Αδικαιολόγητος θυμός λοιπόν…
Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βιώσει ή συνεχίζουμε τακτικά να βιώνουμε αυτό το αίσθημα του αδικαιολόγητου θυμού. Εκείνη τη θολούρα, όπου η λογική εξαφανίζεται και αδυνατούμε να χρησιμοποιήσουμε τους μηχανισμούς σκέψης και συναίσθησης. Το να μας συμβεί μία ή δύο φορές αραιά και πού, είναι κάτι φυσιολογικό. Μπορεί, λόγου χάρη, κάτι να μην πήγε όπως προγραμματίζαμε και με αυτόν τον τρόπο να θέλαμε να ξεσπάσουμε. Σημειωτέο, ότι ο θυμός αποτελεί ένα από τα πέντε μεγάλα αρνητικά συναισθήματα.
Άλλοτε, λοιπόν, μπορεί να είναι μία εξαιρετικά υγιής και απαραίτητη αντίδραση που θα χρησιμοποιηθεί για εκτόνωση και δικαιολογημένο ξέσπασμα. Τι συμβαίνει όμως όταν ο θυμός μας είναι συσσωρευμένος; Όταν, δηλαδή, ύστερα από συσσώρευση θυμού, ξεσπάμε συνεχώς με θυμό και περίσσεια νεύρων, πολλές φορές στα λάθος άτομα, τη λάθος στιγμή, με τον λάθος τρόπο και χωρίς ουσιαστική δικαιολογία. Ο αδικαιολόγητος θυμός είναι ένα συναίσθημα που μπορεί να μας κάνει να ρίξουμε τις αναστολές μας και να εκφραστούμε ανάρμοστα.
Ποια είναι τα αίτια;
Υπάρχουν διάφορες καταστάσεις που μπορεί να μας προκαλέσουν θυμό, όπως η απογοήτευση, αλλά και οτιδήποτε σχετίζεται με τους άλλους και δε συνάδει με εμάς, όπως η άποψη των άλλων, οι πεποιθήσεις τους και οι ενέργειες τους. Το πιο πιθανό είναι πως μέσω του θυμού προσπαθούμε να εκφράσουμε κάποια κρυμμένα μας συναισθήματα, όπως πόνος, εκμετάλλευση και αδικία που μπορεί να έχουμε βιώσει. Θυμώνουμε και αντιγράφουμε συμπεριφορές που έχουμε δεχθεί στο παρελθόν προσπαθώντας να τις αποτρέψουμε αυτήν τη φορά. Μπορεί να βρισκόμαστε σε μία φάση αλλαγής και βελτίωσης και μη γνωρίζοντας πώς να αντιδράσουμε σε διάφορες αρνητικές καταστάσεις, να εκφραζόμαστε μέσω του θυμού.
Άλλοι, πάλι, πνίγουν κάθε αίσθημα θυμού εντός τους. Με αυτόν τον τρόπο όμως, έρχεται μία στιγμή που δεν μπορούν να χωρέσουν άλλα μέσα τους, με αποτέλεσμα να ξεσπούν μια και καλή και όπως είναι αναμενόμενο, με αρκετή ένταση. Δε διαχειρίζονται τις καταστάσεις και δημιουργούν άθελά τους προϋποθέσεις για την εμφάνιση θυμού και τελικά μιας κατάθλιψης. Σύντομα, η έκφραση θυμού γίνεται συνήθεια και φτάνουμε σε σημείο όπου ακόμη και το πιο ασήμαντο γεγονός προκαλεί έκρηξη. Αργότερα, αρχίζουμε να πιστεύουμε ότι αυτές οι παραφορές είναι φυσιολογικές. Αυτό που κάνει τους ανθρώπους να εμμένουν στο θυμό τους είναι η ανάγκη τους να αναγνωρίσει κάποιος ότι έχουν πληγωθεί και να κατανοήσει τον πόνο τους.
Διαχείριση του θυμού:
Αρχικά, θα πρέπει να μπορούμε να διακρίνουμε πότε ο θυμός μας είναι αδικαιολόγητος και πότε όχι. Αν, για παράδειγμα, θυμώνουμε ενώ το λάθος στην ουσία είναι δικό μας θα πρέπει να αναλαμβάνουμε την ευθύνη. Από τη στιγμή που όλα τα αρνητικά συναισθήματα βασίζονται στην επίρριψη ευθυνών, το αντίδοτο είναι απλό: αντί να κατηγορούμε, αναλαμβάνουμε την ευθύνη για την κατάσταση κι έτσι τα κακοπροαίρετα συναισθήματα εξασθενούν ακαριαία. Ένας χρήσιμος τρόπος, είναι να επαναλάβουμε τις λέξεις: “Εγώ είμαι υπεύθυνος”, μέχρι το αρνητικό συναίσθημα να υποχωρήσει.
Η διαχείριση του θυμού δε σημαίνει να καταπιέζουμε τα συναισθήματά μας, αλλά να μπορούμε να αναγνωρίσουμε τι μπορεί να τον έχει πυροδοτήσει και να τον εκφράσουμε άμεσα με ήρεμο τρόπο. Προκειμένου να μπορέσουμε να διαχειριστούμε το θυμό μας, θα πρέπει, αρχικά, να μη βιαζόμαστε να εκφραστούμε στις διάφορες περιστάσεις. Καλό είναι να περιμένουμε λίγο όσο είμαστε ακόμα θυμωμένοι και να εκφραστούμε μετά με πιο ήρεμο και συγκροτημένο τρόπο. Όσο αφορά γενικότερα το θέμα του θυμού, καλό θα ήταν να βρούμε έναν άλλον τρόπο έκφρασης των συναισθημάτων μας.
Ένας αποτελεσματικός τρόπος είναι η άθληση με οποιονδήποτε τρόπο. Όταν αισθανόμαστε θυμό, το σώμα μας απελευθερώνει ορμόνες. Η τακτική άσκηση, σύμφωνα με τους ειδικούς, μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση των ορμονών στο σώμα μας πιο αποτελεσματικά και να ενισχύσει την παραγωγή ενδορφινών, που είναι οι ορμόνες που προσφέρουν το ευχάριστο συναίσθημα. Επίσης, ο ποιοτικός ύπνος μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση πολλών σωματικών, πνευματικών και ψυχολογικών προβλημάτων. Η μακροχρόνια έλλειψη ύπνου μπορεί να συμβάλει στον εκνευρισμό και την λάθος διαχείριση των καταστάσεων.
Πέρα από όλα αυτά, επωφελές θα ήταν να συνειδητοποιήσουμε ότι όλοι είμαστε διαφορετικοί. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των άλλων, παρά μόνο τα δικά μας. Πρέπει να δούμε τα πράγματα ρεαλιστικά και να σταματήσουμε να κρατάμε κακία σε άλλους, γιατί έτσι ο αδικαιολόγητος θυμός μας θα αυξηθεί και θα γίνει δυσκολότερα διαχειρίσιμος.
Εάν το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί μόνο με τη δική μας βοήθεια, ένας ψυχολόγος είναι πάντα μία πολύ καλή λύση! Ας κάνουμε την αλλαγή αυτή μέσα μας -ένα δώρο από εμάς για εμάς.
