Το παρόν άρθρο, με τίτλο Η Άσκηση Βελτιώνει την Ψυχική Υγεία των Παιδιών, αποτελεί μετάφραση και προσαρμογή από την αγγλική στην ελληνική γλώσσα του πρωτότυπου άρθρου το οποίο μπορεί να βρεθεί εδώ.
Μια μετα-ανάλυση ~375 κλινικών δοκιμών δείχνει ότι η δομημένη άσκηση μειώνει σημαντικά την κατάθλιψη και το άγχος στα παιδιά και τους εφήβους. Δραστηριότητες ενδυνάμωσης χαμηλής έντασης, όπως τα ελαφριά βάρη, ήταν πιο αποτελεσματικές για την ανακούφιση του άγχους, ενώ τα μικτά προγράμματα μέτριας έντασης λειτούργησαν καλύτερα για την κατάθλιψη, ειδικά όταν διαρκούσαν λιγότερο από 12 εβδομάδες.
Τα μεγαλύτερα οφέλη παρατηρήθηκαν σε νέους/νέες με κατάθλιψη ή ΔΕΠΥ, και τα αποτελέσματα εμφανίστηκαν γρήγορα, ειδικά για τα άτομα ηλικίας 12 ετών και άνω.
Τα ευρήματα υποστηρίζουν την άσκηση ως μια σημαντική, χαμηλού κόστους παρέμβαση η οποία θα μπορούσε να συμπληρώσει ή ακόμη και να αντικαταστήσει τις παραδοσιακές θεραπείες για τα προβλήματα ψυχικής υγείας των νέων.
Βασικά στοιχεία:
- Η στοχευμένη άσκηση βοηθά: Η ήπια άσκηση ενδυνάμωσης μειώνει το άγχος και τα μικτά προγράμματα αερόβιας άσκησης-ενδυνάμωσης μειώνουν την κατάθλιψη.
- Γρήγορα αποτελέσματα: Τα μεγαλύτερα οφέλη εμφανίστηκαν σε προγράμματα μικρότερα των 12 εβδομάδων, ιδιαίτερα για τις ηλικίες 12+.
- Επίδραση χαμηλού κόστους: Η άσκηση προσφέρει μια προσβάσιμη, χωρίς φάρμακα παρέμβαση ψυχικής υγείας για τους νέους και τις νέες.
Με περισσότερα από τα τρία τέταρτα των παιδιών και των εφήβων να βιώνουν κατάθλιψη ή άγχος, οι γονείς αναζητούν απεγνωσμένα αποτελεσματικές λύσεις.
Τώρα, μία νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας δείχνει ότι κάτι τόσο απλό όσο η τακτική άσκηση θα μπορούσε να αποτελέσει μια σημαντική παρέμβαση για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας των νέων.
Στη μεγαλύτερη μετα-ανάλυση 375 κλινικών δοκιμών οι οποίες αφορούσαν περισσότερους από 38,000 νέους, οι ερευνητές του UniSA διαπίστωσαν ότι όταν τα παιδιά συμμετείχαν σε δομημένα προγράμματα άσκησης, τα συμπτώματα κατάθλιψης και άγχους βελτιώθηκαν.
Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπίστωσε ότι:
- Το άγχος βελτιώθηκε περισσότερο μέσω των ασκήσεων ενδυνάμωσης χαμηλής έντασης, όπως τα ελαφριά βάρη ή η ήπια αερόβια κυκλική προπόνηση.
- Η κατάθλιψη βελτιώθηκε περισσότερο μέσω των προγραμμάτων μέτριας έντασης, συμπεριλαμβανομένων των κυκλικών ασκήσεων οι οποίες συνδυάζουν αερόβια και ενδυναμωτικά προγράμματα, ιδιαίτερα σε προγράμματα που διαρκούν λιγότερο από τρεις μήνες.
- Οι μεγαλύτερες βελτιώσεις στα συμπτώματα της κατάθλιψης σημειώθηκαν σε προγράμματα τα οποία διαρκούν λιγότερο από 12 εβδομάδες, γεγονός που υποδηλώνει ότι τα οφέλη μπορούν να προκύψουν σχετικά γρήγορα – ειδικά για τα παιδιά ηλικίας 12 ετών και άνω.
- Τα παιδιά με κατάθλιψη και ΔΕΠΥ παρουσίασαν επίσης τις μεγαλύτερες βελτιώσεις από την άσκηση.
- Ο επικεφαλής ερευνητής, Δρ. Ben Singh του UniSA, λέει ότι τα ευρήματα προσφέρουν στους γονείς μια μη επεμβατική, χαμηλού κόστους λύση για την καταπολέμηση της φτωχής ψυχικής υγείας των παιδιών.
«Η κατάθλιψη και το άγχος είναι από τα πιο διαδεδομένα προβλήματα ψυχικής υγείας τα οποία επηρεάζουν τα παιδιά και τους εφήβους παγκοσμίως», λέει ο Δρ. Ben Singh. «Οι κατευθυντήριες γραμμές θεραπείας οι οποίες βασίζονται σε στοιχεία συχνά συνιστούν τη γνωστική-συμπεριφορική θεραπεία και τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα ως παρεμβάσεις πρώτης γραμμής, ωστόσο το 40-60% των παιδιών δεν λαμβάνουν θεραπεία ή δεν αποκομίζουν επαρκή οφέλη, επομένως σαφώς χρειαζόμαστε εναλλακτικές λύσεις».
«Η άσκηση είναι μια χαμηλού κόστους, ευρέως προσβάσιμη στρατηγική η οποία θα μπορούσε να κάνει πραγματικά τη διαφορά στην ψυχική υγεία των παιδιών. Και ενώ οι άνθρωποι γνωρίζουν ότι η άσκηση είναι γενικά καλή για την υγεία και την ευεξία, υπάρχουν λίγα στοιχεία που να δείχνουν πώς λειτουργεί η άσκηση για τα παιδιά και ποια είναι τα είδη της άσκησης τα οποία θα μπορούσαν να λειτουργήσουν καλύτερα από άλλα».
«Η μελέτη μας συγκεντρώνει στοιχεία σε παγκόσμιο επίπεδο για να δείξει ότι η ήπια άσκηση είναι εξαιρετικά αποτελεσματική στη μείωση του άγχους στα παιδιά και τους εφήβους, ενώ τα προγράμματα μέτριας έντασης τα οποία συνδυάζουν την ενδυνάμωση και την αερόβια προπόνηση –όπως οι κυκλικές ασκήσεις με βάρη– μπορούν να αντισταθμίσουν την κατάθλιψη.
«Είναι σημαντικό ότι καταδεικνύει πώς η άσκηση είναι μια αποτελεσματική, προσβάσιμη παρέμβαση στον τρόπο ζωής η οποία μπορεί να βελτιώσει άμεσα τα προβλήματα ψυχικής υγείας στα παιδιά, χωρίς πρώτα να καταφύγει κανείς στη φαρμακευτική αγωγή».
Η επικεφαλής ερευνήτρια, Καθηγήτρια του UniSA, Carol Maher, λέει ότι τα ευρήματα επαναλαμβάνουν τη σημασία της άσκησης για την ψυχική υγεία. «Η άσκηση θα πρέπει να αποτελεί βασικό μέρος της φροντίδας της ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους, είτε στο σχολείο είτε στην κοινότητα είτε σε κάποιο κλινικό περιβάλλον», λέει η Καθηγήτρια Maher.
Advertising
«Σύντομα, δομημένα προγράμματα τα οποία περιλαμβάνουν προπόνηση ενδυνάμωσης ή μικτές δραστηριότητες φαίνονται ιδιαίτερα πολλά υποσχόμενα, αλλά η απλή άσκηση, ακόμη και για σύντομα χρονικά διαστήματα, θα αποφέρει οφέλη».
«Και για τους γονείς, να είστε σίγουροι –σίγουρα δεν χρειάζεται να ξοδέψετε χρήματα για τη συνδρομή στο γυμναστήριο ή σε κάποιο πρόγραμμα προπόνησης. Οι δραστηριότητες οι οποίες βασίζονται στο παιχνίδι, τα παιχνίδια και ο αθλητισμός είναι όλες πολύτιμες μορφές κίνησης που μπορούν να υποστηρίξουν την ψυχική ευεξία.
«Το βασικό μήνυμα είναι απλό: γίνετε δραστήριοι και παραμείνετε δραστήριοι. Ακόμη και οι σύντομες ασκήσεις μπορούν να κάνουν πραγματικά τη διαφορά στην ψυχική υγεία και την ευεξία ενός παιδιού – ειδικά για εκείνα τα οποία δυσκολεύονται».
Το παρόν άρθρο, με τίτλο Η Άσκηση Βελτιώνει την Ψυχική Υγεία των Παιδιών, αποτελεί μετάφραση και προσαρμογή από την αγγλική στην ελληνική γλώσσα του πρωτότυπου άρθρου το οποίο μπορεί να βρεθεί εδώ.
Βιβλιογραφία
Singh, B., Bennett, H., Miatke, A., Dumuid, D., Curtis, R., Ferguson, T., κ.ά. (2025). Systematic Umbrella Review and Meta-Meta-Analysis: Effectiveness of Physical Activity in Improving Depression and Anxiety in Children and Adolescents. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, S0890-8567(25)00208-4. Advance online publication. https://doi.org/10.1016/j.jaac.2025.04.007
