Στο Μουσείο Μπουζιάνη στη Δάφνη, φιλοξενούνται υδατογραφίες του James Skene, από τις συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής τέχνης. Η έκθεση πραγματοποιείται στα πλαίσια αφιερώματος προς τιμή των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης.
Ποιος ήταν ο James Skene;
Ο James Skene, έργα του οποίου παρουσιάζονται στο Μουσείο Μπουζιάνη, γεννήθηκε το 1775 στη Σκωτία, από αριστοκρατική οικογένεια. Τα πρώτα του σχολικά χρόνια τα πέρασε στο Εδιμβούργο, όπου η μητέρα του είχε μεταφέρει την επταμελή οικογένεια μετά το θάνατο του συζύγου της. Σπούδασε νομικά στη Γερμανία. Στις αρχές του 1800, ερασιτέχνης ζωγράφος, ταξίδεψε στην Ευρώπη, στα πλαίσια του Grand Tour που πραγματοποιούσαν οι νεαροί αριστοκράτες της εποχής. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του κρατούσε ημερολόγιο και εντυπώσεις, ενώ συγχρόνως σχεδίαζε τόπους που επισκεπτόταν. Τον Μάρτιο του 1838 ο James Skene ήρθε στην Ελλάδα με την οικογένειά του όπου και παρέμεινε ως το 1845.
Οι υδατογραφίες του James Skene, φιλοτεχνήθηκαν κατά την παραμονή του καλλιτέχνη στην Αθήνα και απεικονίζουν με ακρίβεια, μνημεία της αρχαιότητας όπως διασώζονται κατά την οθωνική εποχή. Εικόνες από βυζαντινές εκκλησίες που δεν υπάρχουν σήμερα καθώς και εικόνες από νεότερα οικοδομήματα μέσα στο φυσικό τους περιβάλλον. Επίσης τοπία της Αττικής, της Στερεάς και της Πελοποννήσου με τη χαρακτηριστική διαύγεια που προσφέρει το φως του ελληνικού ουρανού. Αυτή την περίοδο επιδόθηκε στο γράψιμο εντυπώσεων και ημερολογίων, ενώ παράλληλα ζωγράφιζε με μολύβι και ακουαρέλα τις εικόνες που έβλεπε. Τα ημερολόγιά του, πάνω από 500, από την Ελλάδα, σε συνδυασμό με τα σχεδιάσματα και τις υδατογραφίες του, αποτελούν ζωντανή απεικόνιση και παρέχουν πλούτο πληροφοριών για τα χρόνια εκείνα.
Οι σχέσεις του James Skene με την Ελλάδα έγιναν ακόμα πιο εγκάρδιες όταν ο γιος του Henry και η κόρη του Kate παντρεύτηκαν μέλη της οικογένειας Ραγκαβή.
Υδατογραφίες του James Skene στο Μουσείο Μπουζιάνη
Την εποχή που ζωγράφιζε ο Σκωτσέζος James Skene, η υδατογραφία εξυπηρετούσε σε μεγάλο βαθμό τους περιηγητές, αφού κατά κάποιο τρόπο αποτελούσε την πρώτη μορφή φωτογραφικής μηχανής. Επειδή ήταν το καταλληλότερο μέσο για γρήγορη και εκφραστική καταγραφή γεγονότων και στοιχείων. Το ξεχωριστό ταλέντο που διέθετε ο Skene, τον οδήγησε στο να εικονογραφεί ο ίδιος τις προσωπικές του εμπειρίες. Όπως εξομολογείται στα ημερολόγιά του “στη διάρκεια των πολλών ταξιδιών και περιπάτων μου, το μολύβι αποδείχθηκε καλύτερος βοηθός μνήμης από την πένα”.
Είναι ξεκάθαρο στις υδατογραφίες που ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει στο Μουσείο Μπουζιάνη, ότι ο ζωγράφος δε συμπαθεί τους ξεκάθαρους όγκους και τα έντονα περιγράμματα. Οι γραμμές του είναι αρκετά εύθραυστες. Η χρωματική κλίμακα είναι λιτή. Χρησιμοποιεί κυρίως γκρί- μπλέ ή ώχρες και ζεστούς καφέ τόνους. Αυτό προσδίδει στα έργα του μία εκφραστική ποιότητα και επιτυγχάνει να αποδώσει την ατμόσφαιρα της Ελλάδας με τρόπο εξαιρετικό. Αποφεύγει να ζωγραφίζει ανθρώπους και όταν το κάνει, τους αποτυπώνει σε μικρογραφία, όπου το κατακόκκινο φέσι φωτίζει τη χρωματική εντύπωση των έργων του και ζωντανεύουν τη σκηνή.
Η ποικιλία των έργων του και η ευαισθησία του καλλιτέχνη, μαρτυρούν το γνήσιο ενδιαφέρον για τη χώρα μας. Στο σύνολο 9 είναι οι υδατογραφίες του, που φιλοξενούνται στο Μουσείο Μπουζιάνη, ευγενική παραχώρηση του Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Ο περιηγητής και ζωγράφος James Skene, φωτίζει με την καλλιτεχνική ποιότητα των έργων του, το σκηνικό της Οθωνικής Ελλάδας και μας δίνει πληροφορίες για την ιστορική φυσιογνωμία της Ελλάδας, αρχαίας και νεότερης.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτό το άρθρο:
Μποζώνη Α. (2021). Η Ελλάδα και η αρχιτεκτονική της μέσα από τα μάτια του Άγγλου περιηγητή James Skene Ανακτήθηκε από πηγή: https://www.lifo.gr/culture/eikastika/i-ellada-kai-i-arhitektoniki-tis-mesa-apo-ta-matia-toy-aggloy-periigiti-james?fbclid=IwAR3-tUz645x4rxx4V3Zh2ItJZZeFXKqu_g1-UZL58QUTKBqTeZ-j7ej8cPg (τελευταία πρόσβαση 05/10/2021)
Η Ελλάδα του περιηγητή James Skene στο Μουσείο Μπουζιάνη. Ανακτήθηκε από πηγή: https://dafninews.wordpress.com/2021/09/10/%CE%B7-%CE%B5%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B4%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CF%80%CE%B5%CF%81%CE%B9%CE%B7%CE%B3%CE%B7%CF%84%CE%B7-james-skene-%CF%83%CF%84%CE%BF-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B5%CE%AF%CE%BF/(τελευταία πρόσβαση 05/10/2021)
