Η παιδική σεξουαλικότητα αποτελεί γεγονός, παρόλα αυτά παραμένει ένα θέμα ταμπού στην κοινωνία μας. Οι ενήλικοι αδυνατώντας να το αντιμετωπίσουν, ακόμη και να το κατανοήσουν, συνήθως αισθάνονται αμήχανοι και «μικροί» απέναντι σε κάθε εκδήλωση σεξουαλικού τύπου του παιδιού τους. Κι αυτή η αμηχανία συχνά εκδηλώνεται με θυμό, ντροπή, άρνηση αποδοχής. Οι γονείς απαντούν αβέβαιοι, οι δάσκαλοι αποφεύγουν κάθε αναφορά, και τα παιδιά μένουν μετέωρα μπροστά στην αδυναμία των ενηλίκων να απαντήσουν στις ερωτήσεις τους. Αρχίζουν να δημιουργούνται τύψεις στο παιδί για μια καθόλα φυσιολογική συμπεριφορά του.
Δεν ευθύνεται μόνο η προσωπική μας αδυναμία, που συνήθως προέρχεται από τα κοινωνικά στερεότυπα και προκαταλήψεις, να αντιμετωπίσουμε ήρεμα το θέμα, αλλά και η άγνοια και η έλλειψη γνώσεων γύρω από τη φυσιολογικότητα του φαινομένου. Κι όμως, από το πώς θα αντιμετωπίσουμε κάθε εκδήλωση και κάθε ερώτηση του παιδιού εξαρτάται η μετέπειτα σχέση του με την αποδοχή του σώματός του, της σεξουαλικότητάς του, του ίδιου του του εαυτού. Επομένως, η δική μας ενημέρωση είναι ιδιαίτερα σημαντική ώστε να μπορέσουμε να πληροφορήσουμε επαρκώς τα παιδιά μας. Το ίδιο σημαντική είναι η ενημέρωση των δασκάλων, αλλά και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση από την νηπιακή κιόλας ηλικία σε νηπιαγωγεία και παιδικούς σταθμούς.
Από την ώρα της γέννησης βλέπουμε πως το παιδί είναι ικανό να αντλήσει ευχαρίστηση από το σώμα του. Η σεξουαλική τάση λοιπόν ενυπάρχει στην ανθρώπινη φύση εξαρχής, φαίνεται να είναι έμφυτη ανάγκη που βρίσκει τρόπους έκφρασης ήδη από τη βρεφική ηλικία. Οι βασικές ερωτογενείς ζώνες (στοματική, πρωκτική και γεννητική περιοχή) προκαλούν ευχαρίστηση στο παιδί από τη γέννησή του, μέσω των θηλαστικών κινήσεων, της βρεφικής ικανοποίησης από τη φροντίδα της γεννητικής περιοχής από τον γονέα, την ανάπτυξη της ικανότητας ελέγχου των σφιγκτήρων, του παιδικού αυνανισμού.
Η παιδική σεξουαλικότητα προσδιορίζεται κυρίως από την περιέργεια και την εξερεύνηση. Δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τον ορισμό της σεξουαλικότητας που δίνουμε εμείς ως ενήλικες. Το παιδί εξερευνώντας το σώμα του και το σώμα των άλλων, εκδηλώνει την ανάγκη του για σωματική και συναισθηματική εγγύτητα, την ενίσχυση της ταυτότητας του φύλου του, την κάλυψη της περιέργειάς του, το ενδιαφέρον του για νέες πληροφορίες, αλλά και την ικανοποίηση και ευχαρίστηση μέσω του σώματός του.
Και όλη αυτη η διεργασία πληροφοριών και εξερεύνησης της σεξουαλικότητάς του είναι απολύτως φυσιολογική και απαραίτητη για την μετέπειτα πορεία και υγιή ανάπτυξή του. Συνήθως οι πληροφορίες συλλέγονται μέσω ερωτήσεων προς τους γονείς αλλά και παιχνιδιού ή/και σύγκριση με συνομηλίκους. Όμως και η προσωπική εξερεύνηση του σώματος και των περιοχών από τις οποίες αντλεί ικανοποίηση είναι ένα καθόλα χρήσιμο στάδιο στην ανάπτυξη του παιδιού. Αυτη η εξερεύνηση διαρκεί σε όλη την παιδική ηλικία εώς και την ενηλικίωση, αλλάζοντας είδη και μορφές. Κάθε πιθανή τιμωρία, κάθε επικριτικό σχόλιο του γονέα μπορεί προκαλέσει σύγχυση και ντροπή στο παιδί.
Οι γονείς οφείλουν να ενημερώνουν το παιδί αναλόγως της ηλικίας του, με απλό και κατανοητό τρόπο, χωρίς ταμπού και επικριτική διάθεση, με πλήρη αποδοχή και σεβασμό προς το ίδιο και τις ανάγκες του. Έτσι το παιδί αποκτά σαφή και ασφαλή ενημέρωση, χωρίς να κινδυνεύει να παραπληροφορηθεί από διάφορες άλλες πηγές. Αποκτά πιο υγιή και ολοκληρωμένη εικόνα του σώματος και της ταυτότητάς τους . Αφού έχει τη δυνατότητα να εξερευνήσει ελεύθερα το σώμα του, μπορεί να το γνωρίσει και να το αγαπήσει, να το σεβαστεί και επομένως να πράξει το ίδιο και με το σώμα των άλλων. Ως ενήλικες, αποκτούν πιο υγιή σεξουαλικότητα, αλλά και πιο καλές και ολοκληρωμένες ερωτικές σχέσεις.
Η ασφάλεια που δημιουργείται στο παιδί από την αποδοχή των γονέων του, πέρα από τα οφέλη που έχει για το ίδιο το παιδί, παρέχει και την απαραίτητη πληροφόρηση στους γονείς όσον αφορά τις σχέσεις του. Το παιδί, αφού αισθάνεται άνετα να συζητά οτιδήποτε το αφορά χωρίς να ντρέπεται, μοιράζεται την καθημερινότητα του με το γονιό του. Έτσι ο γονιός μπορεί να αντιληφθεί κάποια ανησυχητική κατάσταση πιο άμεσα, πχ κάποια πιθανή κακοποίηση.
Ας τονίσουμε λοιπόν ξανά πως η φυσική περιέργεια του παιδιού για το σώμα, τόσο το δικό του όσο και των άλλων, είναι απόλυτα φυσιολογική. Ο παιδικός αυνανισμός και οι διαφορετικές μορφές του, επίσης.
Μη φυσιολογική θεωρείται η συμπεριφορά που παραπέμπει σε ενήλικη σεξουαλικότητα, όπως η μίμηση της σεξουαλικής πράξης. Τότε πρέπει να αναρωτηθούμε αρχικά αν το παιδί έχει πρόσβαση σε παρόμοιες εικόνες, μέσω τηλεόρασης ή διαδικτύου, ή σε λανθασμένη ενημέρωση, ενδεχομένως από μεγαλύτερα παιδιά ή ενήλικες. Τέλος, η εξεζητημένα σεξουαλική συμπεριφορά βάση της ηλικίας του παιδιού θα μπορούσε να μας προβληματίσει για ενδεχόμενη κακοποίηση. Το φυσιολογικό παιχνίδι εξερεύνησης είναι αυθόρμητο και συναινετικό, με τα παιδιά να αλληλεπιδρούν. Οποιοσδήποτε εξαναγκασμός, δωροδοκία, απειλή ή βία, ειδικότερα όταν υπάρχουν πάνω από τρία χρόνια διαφοράς ανάμεσα στα παιδιά, θα έπρεπε να μας προβληματίσει άμεσα.
Σε κάθε περίπτωση η ενημέρωση των παιδιών γύρω από τη σεξουαλικότητα τους αποτελεί βασικό καθήκον των γονιών. Η αμέλεια ή η αδυναμία τους να αντιμετωπίσουν ώριμα τις απορίες και τις σεξουαλικού τύπου εκδηλώσεις των παιδιών τους, μπορεί να τα οδηγήσει σε εναλλακτικές και επικίνδυνες πηγές πληροφόρησης. Τα επιβλαβή αποτελέσματα λανθασμένων γονεïκών πρακτικών ενδέχεται να συντροφεύουν το παιδί εώς και την ενηλικίωσή του, και να οδηγήσουν σε προβληματικές συμπεριφορές και ερωτικές σχέσεις.
Μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχει η έγκαιρη ενημέρωση από νηπιακή ηλικία, τόσο για τα ίδια όσο και για τη σχέση τους με τους γονείς τους. Ας φροντίσουμε λοιπόν για αυτό μέσω της δικής μας εκπαίδευσης και εξοικείωσης με τη σεξουαλικότητα σε κάθε ηλικία.
