Πρόσφατα μας έγινε γνωστό πως στη Φλώρινα θα παραδίδονται μαθήματα Μακεδονικής Γλώσσας από Μη Κυβερνητική Οργάνωση έπειτα από την έγκριση και επικύρωση του καταστατικού της από τα δικαστήρια της πόλης. Η αίτηση του συλλόγου εγκρίθηκε από το Πρωτοδικείο Φλώρινας στις 28 Ιουλίου 2022 και η απόφαση ανακοινώθηκε στο Δελτίο Δικαστικών Εκδόσεων στις 7 Νοεμβρίου 2022. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα υπάρχουν δύο κέντρα εκμάθησης της Μακεδονικής Γλώσσας.
Ως πρώτη ιδρυθείσα ΜΚΟ με στόχο την προώθηση της «μητρικής γλώσσας» και την ανάδειξη των «περιφερειακών ή μειονοτικών γλωσσών» θεωρείται η (ΑΜΚΕ) με την επωνυμία «Krste Misirkov – Μακεδονική Κίνηση Προώθησης της Μητρικής Γλώσσας», η οποία και δημιουργήθηκε στις 18 Νοεμβρίου του 2018. Μόλις 4 χρόνια αργότερα το «Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας» στη Φλώρινα θα εγγραφεί και θα εγκριθεί επίσημα ως μη κυβερνητική οργάνωση από τις δικαστικές αρχές της Ελλάδας.
Η Συμφωνία των Πρεσπών υπεγράφη στις 17 Ιουνίου 2018 από τους δύο Υπουργούς Εξωτερικών Νικολά Ντιμιτρόφ και Νίκο Κοτζιά ενώπιον των τότε Πρωθυπουργών Ζόραν Ζάεφ και Αλέξη Τσίπρα. Ήταν μία υψηλού επιπέδου τελετή στο χωριό Ψαράδες της Φλώρινας, στην περιοχή των Πρεσπών. Κυρώθηκε από τα Κοινοβούλια και των δύο χωρών σε ψηφοφορίες με καταληκτική αυτή στις 25 Ιανουαρίου 2019 στην Αθήνα.
Η Συμφωνία προκάλεσε αρκετές αντιδράσεις από πολίτες και των 2 εμπλεκόμενων χωρών – ας μην ξεχνάμε ότι και οι δύο κυβερνήσεις αντιστοίχως ανατράπηκαν μόλις λίγους μήνες αργότερα. Ένα νωπό κομμάτι της ιστορίας για το οποίο ιστορικοί και διεθνολόγοι δεν έχουν εκφράσει ακόμη την τελευταία τους λέξη. Σε ένα διεθνές ζήτημα που εκφράστηκε και συνεχίσει να μεταδίδεται με άγνοια – τρομακτικά επικίνδυνη, εγώ θα παραθέσω απλώς τα λόγια του εκλιπόντος καθηγητή Σφέτα Σπύρου :
«Δεν πάμε να τους αλλάξουμε ταυτότητα, αλλά να οριοθετήσουμε τον Ελληνισμό από τον Σλαβισμό. Η συμφωνία δεν μου στερεί το δικαίωμα να λέγομαι εγώ Μακεδών και να τους αποτελώ Σλαβομακεδόνες, άσχετα πως αυτοί αυτοπροσδιορίζονται. Το κλειδί βρίσκεται στο ότι η Βυζαντινή Μακεδονία καταλήφθηκε τον 14ο αιώνα από τους Σέρβους που πολέμησαν τους Οθωμανούς, όταν εισέβαλαν στη Μακεδονία. Οι επίγονοι του Δουσάν, έχοντας τον ιστορικό μακεδονικό χώρο, ταυτίζονταν με τον ένα χριστιανό ηγεμόνα που ως νέος Μέγας Αλέξανδρος θα νικούσε τους νέους Πέρσες, τους Οθωμανούς. Ο όρος Μακεδών -άλλο πως χρησιμοποιείται στην Αρχαιότητα ή στο Μεσαίωνα- περιλαμβάνει πλέον ως τοπική, αρχικά, ταυτότητα όλους τους Χριστιανούς κατοίκους της Μακεδονίας, συμπεριλαμβανομένων και των Νότιων Σλάβων. Αφού πέρασε το στάδιο του σερβοβουλγαρικού ανταγωνισμού για την εκκόλαψη βουλγαρικής ή σερβικής εθνικής ταυτότητας τον 19ο αιώνα εξελίχθηκε ως διαφοροποίηση σε καθαρή (σλαβο)μακεδονική ταυτότητα τον 20ο αιώνα».
Κι αν η επιστημονική του φωνή λείπει από τον σύγχρονο σχολιασμό, εμείς θα παραθέσουμε την είδηση, για την έγκριση του νεοσύστατου «Κέντρου Μακεδονικής Γλώσσας» επιτρέποντας τον προσωπικό σχολιασμό, ελπίζοντας να επικρατήσει η αμερόληπτη και αδιάφθορη πλευρά της ιστορίας.
Το «Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας» σύμφωνα με τον κο Νικόλαο Αρβανίτη (Διπλωματικό Συντάκτη και Διαχειριστή του www.komotinipress.gr) στην αρχή της συγκρότησής του εμφανίστηκε διαδικτυακά τον Ιούλιο 2022 κι ενώ βρισκόταν σε κλιμάκωση ο υπόγειος υβριδικός ελληνοτουρκικός πόλεμος και ο ιστότοπός του που παρείχε υπηρεσίες «διδασκαλίας μακεδονικής γλώσσας». Η έδρα του συγκεκριμένου κέντρου εκτιμάται ότι βρισκόταν εκτός Ελλάδας, σε χώρα με έντονη παρουσία μεταναστών από την πρώην ΠΓΔΜ/Βόρεια Μακεδονία.
Ο κος Αρβανίτης συμπληρώνει ότι είναι γεγονός πως μέλη και των δύο προαναφερθέντων κέντρων συνδέονται με τον σκληρό εθνικιστικό πυρήνα των εγκαθέτων του Τουρκικού Προξενείου της Θράκης. Να επισημανθεί ότι συνεργάζονται επίσης η Μακεδονική πολιτιστική μη κερδοσκοπική οργάνωση «Krste Misirkov» και το ακροδεξιό, «Κόμμα Φιλίας, Ισότητας και Ειρήνης» σε θέματα που αφορούν στις γλωσσικές και εθνικές μειονότητες και βρίσκονται σε κοινή γραμμή πλεύσης σε διεθνή forums.
Ο ίδιος καταλήγει στο συμπέρασμα πως: «ο προσχηματικός θόρυβος που δημιουργήθηκε σχετικά με το “Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας” προήλθε από συγκεκριμένους παρακυβερνητικούς και παρασυστημικούς κύκλους της πρώην ΠΓΔΜ/Βόρειας Μακεδονίας που ενισχυόμενοι από εξωχώριες δομές προσπαθούν να δημιουργήσουν προβλήματα στις διμερείς σχέσεις Ελλάδας – Β. Μακεδονίας, να πλήξουν τον Έλληνα Πρωθυπουργό και να δημιουργήσουν νέα δεδομένα στην παρούσα φάση εντόνων γεωπολιτικών διεργασιών όπως αυτές διαμορφώνονται μετά τις εξελίξεις στο Ρωσο-Ουκρανικό Μέτωπο και την διαμόρφωση ενός νέου πολυπολικού κόσμου».
Ο βασικός στόχος σύμφωνα με το καταστατικό της οργάνωσης του Κέντρου Μακεδονικής Γλώσσας είναι η διατήρηση και η καλλιέργεια της Μακεδονικής διαλέκτου στην χώρα μας. Ειδικότερα, η οργάνωση της διδασκαλίας της επίσημης «μακεδονικής» γλώσσας στους πολίτες της Ελλάδας, μέσω διαδικτυακής ιστοσελίδας και ταυτόχρονα η εισαγωγής της γλώσσας ως προαιρετικού μαθήματος πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα και πανεπιστήμια αποτελούν τις βασικές επιδιώξεις της ΜΚΟ.
Επιπλέον, η ενθάρρυνση και έγκριση της μελλοντικής ίδρυσης παιδαγωγικών τμημάτων στα υπάρχοντα πανεπιστήμια για την εκπαίδευση εκπαιδευτικών της γλώσσας θα είναι το επόμενο βήμα της οργάνωσης.
Μένει μόνο να δούμε στην πράξη πόσο καθοριστική και σημαντική θα είναι η συμβολή του «Κέντρου Μακεδονικής Γλώσσας» στην «προαγωγή» της γλώσσας σε μία χώρα που δυσκολεύτηκε και ακόμα ταλαιπωρείται να αναγνωρίσει την Συμφωνία των Πρεσπών.
Η Βόρεια Μακεδονία είναι ένα κράτος που βιώνει τον απόλυτο εθνικισμό τον 21ο αιώνα. Εντελώς ετερόχρονα από την Ελλάδα που έχτισε τον εθνικισμό της – και κάπως έτσι καθιερώθηκε ως πραγματικό κράτος – τον 19ο αιώνα. Ίσως μας είναι δύσκολο να εξετάσουμε με διαύγεια το ζήτημα, ίσως και να είναι ιστορικά νωρίς για να συμβεί κάτι τέτοιο. Ωστόσο, αν και επώδυνα, η αλήθεια στην ιστορία πρέπει να μεταδίδεται για να μην προκύπτουν ανακρίβειες και λαθεμένες πεποιθήσεις, ημιμάθειες και μίση.
Με τη Συμφωνία η γειτονική χώρα αναγνωρίζει ότι δεν έχει σχέση με τον «αρχαίο Ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7(3),(4)). Επιπλέον δεσμεύεται (άρθρο 8 (2),(3)) για αποδόμηση του διαβόητου προγράμματος εξαρχαϊσμού (οτιδήποτε «αναφέρεται με οποιονδήποτε τρόπο στην αρχαία Ελληνική ιστορία και πολιτισμό που συνιστούν αναπόσπαστο συστατικό της ιστορικής ή πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας» σε υποδομές/κτίρια/μνημεία) και για αφαίρεση του Ήλιου της Βεργίνας από όλους τους δημόσιους χώρους και απόσυρση από κάθε δημόσια χρήση.
Επιπρόσθετα, ορίστηκε η «ιθαγένεια» των πολιτών της, που είναι ο νομικός δεσμός του πολίτη με το κράτος. Άλλωστε η ΠΓΔΜ επιβεβαίωσε επισήμως την Ελλάδα μέσω της από 16/1/2019 Ρηματικής της Διακοίνωσης, και η οποία είναι νομικά δεσμευτική για την ΠΓΔΜ, ότι η χρήση του όρου «nationality» στo αγγλικό κείμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών αναφέρεται αποκλειστικά στην «ιθαγένεια». Μάλιστα, τόσο η Ελλάδα όσο και η ΠΓΔΜ στις επίσημες μεταφράσεις τους της Συμφωνίας έχουν αποδώσει τον αγγλικό όρο «nationality» με τη λέξη «ιθαγένεια» (ήτοι «υπηκοότητα»). Εξάλλου και σε όλα τα διεθνή κείμενα (συμβατικά και μη) ο όρος «nationality» υποδηλώνει την ιθαγένεια και όχι την εθνική καταγωγή.
Με τη Συμφωνία καθορίζεται ρητά ότι η επίσημη γλώσσα της γείτονος ανήκει στην ομάδα των Νότιων Σλαβικών γλωσσών, «δεν έχει σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό” της Μακεδονίας και “δεν έχει σχέση με […]την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά» της Μακεδονίας (άρθρο 7(4)).
Όλα τα παραπάνω φυσικά και αποτελούν ενδεικτικά σημεία της Συμφωνίας που όμως δεν γνωρίζουμε και συχνά μάλιστα υποτιμούμε. Το «Κέντρο Μακεδονικής Γλώσσας» πιθανόν και να είναι ένας αόρατος εχθρός. Ακόμα όμως και ως ένας μέτριας ισχύος εθνικιστικός πομπός, σίγουρα εκπέμπει σε «εύπλαστους αποδέκτες». Αυτό ακριβώς είναι το κομβικό σημείο της διπλωματίας, εκεί που οι χειρισμοί θα πρέπει να γίνουν με συνέπεια και σεβασμό.
Πηγές άρθρου
Greek Reporter, Τάσος Κοκκινίδης, “Court in Greece Approves Macedonian Language Classes”, αναρτήθηκε στις 05/12/2022 https://greekreporter.com/2022/12/05/macedonian-language-classes-greece/?fbclid=IwAR3rss7vbPYgJQ23QMIyZX_mLFZs4BCWIrVZbz2riKDsBrLyPKGbXWrjFEA
NewsBomb, Λευτέρης Θεοδωρακόπουλος, «Πέντε ειδικοί αναλύουν το σχέδιο των Σκοπιανών με τη Μακεδονική Γλώσσα», αναρτήθηκε στις 02/12/2022, https://www.newsbomb.gr/ellada/ethnika/story/1376278/pente-eidikoi-analyoun-to-sxedio-ton-skopianon-me-ti-makedoniki-glossa
Έθνος, Τίμος Φακαλής, «Σφέτας στο Έθνος: Μην έχουν ψευδαισθήσεις στα Σκόπια, η Συμφωνία δεν ακυρώνεται», αναρτήθηκε 04/11/2019 https://www.ethnos.gr/Politics/article/70183/sfetasstoethnosmhnexoynpseydaisthhseisstaskopiahsymfoniadenakyronetai
