Πραγματικά εκπληκτικές οι εφευρέσεις και οι υπολογισμοί των αρχαίων λαών, ειδικά αν αναλογιστούμε την τεχνική δυσκολία που είχαν, με κάνουν πολλές φορές να αμφιβάλλω για την ευρύτητα της δικής μας ευφυίας και διανόησης, που μπορεί μεν να αντιλαμβάνεται ένα σωρό περίπλοκα πράγματα αλλά (επειδή έτσι έχουμε συνηθίσει και μάθει) είμαστε αλληλοεξαρτώμενοι από ένα σωρό μηχανές και βοηθήματα που μπορεί όντως να διευκολύνουν τη ζωή μας αλλά απ’την άλλη κατέστησαν την διάθεση μας για προσπάθεια δυσκολότερη και την σκέψη μας αδύνατη να αναγάγει ένα οποιοδήποτε πρόβλημα στα πολύ βασικά του μέρη. – Παρομοίως με ξεπερνά η μορφή του Αινστάιν (ντάξει κάτι μας είπες, πες, τώρα) που σε μια εποχή δίχως υπολογιστές και πολύπλοκα μηχανήματα να λύνουν αυτές τις τόσο περίπλοκες αστρονομικές εξισώσεις, συνέλαβε την θεωρία της σχετικότητας!
~I feel really stupid~
Πίσω στον Ερατοσθένη λοιπόν, ο οποίος Ερατοσθένης, μια ωραία πρωία διαβάζει στην βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, όπου εργαζόταν ως βιβλιοθηκονόμος, κάτι που του κέντρισε το ενδιαφέρον. Αυτό αφορούσε την πόλη Συήνη της Άνω Αιγύπτου στην οποία είχε παρατηρηθεί ότι στο θερινό ηλιοστάσιο, το φως του ήλιου το μεσημέρι σχημάτιζε ορθή γωνία με το επίπεδο της γης, έπεφτε δηλαδή ακριβώς κάθετα. Την ίδια μέρα, ίδια ώρα τοποθετώντας στην Αλεξάνδρεια -η οποία βρίσκεται στον ίδιο μεσημβρινό με την Συήνη -ένα στύλο κάθετα στην επιφάνεια της γης, υπολόγισε την γωνία της σκιάς που σχηματιζόταν από τον στύλο αν σχεδιάσουμε ένα νοητό διαβήτη όπου το σταθερό του στέλεχος είναι ο στύλος. Βρίσκοντας ότι η γωνία ήταν το ένα πεντηκοστό της περιφέρειας αυτού του κύκλου ( 7,20 μοίρες) και με δεδομένο ότι οι δύο πόλεις βρίσκονταν στον ίδιο μεσημβρινό (και φυσικά ότι η γη είναι σφαιρική), συμπέρανε ότι το ένα πεντηκοστό της γης είναι 7,20 .
Ο Ερατοσθένης έχοντας υπολογίσει την απόσταση μεταξύ Αλεξάνδρειας και Συήνης σε 5040 στάδια (όπου ένα στάδιο είναι περίπου 160 μέτρα) και πολλαπλασιάζοντας τον αριθμό αυτό επί 50 (μιας που η απόσταση όπως είπαμε ήταν το ένα πεντηκοστό), βρήκε πως η περίμετρος της γης είναι 252.000 στάδια, δηλαδή 40.000 χιλιόμετρα. Ναι αγαπητοί, με αυτόν τον τόσο απλό τρόπο (βασικές μαθηματικές πράξεις+λογική) ο Ερατοσθένης υπολόγισε αυτό που σήμερα μας επιβεβαιώνουν και οι δορυφόροι (40.048 χιλιόμετρα). Το μόνο του υπολογιστκό ατόπημα (που δεν ήταν και ακριβώς δικό του) ήταν ότι τότε θεωρούνταν πως η γη ήταν απολύτως σφαιρική, και πως η περίμετρος της αφορούσε είτε τον άξονα του ισημερινού είτε του μεσημβρινού. Οπότε, ναι, πάλι μια χαρά σωστός ήταν ο άνθρωπος απλά ο υπολογισμός του αφορά μόνο την περίμετρο ως προς τον χ άξονα.
Αν νιώθετε κι εσείς αυτή τη στιγμή το ίδιο άχρηστοι μ’ εμένα, πάρτε ένα μέτρο κι αρχίστε να μετράτε την περίμετρο του σπιτιού ή του αυτοκινήτου σας μπας και παρηγορηθούμε -irony detected-
Btw, ή αλλιώς παρεμπιπτόντως, αυτή δεν ήταν η μόνη ανακάλυψη ή συμβολή του Ερατοσθένη στις επιστήμες. Μερικές ακόμη εφευρέσεις του είναι το κόσκινο του Ερατοσθένη, ένας αλγόριθμος για την εύρεση των πρώτων αριθμών και ο σφαιρικός αστρολάβος που χρησιμοποιούνταν μέχρι και τον 18ο αιώνα. Oh yes. Σε αυτό εδώ το σημείο και αντιλαμβανόμενη ότι δεν πρόκειται να προσφέρω ποτέ τίποτα στην ανθρωπότητα, εγκαταλείπω και πάω να αλλάξω επάγγελμα, να μην αυταπατώμαι τουλάχιστον. Σας χαιρετά μια απογοητευμένη.