Φρανσουά Βιγιόν: Ένας «καταραμένος ποιητής» από το Μεσαίωνα

Βιγιόν
Πηγή εικόνας: historiek.net

Πολύ πριν τον Ρεμπώ, τον Βερλαίν και τον Μπωντλαίρ, γεννήθηκε στο Παρίσι, το 1431, ο Φρανσουά Βιγιόν. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου των Παρισιών και δις καταδικασμένος σε εξορία, πρώτα για τη δολοφονία ενός κληρικού (για την οποία συγχωρέθηκε με βασιλική παρέμβαση) και ύστερα για τη διάρρηξη ενός κολεγίου, ο Φρανσουά Βιγιόν είναι ο πρώτος από τους «καταραμένους ποιητές», τόσο λόγω της θεματολογίας των ποιημάτων του, όσο και χάρη στον «μποέμ» τρόπο ζωής του. Ο Βιγιόν έγινε ληστής και μπήκε στη φυλακή τουλάχιστον τρεις φορές, μία εκ των οποίων καταδικασμένος σε θάνατο, μόνο για να αφεθεί ύστερα ελεύθερος, μετά από παρεμβάσεις της αριστοκρατίας. Σήμερα, θυμόμαστε τον ποιητή για τα δύο μεγάλα έργα του, τη «Μικρή» (1456) και τη «Μεγάλη Διαθήκη» (1461), αλλά και τις μπαλάντες του, που συμπεριλαμβάνονται σε αυτά.

Πηγή εικόνας: en.wikipedia.org

Η «Μικρή Διαθήκη» ολοκληρώθηκε κατά την περίοδο της πρώτης εξορίας του Βιγιόν από το Παρίσι και σε εκείνη κληροδοτεί, μεταξύ άλλων, τα μαλλιά του στον κουρέα του, το μισογκρεμισμένο πύργο που έχει κάνει άντρο του στους συντρόφους του και το ενεχυριασμένο σπαθί του στο γραμματέα του κακουργοδικείου. Είναι ένα σατυρικό ποίημα, χωρίς μεγάλες βλέψεις, όμως, μας δείχνει ήδη ένα Παρίσι, που όχι μόνο έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης μεγαλούπολης, αλλά παρουσιάζει ήδη σημαντικά σημάδια σήψης. Από εκεί θα πρέπει να εμπνεύστηκε και ο Βίκτωρας Ουγκώ την Αυλή των Θαυμάτων που περιγράφει στο έργο του, «Η Παναγία των Παρισίων» (1831).

Πηγή εικόνας: classicalpoets.org

Η «Μεγάλη Διαθήκη» γράφτηκε στη φυλακή, όπου ο Φρανσουά Βιγιόν βρέθηκε με διαταγή του επισκόπου της Ορλεάνης. Το έργο διέπεται, εκτός από τον κυνισμό του Βιγιόν και από μια απέραντη θλίψη. Ο ποιητής μιλάει για τις χαρές του παρελθόντος στα καπηλειά με νοσταλγία και θρηνεί για το εφήμερο της ζωής. Ο Βιγιόν μοιάζει στα τριάντα του χρόνια να συλλογίζεται το θάνατο και παρότι φαίνεται να έχει σαρκαστική διάθεση όταν μιλάει για τις γυναίκες που πέρασαν από τη ζωή του (οι περισσότερες από τις οποίες ήταν μάλλον πόρνες), η διαθήκη αυτή είναι γραμμένη με ιδιαίτερη ειλικρίνεια.

Βιγιόν
Πηγή εικόνας: www.larousse.fr

Ο Βιγιόν ελευθερώθηκε ξανά από τη φυλακή το 1461 και τελικά φυλακίστηκε και πάλι ένα χρόνο αργότερα για συμμετοχή σε συμπλοκή, αυτή τη φορά καταδικασμένος σε θάνατο δι’ απαγχονισμού. Τότε συνθέτει την πασίγνωστη «Μπαλάντα των κρεμασμένων», στην οποία επικαλείται τον οίκτο των συνανθρώπων του και παρακαλεί το Θεό να συγχωρέσει εκείνον και τους άλλους θανατοποινίτες. Ο Βιγιόν, τελικά, γλίτωσε την αγχόνη και η ποινή του μετατράπηκε σε δεκαετή εξορία από το Παρίσι.

Advertising

Advertisements
Ad 14
Βιγιόν
«Η άκρη του τραπεζιού» (1872), του Ανρί Φαντέν-Λατούρ. Πηγή εικόνας: commons.wikimedia.org

Ο Αρθούρος Ρεμπώ δίκαια ονόμασε τον Φρανσουά Βιγιόν «γενάρχη» των «καταραμένων ποιητών». Χωρίς αυτόν, ίσως να μην είχαν συντεθεί ποτέ ποιήματα όπως τα «Άνθη του Κακού» (1857) ή το «Μια Εποχή στην Κόλαση» (1873). Ο Βιγιόν αποτελεί ημι-μυθική φιγούρα στην ιστορία της λογοτεχνίας και το έργο του διαθέτει μια φρεσκάδα που διατηρείται μέχρι και σήμερα.

Ο Γιώργος Δήμος γεννήθηκε το 1993 στην Αθήνα. Σπούδασε Δημιουργική Γραφή και Φιλοσοφία στο Pratt Institute, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου και έζησε για 8 χρόνια. Το 2019 επέστρεψε στην Ελλάδα και από τότε εκδίδει συστηματικά άρθρα σε περιοδικά, κυρίως σχετικά με τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία. Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων για την Ανεξαρτησία και τη Διαφάνεια των ΜΜΕ.

Περισσότερα από τη στήλη: Βιβλίο

Βιβλίο

1η Σεπτεμβρίου: Η επιστροφή στο Hogwarts και η μαγεία των 7 βιβλίων του Harry Potter

Κάθε 1η Σεπτεμβρίου, όσοι μεγαλώσαμε με τον Harry Potter νιώθουμε πως κάτι αλλάζει μέσα μας.…

Βιβλίο

Να με ξεχνάς: Ένα μυθιστόρημα μιας ιστορίας που δεν ξεχάστηκε ποτέ

  Το «να με ξεχνάς» είναι το νέο μυθιστόρημα της Ειρήνης Βαρδάκη, που κυκλοφορεί από…

Βιβλίο

Για δάκρυα και για αγίους

Ανέκαθεν χιλιοδοξασμένα τα δάκρυα των αγίων -αν και, μπροστά στα δάκρυα των ανθρώπων, πόσο μπορούν…

Βιβλίο

Βιβλία και Σεπτέμβρης: οι καλύτερες προτάσεις για τις φθινοπωρινές μέρες

  Βιβλία και Σεπτέμβρης: δυο λέξεις που φέρνουν αμέσως εικόνες ζεστασιάς και γαλήνης. Ο Σεπτέμβρης…

Βιβλίο

«Ο Αυτοκράτορας της Χαράς»: Το κατακερματισμένο Αμερικανικό Όνειρο του Ocean Vuong

Ο βιετναμέζικης καταγωγής ποιητής και συγγραφέας Ocean Vuong έσκασε σαν κομήτης στο παγκόσμιο λογοτεχνικό στερέωμα…

Βιβλίο

Λογοτεχνία και Noir Αισθητική

Μια ενοχική απόλαυση Σκοτεινή ατμόσφαιρα, μοιραίες γυναίκες, κυνικοί ήρωες, κοινωνική διαφθορά, ηθική ασάφεια, είναι λίγα…

Βιβλίο

Daisy Jones & The Six: Το βιβλίο και η σειρά που πρέπει να ζήσεις

Taylor Jenkins Reid – Η δημιουργός κόσμων και συναισθημάτων Η Taylor Jenkins Reid είναι μια συγγραφέας που ξέρει…