[ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ]
Όταν γράφω ένα άρθρο, πάντα βασικός πυλώνας της έκφρασης μου είναι να συνταξιδέυουμε μαζί. Σε νέα μέρη, νέες προτάσεις. Σε καινούριους και ασυνήθιστους προορισμούς. Και τότε είναι που δεν μπορώ να περιγράψω τα όσα νιώθω. Όταν οι κόποι μου έστω και στο ελάχιστο δικαιώνονται. Ήρθε η μέρα που θα συνταξιδέψουμε μαζί σε μια πανδαισία. Μια πανδαισία χρώματος,τέχνης, εικαστικών και σκληρής δουλειάς. Στην τέχνη του GRAFFITI. Συνοδοιπόρος μας σε όλο αυτό ένα καλό φιλαράκι. Τι έχει να μας αποκαλύψει άραγε μετά από μια ξενάγηση σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη; Στα καλύτερα, τα πιο “ψαγμένα” σημεία για Graffiti; Στολίδια πραγματικά σε κάθε πόλη, το καθένα με την δική του μοναδικότητα.
Μεταξουργείο: Καλλιτέχνης: INO:
Ο INO ένας εκ των κορυφαίων σύγχρονων Ελλήνων καλλιτεχνών με παγκόσμια φήμη έχει αφήσει το δικό του στίγμα με απίθανα αριστουργήματα στην πόλη μας. Η υποβαθμισμένη περιοχή του Μεταξουργείου φαίνεται πως αποτέλεσε καμβά για εκείνον.
Το έργο του απεικονίζει τον Σόλωνα και τον Περικλή, δυο προσωπικότητες/σύμβολα για την αθηναϊκή δημοκρατία. Τα µάτια τους είναι καλυμμένα µε γαλάζιο χρώμα, για να µη βλέπουν πως οι ιδέες τους χρησιμοποιήθηκαν από κάποιες κυβερνήσεις, έτσι ώστε να εξυπηρετούν συμφέροντα.
Φαίνεται λοιπόν, πώς μια από τις πιο ιστορικές συνοικίες της Αθήνας αναζωογονήθηκε για τα καλά μέσα από τη δική του παλέτα. Τόσο καταξιωμένος, σπουδαίος και διαβόητος καθώς έγινε και ο πρώτος street artist που δημιούργησε έργο μέσα σε κοινοβούλιο.
Σταθμός Λαρίσης: Καλλιτέχνης: SimpleG:
Μια από τις πιο εντυπωσιακές τοιχογραφίες της πόλης που δύσκολα περνούν απαρατήρητες υπό των βλέμμα των περαστικών κοσμεί τον Σταθμό Λαρίσης. Ένα μαραμένο λουλούδι που κρύβει μέσα του ένα δυνατό μήνυμα. Σύμφωνα με τον καλλιτέχνη απεικονίζει την γυναίκα στην Ευρώπη. [Με αυτό ήθελα να θίξω την αγωνία που έχει η γυναίκα και κάθε άνθρωπος της σημερινής κοινωνίας να μείνει για πάντα νέος, παρακάμπτοντας τον θάνατο]. Το έργο έχει τίτλο “Expiration Date” και δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του φεστιβάλ Petit Paris d’ Athènes.
Γκάζι: Καλλιτέχνης: STMTS:
Στο γκάζι, το σημείο κατατεθέν μεταμεσονύχτιας διασκέδασης των Αθηναίων δεσπόζει ένα γκράφιτι με τίτλο“I Love Life” . Στον πιτσιρικά με τα μαύρα γυαλιά, που βγάζει γλώσσα στην ίδια τη ζωή, στον καθωσπρεπισμό και σε κάθε ασχήμια της καθημερινότητάς μας. O STMTS που έχει συνδέσει το όνομα του με την “αφρόκρεμα της ενημέρωσης” όπως New York Times και Guardian, επιλέγει ως βασικό του σύμβολο τα παιδιά. Ο λόγος καθώς μέσα από τον δικό τους αμόλυντο, αθώο κόσμο μεταδίδει μηνύματα, ερμηνεύει την ίδια τη ζωή.
Σεπόλια: Καλλιτέχνης: Same84:
Στην πολυεθνική και κατά κανόνα προσφυγική περιοχή των Σεπολίων, στο ανοιχτό γήπεδο της περιοχής, ένα γκράφιτι εντυπωσιάζει ολοσχερώς. Ο Same84 απεικόνισε τον Γιάννη Αντετοκούνμπο των άσσο των Μπάκς στο γήπεδο οπού “φτερούγισε” για πρώτη φορά. Έτσι το γήπεδο απέκτησε μια ιδιαίτερη πολύχρωμη μορφή. Οι πανοραμικές εικόνες του Google είναι απλά εκθαμβωτικές.
Μεταξουργείο: Καλλιτέχνης: WD:
Ένα ακόμα εικαστικό έργο, αυτήν την φορά του καλλιτέχνη WD έχει γίνει viral σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο. Το γκράφιτι της Κουκουβάγιας στην οδό Παλαιολόγου 50 μιλάει από μόνο του. Μια εικόνα χίλιες λέξεις όπως κατά κοινή ομολογία λέγεται. Η κουκουβάγια σύμβολο της σοφίας και της Θεάς Αθηνάς επιτάσσει την ανάγκη σοφίας, της σοφίας αυτού του πλάσματος στην Ελλάδα του 2017. Την επιθυμία για να την ξαναθυμηθεί ο άνθρωπος σε μια σκοτεινή περίοδος όπως η παρούσα.
Κέντρο Αθήνας: Καλλιτέχνης: Insane 51:
Στο κέντρο της Αθήνας, το επιβλητικό σκίτσο του μοναχού με το σκυθρωπό παρουσιαστικό μέσω του δημιουργού του προσπαθεί να αποδώσει ένα ψυχογραφικό τόνο στο χαρακτήρα του.
Ψυρρή: Καλλιτέχνης: Achilles:
Εκεί ο που ο street artist Αchilles έφτιαξε το γκράφιτι που δημοσιεύθηκε στον Guardian.
Νέα Ευκαρπία, Εργοστάσιο Τιτάν, Θεσσαλονίκη: Καλλιτέχνης: MWC GRAFITI & DESIGN SHOP ΓΑΛΑΖΟΥΛΑΣ Β & Χ ΟΕ:
Έχει χαρακτηριστεί το καλύτερο γκράφιτι της Ευρώπης. Τα αδέρφια Γαλαζούλα μεγαλούργησαν στην Θεσσαλονίκη με το έργο τους αυτό να ολοκληρώνεται σε 53 ημέρες πλήρους εργασίας, με επιφάνεια συνολικού εμβαδού που ξεπερνά τα 2.000 m², από άκρη σε άκρη. Εκεί που το κατορθωτό μοιάζει ακατόρθωτο τα δύο αδέρφια κατέστησαν σαφές την χημεία του φυσικού, βιομηχανικού περιβάλλοντος. Ένα αλληλένδετο πεδίο εικαστικής οντότητας που εξέπληξε διάνα όσους παρευρέθηκαν στην πρώτη παρουσίαση του.
Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης: Καλλιτέχνης: INO:
Το περιρρέουσας σημασίας γκράφιτι επιδρά στην ψυχή κάθε ευαίσθητου και νοήμων ανθρώπου-μέλους μιας κοινωνίας. Ένα βαρύγδουπης σημασίας μήνυμα εμπεριέχεται στην εικόνα η οποία σχηματίζεται στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του Νοσοκομείου: Όχι άλλο στιγματισμός προς τα άτομα με ηπατίτιδα C.
Η εκπόνηση του έργου έγινε στο πλαίσιο του δεύτερου μέρους της εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για το γενικό πληθυσμό που αφορά το στίγμα και την ηπατίτιδα C, την οποία πραγματοποιεί ο Σύλλογος Ασθενών Ήπατος Ελλάδος «Προμηθέας». Ο καλλιτέχνης δέχτηκε αφιλοκερδώς και με ιδιαίτερη τιμή την πρόταση αυτή.
Λαδάδικα/Τσιμισκή Θεσσαλονίκη: Καλλιτέχνης: DAL και Faith47:
Μια βδομάδα ήταν αρκετή για να συμπληρωθεί και το τελευταίο mural κομμάτι του παζλ στο καλλιτέχνημα συνεργασίας του Κινέζου DAL με την Νοτιοαφρικανής Faith47. Ο τίτλος του: «Ορίζοντες παρεμβάσεις Εθνικής εμβέλειας προς όφελος των γυναικών και για την καταπολέμηση της βίας». Αρωγός σε αυτό η κοινή συγχρηματοδότηση Ελλάδας-Ευρωπαϊκής Ένωσης.
[H αφόρμηση]
“People say graffiti is ugly, irresponsible and childish… but that’s only if it’s done properly.”
Στα δυτικά προάστια, στο πολύβουο Περιστέρι ένας μαθητής της Τρίτης Λυκείου ζει τη δική του φάση. Yolo, cool, άνετος με καλλιτεχνικό αίμα να διαποτίζει τις φλέβες του, ο Γιώργος Χαλουλάκος μας μίλησε για όλα ακομπλεξάριστος και με πάθος για την ανατρεπτική τέχνη του graffiti.
Ως αδαής ακόμα [street artist] με καθοδήγησε στις καταπιεσμένη και ταυτόχρονα ανυπέρβλητα μαγευτική τέχνη του graffiti. Στην τέχνη εκείνη που ομορφαίνει την ανιαρή καθημερινότητα μας και την μουντάδα κάθε πόλης. Άλλωστε η δύναμη της εικόνας αποτελεί παγκοσμίως ένα ισχυρό μέσο επικοινωνίας μεταξύ της τέχνης, του καλλιτέχνη, και του αποδέκτη αυτής. Το κουβεντολόι δεν άργησε πολύ…
Γιώργο. Πως πρωτοξεκίνησες να ασχολείσαι με το graffiti;
Με ένα κολλητό μου στην Δευτέρα Γυμνασίου. Το πρώτο μου graffiti ήταν τότε. Το πιο χάλια. Με κάτι σάπια σπρέι που είχαμε αγοράσει από το ψιλικατζίδικο της γειτονιάς. [Σε αυτό το σημείο γελάσαμε με την ψυχή μας]. Ακούγαμε ιστορίες γύρω από τον συγκεκριμένο χώρο και ενθουσιαζόμασταν. Ε! Από εκεί και έπειτα κόλλησα.
Στην ουσία τι είναι ο κόσμος των graffiti; Ποιο το νόημα της τέχνης αυτής;
Κοίταξε να δεις. Το graffiti είναι συνήθως προσωπική υπόθεση. Σου εντείνει την αδρεναλίνη. Μέσα από αυτό εκθέτεις τα έργα σου, γίνεσαι πιο γνωστός στον κύκλο των graffiti. Το graffiti μετουσιώνεται ως η αντίδραση, ως η φάση του καθενός στην τέχνη. Καθετί καθίσταται ως πηγή έμπνευσης. Από την μουσική μέχρι τις συζητήσεις φίλων. Το graffiti είναι διαφήμιση. Περνάς ιδέες μέσα από αυτό και διαφημίζεις την κουλτούρα σου. Έτσι βοηθάς την πόλη σου και ευρύτερα την κοινωνία σου.
Τι πρέπει να γνωρίζει κάποιος πρωτοεμφανιζόνενος στο χώρο; Κάποιος που τον ενδιαφέρει άμεσα η ενασχόληση του με το graffiti;
Ένα από τους βασικότερους άγραφους νόμους του graffiti είναι ο εξής. Αν δεν διαθέτεις το δικό σου προσωπικό στυλ, τη δική σου χροιά δύσκολα θα ξεχωρίσεις στον χώρο. Επίσης, πρέπει να έχεις την δική σου ιδιωτική “ταγκιά”. Όνομα, σφραγίδα ρε παιδί μου. Πως το λένε. Μια άλλη ενδιαφέρουσα πληροφορία που θα πρέπει να γνωρίζει κάποιος είναι οι κατηγορίες graffiti. Το νόμιμο και το παράνομο. Για μένα το νόμιμο δεν διαφέρει σε καμιά περίπτωση από το παράνομο. Πολύ περισσότερο θα το χαρακτήριζα μακράν καλύτερο. Γιατί εκεί έχεις όλο το χώρο, όλα τα διαθέσιμα μέσα και εργαλεία, όλες τις δυνατότητες πέρα από κάθε δέσμευση χρόνου σε αντίθεση με το παράνομο. Το παράνομο στερείται πολλών δυνατοτήτων και ιδιαίτερα χρονικών ορίων.
Συχνά ακούμε τους όρους letter και character: Ποια η διαφορά τους;
Πολύ απλό. Στο πρώτο οι γκραφιτάδες απλά σχεδιάζουν τοίχους με γράμματα. Γράφουν με άλλα λόγια, ενώ στο δεύτερο σχεδιάζουν εικόνες, σύμβολα, χαρακτήρες. Το παράνομο έχει κυρίως letter γιατί δεν υπάρχει ευκολία και όλα πρέπει να γίνονται σε ρυθμούς «υψηλών ταχυτήτων». Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν τα graffiti στα τρένα τα οποία διακατέχονται από μεγάλου βαθμού επικινδυνότητα.
Γιώργο μετά από μια υπέροχη ξενάγηση στα top graffiti Αθήνας-Θεσσαλονίκης θα ήθελες να προσθέσεις κάτι άλλο;
Ναι. Θα ήθελα να επισημάνω κάτι που μόνο όσοι ανήκουν στον χώρο του graffiti ξέρουν καλά. Πως ο πρωτοπόρος, αυτός ο οποίος ήταν εκείνος που μεταλαμπάδευσε την ιδέα του graffiti σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι ένας: ο θρύλος Jasone των Skra Getto Boys (crew) με καταγωγή από την Καλαμαριά Θεσσαλονίκης. Πολλά από τα έργα τους μπορεί να τα αντικρίσει κανείς κυρίως σε δρόμους της Θεσσαλονίκης.
Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο πιο πολυσύχναστος χώρος graffiti;
Κοίτα. Χώροι υπάρχουν πολλοί. Αυτό που μπορώ να σου πω είναι πώς χρόνια τώρα τα Εξάρχεια αποτελούν μια ανοιχτή gallery για γκράφιτι.
(Εξάρχεια: Καλλιτέχνης: WD: Αφιερωμένο σε όλους του αστέγους της Αθήνας και του κόσμου.)
Αν σε ρώταγα ποίος είναι ο κορυφαίος steet artist του κόσμου τι θα μου απάνταγες;
Ο Bansky. Είναι ο αγαπημένος μου. Τα γκράφιτι του δεν είναι απλά γκράφιτι. Έχουν νόημα και πολιτική χροιά. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο ορισμός της τέχνης. Της τέχνης του δρόμου. Δεν σηκώνεται ένα πρωινό, παίρνει ένα σπρέι και βάφει. Αυτό που επιχειρεί και επιδεικνύει καθημερινώς είναι κάτι άπιαστο. Κάτι περισσότερο από τα προβλεπόμενα. Μέχρι σήμερα δεν έχει αποκαλύψει την πραγματική του ταυτότητα και αυτό είναι κάτι που με “ιντριγκάρει”.
Κάτι που σε ανησυχεί;
Rap/Hip Hop/ Breakdance: Αν κάνουμε μια μίξη των τριών αυτών λέξεων ίσως μπορούμε να δώσουμε τον ορισμό του graffiti. Γιατί; Γιατί και τα τρία αυτά μαζί είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Κι όμως. Τόσο η κουλτούρα του hip hop όπως και τα γκράφιτι εδώ στην Ελλάδα διέπονται από μια πτωτική πορεία. Το graffiti πλέον έχει καταντήσει να γίνει αρκετά εμπορικό.
Πως θα ήθελες να κλείσεις;
[ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ] Ο καθένας κάνει αυτό που πραγματικά αγαπάει. Αυτό που τον εξιτάρει και του καλύπτει ένα ανεξιχνίαστο και παράξενο κομμάτι του εαυτού σου. Πρέπει να κάνεις ότι κάνεις επειδή γουστάρεις και θες. Να μένεις ανεπηρέαστος. Εσύ και το έργο σου. Μόνο τότε θα αντικρίσεις το φως της τέχνη σου και θα το μοιραστείς με άλλους. Τότε θα είναι που θα νιώσεις την πλήρη ικανοποίηση τόσο συναισθηματικά όσο και πνευματικά. Ξέρω δεν καταλαβαίνεις και πολλά αλλά…
“Because…Graffiti should be recognized as art, not vandalism”
Για επιμέρους μικρολεπτομέρειες:
Ευχαριστίες από καρδιάς το πρόσωπο του εξωφύλλου: Στον Γιώργο Χαλουλάκο:
Keep going παλικάρι μου! Ο δρόμος είναι δικός σου!