της Ατζάρα κατοικεί και μία σημαντική μουσουλμανική μειονότητα. Επίσης, οι Γεωργιανοί της Τουρκίας και του Ιράν είναι μουσουλμάνοι. Η θρησκεία φαίνεται πως παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην πολιτισμική κληρονομία αυτού του Καυκάσιου λαού. Τα πιο γνωστά γεωργιανά αντρικά ονόματα είναι τα Giorgi, Davit, Zurab, Levan και τα γυναικεία είναι Nino, Tamar, Mariam και Nana.
Ο καθεδρικός ναός Μπαγκντάτι στη Γεωργία
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
- Γεωργιανή γλώσσα – μία γλωσσική πρόκληση. Ανακτήθηκε από https://www.grtranslator.com/post/2016/12/05/%CE%B3%CE%B5%CF%89%CF%81%CE%B3%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%AE-%CE%B3%CE%BB%CF%8E%CF%83%CF%83%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CE%B3%CE%BB%CF%89%CF%83%CF%83%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%B7
- Georgians. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org/wiki/Georgians
- 12 Incredible Facts About Georgian Language. Ανακτήθηκε από https://theculturetrip.com/europe/georgia/articles/12-incredible-facts-about-georgian-language/
- Georgian language| language| Britannica. Ανακτήθηκε από https://www.britannica.com/topic/Georgian-language
- Georgian Language. Ανακτήθηκε από https://en.wikipedia.org/wiki/Georgian_language
