Όταν ο έρωτας συναντά εμπόδια

Ο έρωτας με εμπόδια. Γνωρίζουμε όλοι πως πρόκειται για μία κατάσταση, ένα συναίσθημα, ένα βίωμα που μας επισκέπτεται και μας κυριεύει αναπάντεχα. Δεν υπολογίζει εποχές, κοινωνικά όρια, γεωγραφίες, ασθένειες και επιδημίες. Μπορεί να συμβεί σε καιρούς όμορφους και αισιόδοξους αλλά ενδέχεται να έρθει μέσα σε καιρούς χαλεπούς και δυστοπικούς. Ή ακόμη και να περιμένει δεκαετίες για να βρει ανταπόκριση, όταν πλέον τα εμπόδια που τον κατέστειλαν άλλοτε έχουν πλέον εκλείψει.

Αυτή είναι η περίπτωση και στο μυθιστόρημα Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας του κορυφαίου Κολομβιανού συγγραφέα Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες: ο έρωτας με εμπόδια. Σε ένα από τα πιο γνωστά έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας ο κορυφαίος λογοτέχνης μας περιγράφει την πορεία του έρωτα ανάμεσα στον Φλορεντίνο Αρίσα και την Φερμίνα Δάσα που διαρκεί πάνω από πενήντα χρόνια. Τόσα χρειάστηκαν στον νεαρό για να καταφέρει να φτάσει στον στόχο του. Τόσα απαιτήθηκαν από την μοίρα και τον χρόνο για να αρθούν τα εμπόδια, κάποια αντικειμενικά και άλλα υποκειμενικά, που υπήρχαν.

Η ιστορία ξεκινάει στο παρόν, σε κάποια μικρή πόλη, κάπου στην Καραϊβική, κατά πάσα πιθανότητα στην Κολομβία. Εκεί όπου η μόνιμη υγρασία σε συνδυασμό με τη ζέστη δημιουργούν σκηνικά εξωτικά και μυθικά για εμάς τους Ευρωπαίους, κατάλληλα για να εκδηλωθεί το πάθος αλλά και η τραγικότητα του έρωτα, να εκτυλιχτούν ιστορίες δραματικές. Εκεί όπου ο έρωτας με εμπόδια λαμβάνει μία άλλη, πιο μεθυστική διάσταση. Σε αυτό το σκηνικό ζει ένα ηλικιωμένο ζευγάρι, η Φερμίνα και ο Χουβενάλ Ουρμπίνο. Ξαφνικά, ο σύζυγος πεθαίνει και το πεδίο είναι πλέον ελεύθερο για τον, πλέον επίσης ηλικιωμένο, Φλορεντίνο να ολοκληρώσει τον στόχο του, να ζήσει με την Φερμίνα. Έχει ήδη περιμένει πάρα πολλά χρόνια.

Ο συγγραφέας στη συνέχεια μας μεταφέρει μισό αιώνα πίσω εξιστορώντας το σκηνικό και την πορεία της τυχαίας γνωριμίας των δύο νέων. Τον κεραυνοβόλο έρωτα τους που δεν ευδοκίμησε εξαιτίας των κοινωνικών αγκυλώσεων και προκαταλήψεων αλλά και της έλλειψης θάρρους εκ μέρους των δύο ερωτευμένων νέων: ο πατέρας της κοπέλας που θέλει να την παντρέψει με κάποιον πλούσιο και κοινωνικά ισάξιο τους, η θεία που προσπαθεί να βοηθήσει, οι δύο νέοι που διστάζουν να βρεθούν και να μιλήσουν και για αυτό αρκούνται στην αλληλογραφία: ο έρωτας με εμπόδια.

Advertisements

Μέσα σε αυτήν την πνιγηρή ατμόσφαιρα, η χολέρα δεν είναι μονάχα μία συνήθης για εκείνη την εποχή και τα κλίματα επιδημία. Περισσότερο αντικατοπτρίζει το κοινωνικό κλίμα, τις δυσκολίες των ανθρώπων να εκδηλώσουν τα συναισθήματα τους, τον ρόλο του χρόνου μέσα στον οποίο ζει λανθάνον ο έρωτας. Όταν ο χρόνος δεν αφήνει πλέον πολλά περιθώρια και το τέλος πλησιάζει οι δύο άλλοτε νέοι και πλέον γέροντες – αλλά ίσως και πολλοί εξ ημών – πρέπει να αποφασίσουν πώς θα περάσουν τον καιρό που τους απομένει, αν ο έρωτας με εμπόδια θα ευδοκιμήσει έστω και στο τέλος.

Αφορμή για να θυμηθώ το μυθιστόρημα του αγαπημένου Μάρκες στάθηκε η επιδημία του κοροναϊού που μας έχει αναστατώσει σε ένα τόσο διαφορετικό – και κυρίως παγκοσμιοποιημένο – περιβάλλον. Τα εμπόδια στην επικοινωνία μας, αλλά και στους έρωτες μας, τις συνθήκες που δημιουργεί και τις οποίες δεν μπορούμε να υπερβούμε. Σε κάθε περίπτωση, ο περιορισμός στις οικείες μας είναι και μία καλή ευκαιρία να επιστρέψουμε στο διάβασμα λογοτεχνίας.