Μύθοι κι αλήθειες γύρω από τις κρίσεις πανικού
Κι αφού ενημερωθήκαμε γύρω από τα συμπτώματα, τις αιτίες, τη θεραπεία, τις τεχνικές αυτοβοήθειας, αλλά και πώς εμείς μπορούμε να βοηθήσουμε κάποιον που βιώνει μια κρίση πανικού, ας δούμε και μερική από τη παραφιλολογία που τις συντροφεύει… Κι αυτό είναι αναγκαίο, καθώς πολλές φορές η παραπληροφόρηση, πολύ διαδεδομένη στις ημέρες μας, και ιδιαίτερα μέσω διαδικτύου, είναι πιο δυνατή από τη φωνή της λογικής. Η γνώση, όμως, είναι δύναμη κι έτσι πρέπει να φροντίζουμε για την ορθή αποκατάστασή της.
- Η κρίση πανικού είναι επικίνδυνη, τόσο για τον ίδιο τον πάσχοντα, όσο και για τους γύρω του.
Η κρίση πανικού ΔΕΝ είναι επικίνδυνη. Ο πάσχων δεν μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τον εαυτό του ή τους γύρω του την ώρα της κρίσης. Μπορεί η στιγμή της κρίσης να είναι ιδιαίτερα δυσάρεστη, τόσο που να μοιάζει ατελείωτη και ικανή να τρομοκρατεί, όμως, η κρίση πανικού δεν μπορεί να κάνει κακό, μιας που τα επίφοβα συμπτώματα, όπως το αίσθημα ασφυξίας, η απώλεια ισορροπίας, η ζάλη, το έντονο καρδιοχτύπι, το πνίξιμο κλπ, δεν είναι ικανά να προκαλέσουν έμφραγμα ή εγκεφαλικό και δεν μπορούν να κάνουν τον πάσχοντα απειλητικό προς άλλους ανθρώπους.
- Κατά τη διάρκεια της κρίσης πανικού είναι πιθανό να τρελαθείς.
Το άτομο που βρίσκεται σε κρίση πανικού βιώνει έναν κυκεώνα συναισθημάτων και σκέψεων κι αισθάνεται αποπροσανατολισμένο, ασταθές, πως χάνει τον εαυτό του. Όλα αυτά είναι απλώς συμπτώματα της κρίσης πανικού, και μόλις παρέλθει, το άτομο θα ξανααισθανθεί φυσιολογικά και θα επιστρέψει στην πρότερη συναισθηματική του κατάσταση.
- Η κρίση πανικού συνδυάζεται με ψυχικές/σωματικές αρρώστιες.
Σε καμία περίπτωση οι συνεχιζόμενες κρίσεις πανικού δεν συνδέονται με κακή κατάσταση της υγείας. Η κρίση πανικού συνήθως συμβαίνει όταν έχουμε παραμελήσει τον εαυτό μας, όταν τον έχουμε επιφορτίσει με πολλές και δυσανάλογες ευθύνες, όταν έχουμε αναγκαστεί να παραμείνουμε δυνατοί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Μέσω της κρίσης πανικού, λοιπόν, ο οργανισμός μας φωνάζει για ανάπαυση, ηρεμία, βοήθεια. Δεν κρούει τον κώδωνα, όμως, για πιθανές ασθένειες, ούτε κάθε κρίση πανικού συνδυάζεται με αυτές.
- Όταν παθαίνεις κρίση πανικού, λιποθυμάς.
Η ζάλη, η απώλεια ισορροπίας, η ναυτία και η αίσθηση αποπροσανατολισμού είναι από τα πιο κοινά συμπτώματα της κρίσης πανικού. Όμως, παρ’ όλη την αίσθηση πιθανής λιποθυμίας, δεν πρόκειται να συμβεί. Κατά τη διάρκεια μιας κρίσης πανικού η πίεση στο αίμα αυξάνεται και δεν μειώνεται, όπως συνηθίζεται κατά τη διάρκεια ενός λιποθυμικού επεισοδίου.
- Η κρίση πανικού διαρκεί ώρες/ελάχιστα.
Ενώ τείνουν να επικρατούν οι απόψεις πως η κρίση πανικού διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα ή μόλις λίγα δευτερόλεπτα, οι περισσότερες κρίσεις πανικού διαρκούν 5-20 λεπτά, ενώ η κορύφωση τους διαρκεί λιγότερο από 3 λεπτά.
- Κατά την κρίση πανικού χάνεις κάθε έλεγχο.
Η αίσθηση απώλειας ελέγχου είναι σύμπτωμα της κρίσης πανικού, αλλά όχι πραγματικότητα. Στην ουσία το άτομο συνεχίζει να έχει τον έλεγχο των παρορμήσεων του και δεν θα επιχειρήσει κάτι ριψοκίνδυνο. Αυτή η διαρκής υπενθύμιση προς τον εαυτό του (έχω τον έλεγχο) μπορεί να το βοηθήσει σημαντικά να ξεπεράσει γρήγορα την κρίση.
- Από τη στιγμή που έπαθες μια φορά, θα παθαίνεις συνέχεια.
Η κρίση πανικού είναι τόσο έντονη και δυσάρεστη, που το άτομο συνήθως αισθάνεται τρόμο μπροστά στο ενδεχόμενο να ξανά πάθει. Είναι γεγονός, όμως, πως πολλοί άνθρωποι μπορεί να βιώσουν μόνο μια ή δυο φορές κρίση πανικού, ενώ, επίσης, ο φόβος μιας επερχόμενης κρίσης είναι πολύ συχνότερος και εντονότερος από την ίδια την κρίση.
- Οι κρίσεις πανικού θα σταματήσουν από μόνες τους
Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν πως εμφανίζουν κρίσεις πανικού επειδή βρίσκονται σε μια στρεσογόνο κατάσταση, και μόλις ξεφύγουν από αυτήν, θα σταματήσουν και οι κρίσεις. Λάθος. Οι επαναλαμβανόμενες κρίσεις πανικού υποδεικνύουν την ύπαρξη διαταραχής πανικού και δεν ξεπερνιούνται χωρίς τη βοήθεια ειδικού ψυχικής υγείας.
- Οι κρίσεις πανικού χρειάζονται ψυχοφάρμακα για να αντιμετωπιστούν.
Έχει αποδειχθεί πως η ψυχοθεραπεία είναι η καταλληλότερη αγωγή για να αντιμετωπιστούν οι κρίσεις πανικού. Δεν είναι λίγες οι φορές που συνταγογραφούνται ψυχοφάρμακα σε άτομα που εμφανίζουν κρίσεις πανικού, αλλά αυτά βοηθούν μόνο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ή στην πρόληψη μιας επερχόμενης κρίσης πανικού. Σε διαταραχή πανικού ο συνδυασμός των δυο μέσων είναι πολύ αποτελεσματικός, αλλά σε απλή εμφάνιση κρίσης πανικού η φαρμακοθεραπεία δεν ενδείκνυται, καθώς ο φόβος μιας επερχόμενης κρίσης είναι εκείνος που υποβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα ζωής του ατόμου. Η ψυχοθεραπεία βοηθάει σημαντικά το άτομο να αντιμετωπίσει τις κρίσεις πανικού, να βελτιώσει την ποιότητα της ζωής του και να εντοπίσει τρόπους αυτοβοήθειας ώστε να μπορέσει και να διαχειριστεί τις κρίσεις, αλλά και να γνωρίσει καλύτερα τον εαυτό του, να αποδεχθεί τις αδυναμίες του, να μάθει να διαχειρίζεται αποτελεσματικότερα το άγχος του.
- Η διαταραχή πανικού δεν διορθώνεται ποτέ.
Κι όμως, έχουμε ήδη αναφερθεί στο πόσο εύκολα και άμεσα αντιμετωπίσιμη είναι η διαταραχή πανικού με τη συνδρομή του κατάλληλου ειδικού ψυχικής υγείας. Ο πάσχων, συχνά, τείνει να αμελεί την επίσκεψη σε ψυχοθεραπευτή ή επαναπαύεται σε φαρμακευτική αγωγή για την αντιμετώπιση των κρίσεων πανικού. Όμως, η θεραπεία έχει ορατά και άμεσα αποτελέσματα και βοηθάει το άτομο να ανταπεξέλθει ικανοποιητικά στη ρουτίνα του και να επιστρέψει η ποιότητα στη ζωή του.
Όταν ένα άτομο εμφανίσει μια φορά κρίση πανικού, είναι καλό να ενημερωθεί πλήρως για αυτό που του συνέβη, ώστε να κατανοήσει τη σημαντικότητα μιας κρίσης πανικού, αλλά και να είναι προετοιμασμένο σε περίπτωση νέας κρίσης. Η ορθή ενημέρωση είναι όπλο στα χέρια του ώστε να μην αφήσει την κρίση πανικού να κυριεύσει την καθημερινότητά του.
