Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας (εφεξής ΔΕΠΥ) είναι μια συχνή νευροαναπτυξιακή διαταραχή που περιγράφεται στα διαγνωστικά συστήματα ταξινόμησης (ICD-10, DSM-5.
Η ΔΕΠΥ χαρακτηρίζεται από δυσκολίες σε δύο τομείς: την έλλειψη προσοχής και την υπερκινητικότητα-παρορμητικότητα.
Η συχνότητα της ΔΕΠΥ σε παγκόσμια κλίμακα
Μια ανασκόπηση 40 μελετών σε 17 χώρες με επικεφαλείς ερευνητές του King’s College London, δεν βρήκε στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η πραγματική συχνότητα εμφάνισης της ΔΕΠΥ έχει αυξηθεί από το 2020, παρά τις αυξήσεις στις διαγνώσεις και τις λίστες αναμονής για την αξιολόγηση της ΔΕΠΥ.
Η αύξηση των παραπομπών πιθανότατα οφείλεται στην αυξανόμενη ευαισθητοποίηση και τη μείωση του στιγματισμού και όχι στην αύξηση της ίδιας της διαταραχής. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περίπου το 3-4% των ενηλίκων και το 5% των παιδιών εκτιμάται ότι έχουν ΔΕΠΥ, ωστόσο πολλά άτομα παραμένουν αδιάγνωστα.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας αναφέρει ότι σχεδόν 2,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Αγγλία μπορεί να έχουν ΔΕΠΥ, με πάνω από 550,000 να περιμένουν αυτή τη στιγμή την αξιολόγησή τους.
Ειδικοί και υποστηρικτές, συμπεριλαμβανομένου του οργανισμού ADHD UK, τονίζουν την ανάγκη για έγκαιρη διάγνωση και ένα ευρύτερο φάσμα θεραπευτικών επιλογών πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή.
Ενώ η αυξημένη προσοχή στη ΔΕΠΥ είναι ευπρόσδεκτη, οι ανισότητες στην πρόσβαση -ιδίως μεταξύ ιδιωτικής και δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης- παραμένουν ανησυχητικές.
Γυναίκες με ΔΕΠΥ
Υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι η ευρεία απόκλιση στην αναλογία ανδρών προς γυναικών με διαγνωσμένη ΔΕΠΥ οφείλεται, τουλάχιστον εν μέρει, στην έλλειψη αναγνώρισης ή/και προκατάληψης παραπομπής των γυναικών.
Μελέτες υποδηλώνουν ότι οι γυναίκες με ΔΕΠΥ παρουσιάζουν διαφορές στο προφίλ των συμπτωμάτων, της συννοσηρότητας και της σχετικής λειτουργικότητας σε σύγκριση με τους άνδρες.
Αυτή η συναίνεση στοχεύει στην καλύτερη κατανόηση των γυναικών με ΔΕΠΥ, προκειμένου να βελτιωθεί η αναγνώριση και η παραπομπή τους.Η ολοκληρωμένη αξιολόγηση και η κατάλληλη θεραπεία θεωρείται ότι θα βελτιώσουν τα μακροπρόθεσμα κλινικά αποτελέσματα και την ευημερία των γυναικών με ΔΕΠΥ.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, συστάθηκε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων για να συζητήσει την παρουσίαση των συμπτωμάτων, τους παράγοντες που ωθούν στην παραπομπή, την αξιολόγηση, τη θεραπεία και τη διασύνδεση πολλαπλών φορέων για τις γυναίκες με ΔΕΠΥ καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Ευρήματα
Επιτεύχθηκε συναίνεση που προσέφερε πρακτικές οδηγίες για την υποστήριξη των επαγγελματιών υγείας και ψυχικής υγείας που εργάζονται με γυναίκες με ΔΕΠΥ.
Εντοπίστηκαν οι πιθανές προκλήσεις της εργασίας με αυτήν την ομάδα ατόμων, καθώς επίσης τα συγκεκριμένα εμπόδια που μπορεί να εμποδίσουν κατά την αναγνώριση.
τις αντισταθμιστικές στρατηγικές που μπορεί να καλύψουν ή να επισκιάσουν τα υποκείμενα συμπτώματα της ΔΕΠΥ.
Επιπλέον, οι ερευνητές προσδιόρισαν τις ευρύτερες ανάγκες αυτών των ατόμων και εξέτασαν πώς η διασύνδεση πολλαπλών φορέων μπορεί να παρέχει την υποστήριξη για την κάλυψη αυτών.
Συμπεράσματα
Αυτή η πρακτική προσέγγιση, βασισμένη στη συναίνεση των ειδικών, θα συμβάλει στην αποτελεσματική αναγνώριση, θεραπεία και υποστήριξη κοριτσιών και γυναικών με ΔΕΠΥ.
Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι είναι σημαντικό να απομακρυνθούμε από την επικρατούσα άποψη ότι η ΔΕΠΥ είναι μια διαταραχή της συμπεριφοράς και να λάβουμε υπόψη την πιο ανεπαίσθητη ή/και εσωτερικευμένη παρουσίαση που είναι συχνή στις γυναίκες.
Οι ερευνητές επισημαίνουν επίσης ότι είναι απαραίτητο να υιοθετήσουμε ένα μοντέλο φροντίδας που διαρκεί όλη τη ζωή για να υποστηρίξουμε τις σύνθετες μεταβάσεις που βιώνουν οι γυναίκες, οι οποίες συμβαίνουν παράλληλα με την αλλαγή στην κλινική εικόνα και τις κοινωνικές συνθήκες.
Η θεραπεία με φαρμακολογικές και ψυχολογικές παρεμβάσεις αναμένεται να έχει θετικό αντίκτυπο, οδηγώντας σε αυξημένη παραγωγικότητα και, το πιο σημαντικό, σε βελτιωμένα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα για τα κορίτσια και τις γυναίκες με ΔΕΠΥ.
Σπούδασα Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (2008) και ολοκλήρωσα μεταπτυχιακό πρόγραμμα ειδίκευσης στην Ανάπτυξη του Παιδιού στο Τμήμα Ψυχολογίας και Ανθρώπινης Ανάπτυξης του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (2012). Το 2014, ξεκίνησα διδακτορικές σπουδές στο Πανεπιστημιακό Κολλέγιο του Λονδίνου. Τον Δεκέμβριο του 2018, υπερασπίστηκα επιτυχώς τη διατριβή μου με τίτλο (στην ελληνική γλώσσα): Η διερεύνηση της οργάνωσης του λεξιλογίου σε παιδιά που μιλούν Ελληνικά με δυσκολίες στη γλώσσα και τον αλφαβητισμό. Η διδακτορική διατριβή μπορεί να βρεθεί εδώ: https://discovery-pp.ucl.ac.uk/id/eprint/10077333/
