Τα Χριστούγεννα αποτελούν μια ονειρεμένη γιορτή για πολλούς καθώς μας δίνεται η τέλεια ευκαιρία για να μας «κακομάθουμε». Είναι η στιγμή να βρούμε το σωστό δώρο για τα αγαπημένα μας πρόσωπα, κάτι που θα ζωγραφίσει το χαμόγελο στα πρόσωπά τους. Παρ’ όλα αυτά, φαίνεται πως εδώ και καιρό έχει ξεφύγει η χριστουγεννιάτικη λίστα και πλέον επικρατεί μια τρέλα στους στολισμένους δρόμους των μεγαλουπόλεων.
Η σκοτεινή πλευρά των αγορών
Πίσω από τις αξιοζήλευτες βιτρίνες των μαγαζιών, κρύβεται ένας πιο σκοτεινός κόσμος. Πίσω από τις γλυκές εκφράσεις των πωλητών, αναδύονται τα πραγματικά τους συμφέροντα. Οι πωλήσεις που χτυπάνε κόκκινο και τα κέρδη που ολοένα και αυξάνονται είναι ο απώτερος σκοπός τους.
Η εμπορευματοποίηση των γιορτών αποτελεί πλέων βασικό πυλώνα της οικονομίας πολλών επιχειρήσεων. Ο δρόμος για την εμπορευματοποίηση ενός προϊόντος συνήθως εξαρτάται από το ίδιο το προϊόν, το κοινό στο οποίο απευθύνεται και τις προθέσεις των διαφημιστών.
Όλο αυτό είναι μία στρατηγική που σκοπεύει στο να πείσει τον αγοραστή πως χρειάζεται απαραίτητα το προϊόν. Πολλές φορές, το σχέδιο αυτό λειτουργεί, άλλες όμως δεν φαίνεται να έχει το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Προσφορά και ζήτηση
Αν δεν υπάρχει πραγματική ζήτηση, ο παραγωγός δεν θα αποκτήσει κανένα όφελος. Σε αυτή την περίπτωση, πρέπει να ξεχωρίσουμε την γενική ανάγκη από την επιθυμία για ένα συγκεκριμένο προϊόν.
Έτσι λοιπόν, σε κάθε γιορτή είμαστε «αναγκασμένοι» να αδειάσουμε τα πορτοφόλια μας και να ψωνίσουμε ασταμάτητα. Απαγορεύεται να φύγουμε από το κατάστημα προτού ξεχειλίσει το καλάθι μας. Αισθανόμαστε την ανάγκη να «δωροδοκήσουμε» τον περίγυρο μας με ανούσια και ίσως ακριβά δώρα. Όσο πιο ακριβό το αντικείμενο, τόσο καλύτερα μας κάνει να νιώθουμε καθώς οι αριθμοί που αναγράφονται στα καρτελάκια ικανοποιούν τις επιφανειακές μας ανάγκες.
Η καλύτερη εποχή του χρόνου
Η ιστορία επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο ενώ ταυτόχρονα η λίστα για τα ψώνια μεγαλώνει. Τα πάντα βρίσκονται σε αφθονία και εμείς βρισκόμαστε στο κέντρο ενός εμπορικού ακούγοντας τα αντικείμενα να μας προσελκύουν.
Τα Χριστούγεννα θεωρούνται από πολλούς ως η καλύτερη περίοδος του χρόνου. Συνεπάγονται την γενναιοδωρία, την επανένωση με την οικογένεια και φυσικά την αγάπη για τον συνάνθρωπο. Δυστυχώς όμως η εμπορευματοποίησή τους, έχει μετατρέψει την γιορτή αυτή στην πιο υλιστική γιορτή του χρόνου.
Τα θύματα
Τα παιδιά είναι προφανώς τα πιο ευάλωτα στο τοξικό αυτό περιβάλλον. Αποτελούν ένα πολύ ευαίσθητο κοινό μπροστά στις στρατηγικές του marketing και συγκεκριμένα στις διαφημίσεις. Επηρεάζονται πολύ εύκολα από τα διαφημιστικά spot που διαρκώς προβάλει η τηλεόραση συνοδευόμενα από χαμογελαστά πρόσωπα και ενωμένες οικογένειες.
Οι διαφημίσεις αυτές αποσκοπούν στο να εισάγουν τα παιδιά από μικρή ηλικία στον κόσμο αυτόν του υπερκαταναλωτισμού. Τελικά, το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι να αποκτήσουν το επόμενο παιχνίδι ενώ φαίνεται να μην τους αφορά το δώρο καθαυτό ή το να παίξουν και να περάσουν καλά με αυτό.
Η πιο σημαντική επίπτωση αυτής της επιπόλαιης αλλαγής παιχνιδιών είναι η διαπίστωση από τα παιδιά ότι η ευτυχία είναι υλική και τίποτα πέρα από αυτό. Η αλήθεια είναι ότι έτσι καταφέρνουμε να μεγαλώνουν τα παιδιά με τις λάθος αξίες, αναπτύσσουν εγωισμό και γίνονται πιο απαιτητικά.
Η διαφυγή
Τα παιδιά του σήμερα είναι αυτά που θα φέρουν την αλλαγή στο μέλλον. Για να γίνει όμως αυτό θα πρέπει να ξεκινήσουμε από την εκπαίδευσή τους. Πρέπει να μάθουν να κάνουν αγορές υπεύθυνα και όχι ανεξέλεγκτα. Αυτή η εκπαίδευση πρέπει να ξεκινήσει από το σπίτι, μειώνοντας τις λίστες για τα ψώνια και αντιθέτως αγοράζοντας μόνο τα απαραίτητα.
Η λύση για τα φετινά Χριστούγεννα
Για να σταματήσουμε να είμαστε έρμαια στα σχοινιά των μαριονετιστών η λύση είναι απλή. Δεν χρειάζεται να απελπιζόμαστε, μπορούμε να γιορτάσουμε τα Χριστούγεννα με τους αγαπημένους μας ανθρώπους χωρίς βέβαια να πέφτουμε στην παγίδα του υπερκαταναλωτισμού.
Αρχικά, μπορείς να δημιουργήσεις τα δικά σου δώρα. Όχι μόνο θα είναι κάτι πιο προσωπικό που σίγουρα θα ενθουσιάσει τους παραλήπτες τους, αλλά και θα έχεις αφιερώσει χρόνο, προσπάθεια και συναίσθημα, γεγονός που το κάνει ακόμη πιο σημαντικό.
Επιπλέον, αντί να τρέξεις στα συνηθισμένα μαγαζιά για ένα βαρετό δώρο, μπορείς να ψάξεις κάτι πιο ιδιαίτερο που να συμβαδίζει με την προσωπικότητα του ατόμου στο οποίο θες να εκφράσεις την αγάπη σου.
Στο τέλος της μέρας, το μόνο που πραγματικά έχει σημασία είναι να δείχνεις την αγάπη και το ενδιαφέρον σου καθημερινά στους γύρω σου ανεξάρτητα από τις γιορτές και τα δώρα.
Καλά Χριστούγεννα!
Πηγές
- Άρθρο σε ηλεκτρονικό περιοδικό: Georgina Tzanetos, Commericialization, WallStreetMojo, ανακτήθηκε από https://www.wallstreetmojo.com/commercialization/ (τελευταία πρόσβαση 15/12/22)
- Άρθρο στο διαδίκτυο: Privesasofom, ανακτήθηκε από https://privesasofom.mx/blog/2021/05/26/la-oferta-y-demanda-de-un-producto/ (τελευταία πρόσβαση 15/12/22)
- Άρθρο στο διαδίκτυο: Carmen Sanchez Pereira, El Actual Consumismo en Navidad, INESEM Business School, ανακτήθηκε από https://www.inesem.es/revistadigital/educacion-sociedad/consumismo-en-navidad/ (τελευταία πρόσβαση 15/12/22)
