Η πανδημία έχει, και συνεχίζει, να επηρεάζει την ψυχική υγεία, γι’ αυτό μέσω της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας δίνεται η ευκαιρία να αναζωπυρώσουμε τις προσπάθειές μας για την προστασία και τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.
Το να έχετε μία καλή και σταθερή ψυχική υγεία δεν σημαίνει ότι δεν περνάτε ποτέ άσχημες στιγμές ή ότι δεν αντιμετωπίζετε συναισθηματικά προβλήματα. Όλοι περνάμε απογοητεύσεις, απώλειες και αλλαγές. Και ενώ αυτά είναι φυσιολογικά μέρη της ζωής, μπορούν ακόμα να προκαλέσουν θλίψη, άγχος και στρες. Αλλά όπως οι σωματικά υγιείς άνθρωποι είναι καλύτερα σε θέση να ανακάμψουν από ασθένεια ή τραυματισμό, έτσι και τα άτομα με ισχυρή ψυχική υγεία είναι καλύτερα σε θέση να ανακάμψουν από αντιξοότητες, τραύματα και στρες. Αυτή η ικανότητα ονομάζεται ψυχική ανθεκτικότητα (Hiver & Solarte, 2021).
Οι άνθρωποι που είναι συναισθηματικά και διανοητικά ανθεκτικοί έχουν τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν δύσκολες καταστάσεις και να διατηρήσουν μια θετική προοπτική. Παραμένουν συγκεντρωμένοι, ευέλικτοι και παραγωγικοί, τόσο σε κακές όσο και σε καλές στιγμές. Η ανθεκτικότητά τους επίσης τους κάνει να φοβούνται λιγότερο τις νέες εμπειρίες ή ένα αβέβαιο μέλλον. Ακόμη και όταν δεν ξέρουν αμέσως πώς θα επιλυθεί ένα πρόβλημα, ελπίζουν ότι τελικά θα βρεθεί μια λύση.
Ψυχική υγεία σημαίνει..
Η ψυχική υγεία περιλαμβάνει τη συναισθηματική, ψυχολογική και κοινωνική μας ευημερία. Επηρεάζει το πώς σκεφτόμαστε, αισθανόμαστε και ενεργούμε (Scheid & Wright, 2017). Βοηθά επίσης να προσδιορίσουμε πώς χειριζόμαστε το άγχος, σχετιζόμαστε με τους άλλους και κάνουμε υγιείς επιλογές. Η ψυχική υγεία είναι σημαντική σε κάθε στάδιο της ζωής, από την παιδική ηλικία και την εφηβεία μέχρι την ενηλικίωση.
Κάθε χρόνο ένας στους τέσσερις ενήλικες και ένα στα δέκα παιδιά, θα αντιμετωπίζουν πρόβλημα ψυχικής υγείας (Cuijpers, Stringaris & Wolpert, 2020). Αυτές οι συνθήκες μπορούν να επηρεάσουν βαθιά κυριολεκτικά εκατομμύρια ζωές, επηρεάζοντας την ικανότητα αυτών των ατόμων να αντέχουν την ημέρα, να διατηρήσουν τις σχέσεις τους και να διατηρήσουν την εργασία τους (Pilgrim, 2019).
Το στίγμα και οι διακρίσεις εξακολουθούν να αποτελούν εμπόδιο για την κοινωνική ένταξη και την πρόσβαση στη σωστή φροντίδα (Bharadwaj, Pai & Suziedelyte, 2017). Ένα άλλο όφελος από την εστίαση στην επίγνωση της ψυχικής υγείας είναι ότι μπορεί να κάνει πιο γνωστά σημεία και συμπτώματα ορισμένων παθήσεων. Η πρώιμη παρέμβαση είναι προγνωστική για το πόσο επιτυχημένη θα είναι η θεραπεία για πολλές καταστάσεις. Όσο νωρίτερα διαγνωστεί κάποιος και ξεκινήσει θεραπεία, τόσο πιο πιθανό είναι να μπορέσει να διαχειριστεί την κατάστασή του και να βελτιώσει την ψυχική του υγεία.
Είναι σημαντικό ότι μπορούμε όλοι να παίξουμε τον ρόλο μας στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με το ποιες προληπτικές παρεμβάσεις ψυχικής υγείας λειτουργούν και η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι μια ευκαιρία να το κάνουμε συλλογικά.
Η ευαισθητοποίηση για την ψυχική υγεία μπορεί να είναι ένα από τα πιο πιεστικά ζητήματα που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή, γι’ αυτό υπάρχει ένα εθνικό κίνημα για τον εορτασμό της ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία. Η καταπολέμηση του στίγματος, η παροχή υποστήριξης και πόρων σε άτομα που αγωνίζονται και τα αγαπημένα τους πρόσωπα και η υποστήριξη για αλλαγές πολιτικής είναι όλα αναπόσπαστα μέρη της ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία.
Η ψυχική υγεία είναι ένας σημαντικός παράγοντας όταν κάνουμε δύσκολες επιλογές, αντιμετωπίζουμε το άγχος και σχετιζόμαστε με άλλους ανθρώπους στον κόσμο μας.
Κάνοντας μια συντονισμένη προσπάθεια για τη διάδοση της ευαισθητοποίησης για την ψυχική υγεία, μπορούμε να εργαστούμε για να αποστιγματίσουμε τον τρόπο με τον οποίο σκεφτόμαστε, προσεγγίζουμε και εντοπίζουμε θέματα ψυχικής υγείας στην κοινωνία μας.
Το να κάνουμε αυτές τις σκληρές συζητήσεις και να παραδεχθούμε ότι υπάρχει πρόβλημα σημαίνει ότι μπορούμε να βρούμε μια λύση. Μπορούμε να αρχίσουμε να αφαιρούμε τη ντροπή και τον φόβο που συχνά συνδέονται με θέματα που αφορούν την ψυχική υγεία. Κάτι τέτοιο μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα κάποιος να επικοινωνήσει όταν χρειάζεται βοήθεια. Εάν έχετε κάνει συνεχείς προσπάθειες για να βελτιώσετε την ψυχική και συναισθηματική σας υγεία και εξακολουθείτε να μην λειτουργείτε βέλτιστα στο σπίτι, στη δουλειά ή στις σχέσεις σας, ίσως είναι καιρός να αναζητήσετε επαγγελματική βοήθεια. Και το να ζητάς βοήθεια είναι σημάδι δύναμης.
Η συνεργασία, μας επιτρέπει να αρχίσουμε να χτίζουμε ένα θεμέλιο που σέβεται και τιμά τη σημασία της καλής ψυχικής υγείας. Όλοι μαζί μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα φωτεινότερο, υγιέστερο μέλλον όπου θα μπορούμε να αντιμετωπίζουμε περισσότερες προκλήσεις. Η Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας, είναι η αφορμή για να ενώσουμε τις φωνές μας, ώστε να υποστηρίξουμε την ψυχική υγεία, την πρόσβαση στην περίθαλψη και να καταπολεμήσουμε το στίγμα που υπάρχει γύρω απ’ αυτή.
Τηλεφωνική Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης 10306 λειτουργεί δωρεάν και ανώνυμα όλο το 24ωρο και απευθύνεται σε πολίτες κάθε φύλου και κάθε ηλικίας για οποιοδήποτε θέμα ψυχικής υγείας τους απασχολεί.
«Το να έχετε τον έλεγχο της ζωής σας και να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες μέρα τη μέρα, οι προκλήσεις είναι απλώς τα κλειδιά για να πετύχετε τη σωστή διαχείριση των προβλημάτων σας, κάτι που είναι ίσως το πιο σημαντικό συστατικό για να ζει κανείς μια ευτυχισμένη, υγιή και ικανοποιητική ζωή.» ~ Dr. Seuss
Βιβλιογραφικές Αναφορές
Bharadwaj, P., Pai, M. M., & Suziedelyte, A. (2017). Mental health stigma. Economics Letters, 159, 57-60. https://doi.org/10.1016/j.econlet.2017.06.028
Cuijpers, P., Stringaris, A., & Wolpert, M. (2020). Treatment outcomes for depression: challenges and opportunities. The Lancet Psychiatry, 7(11), 925-927. https://doi.org/10.1016/S2215-0366(20)30036-5
Hiver, P., & Solarte, A. C. S. (2021). Resilience in Psychology. The Routledge Handbook of the Psychology of Language Learning and Teaching. E-book, Ανακτήθηκε 6 Οκτώβρη 2022
Pilgrim, D. (2019). Key concepts in mental health. Sage. E-book, Ανακτήθηκε 6 Οκτώβρη 2022
Scheid, T. L., & Wright, E. R. (Eds.). (2017). A handbook for the study of mental health. Cambridge University Press. E-book, Ανακτήθηκε 6 Οκτώβρη 2022
