Από καταβολής κόσμου η πανανθρώπινη κοινότητα έθεσε ως βάση της ενότητας, της ομοψυχίας και κάθε υψηλού οράματος, το «αγνότερο» και το πιο «ισχυρό» συναίσθημα, την αγάπη. Η αληθινή αγάπη «γεννιέται» αυθόρμητα στις καρδιές μας, έχει αντοχή στη ροή του χρόνου και τη «συντροφεύουν» η ανιδιοτέλεια, η ανθρωπιά και η φιλαλληλία. Βέβαια, στο «ταραγμένο» ουρανό που ζούμε, με πρωταγωνιστές την αλαζονεία και τη κακία, αυτό το «αστέρι» χάνει σιγά σιγά τη λάμψη του. Ωστόσο, «βρίσκει τη δύναμη να αντισταθεί» σε κάθε δεινό και φωτίζει «αμέριμνο» τα πρόσωπα των ανθρώπων.
Υπάρχει, τελικά, ανιδιοτελής αγάπη;
Πράγματι, το να αγαπάς και να αγαπιέσαι είναι ευλογία, αφού ζεις μέσα σε μια ζεστή «φωλιά», με κυρίαρχους την αλληλοϋποστήριξη, την αλληλοκατανόηση και την αποδοχή. Παρόλα αυτά, αρκετές φορές δεν αρκεί η ομορφιά που μας χαρίζει απλόχερα ο έρωτας, καθώς οι σχέσεις με τη πάροδο του χρόνου «πνίγουν» τον άνθρωπο. Κι αυτό συμβαίνει, διότι κυρίως, στις μέρες μας, τη προσοχή μας είτε τη τραβούν οι εφήμερες σχέσεις, εξαιτίας των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, είτε επειδή, μας μονοπωλούν το ενδιαφέρον οι περιπέτειες δίχως τέλος. Άρα, είναι φανερό ότι καθένας προσπαθεί να αποδράσει από τη πραγματικότητα, χωρίς να αφήνει συχνά, ελεύθερο το σύντροφο του για διάφορους λόγους.
Στο συγκεκριμένο άρθρο, λοιπόν, θα εστιάσουμε στις αιτίες που ένας άνθρωπος αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες της ζωής, μη έχοντας στο πλευρό του ένα «δεκανίκι», καθώς και στη «πηγή» του κακού, η οποία συνδέεται αναπόσπαστα με το «Σύνδρομο της Μαϊμούς».
Τι ονομάζουμε «Σύνδρομο της Μαϊμούς»;
Αναντίρρητα, αυτή η ονομασία δόθηκε, προκειμένου να παρομοιαστεί μια άστατη ερωτική ζωή με τη ζωή των μαϊμούδων. Κι αν αναρωτιέστε πως κινούνται αυτά τα αξιολάτρευτα ζωάκια, η απάντηση είναι απλή. Στην αχανή ζούγκλα, μεταπηδούν από δέντρο σε δέντρο και «αφήνουν από το μικρό τους χέρι το κλαδί, από το οποίο κρατιούνται, αφού πρώτα έχουν πιάσει κάποιο άλλο κλαδί με το άλλο τους χέρι. Κρατώντας συγχρόνως τα δύο κλαδιά, συγκρίνουν αν το καινούριο αντέχει, προκειμένου να στηριχθούν στο επόμενο κλαδί και εν ολίγοις, να προχωρήσουν». Έτσι, οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν τον όρο όταν ο άνδρας ή η γυναίκα μιμείται τη συγκεκριμένη συμπεριφορά στις ερωτικές του σχέσεις.
Ποια είναι άραγε, τα γνωρίσματα αυτής της μίμησης;
Καταρχάς, θα πρέπει να τονίσουμε ότι πολλοί συνάνθρωποι μας αδυνατούν να κάνουν όνειρα και να βάζουν στόχους για το άμεσο ή μακρινό μέλλον εάν δεν έχουν ένα χέρι να πιαστούν. Και σίγουρα, κάποιος θα σκεφτεί ότι είναι ωραία η εικόνα του να κάνεις σχέδια με το άλλο σου μισό. Όμως, το συγκεκριμένο «προφίλ» συντρόφου δεν είναι «υγιές», από τη στιγμή που μπαίνει στη διαδικασία να συνάπτει μια σχέση, δίχως να τρέφει συναισθήματα για το άλλο πρόσωπο, επειδή δεν πιστεύει στις δικές του δυνάμεις. Μάλιστα, σύμφωνα με την Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς, «όταν μια συμπεριφορά επιβραβεύεται, τότε ενισχύεται». Δηλαδή, «όσοι προσπαθούν να χτίσουν την ευτυχία τους σε βάρος άλλων τιμωρούνται, διότι όποιος/όποια λειτουργεί με το «Σύνδρομο της Μαϊμούς» στα δύσκολα δεν θα προσπαθήσει να σώσει τη σχέση του, αλλά θα συνεχίσει τη κλασική αναζήτηση του επόμενου κλαδιού».
Επιπλέον, ας σκεφτούμε το εξής: Πόσοι δεν εγκαταλείπουν μια σχέση που δεν τους καλύπτει μέχρι να βρουν την επόμενη σχέση-κλαδάκι; Είναι γεγονός ότι το να έχουμε έναν συνοδοιπόρο συμβάλλει στη διεύρυνση των πνευματικών μας οριζόντων και στην αντιμετώπιση διαφόρων δυσκολιών της καθημερινότητας, αφού έχουμε ήδη μπει στη διαδικασία να είμαστε και μόνοι μας καλά. Παρόλα αυτά, αυτός που πάσχει από το «Σύνδρομο της Μαϊμούς», δεν αντέχει να μείνει μόνος, διότι θέλει να είναι γαντζωμένος πάνω σε κάποιον άλλο, είτε επειδή, δεν αντέχει τη μοναξιά, είτε επειδή, έχει την ανάγκη αυτοπροβολής. Βέβαια, η κλινική ψυχολόγος, Έλσα Μπάρδα υπογραμμίζει μέσα από ένα παράδειγμα ότι «ο χρόνος που περνάει ο άνθρωπος μόνος του, χωρίς σχέση, μετά από έναν χωρισμό, λειτουργεί θεραπευτικά». Για την ακρίβεια, εξηγεί ότι «εάν «παγώσουμε» την εικόνα της μαϊμούς, η οποία κρατάει τα δυο κλαδιά συγχρόνως, παρατηρούμε ότι είναι παγιδευμένη ανάμεσα στα δυο κλαδιά-μεταφορικά, ανάμεσα στις δυο επιλογές. Η συνεχής αναζήτηση ενός καινούριου κλαδιού δεν της αφήνει χρόνο για ξεκούραση- μεταφορικά δηλαδή, συμβάλλει στην αυτογνωσία του ανθρώπου».
Σε τελευταία ανάλυση, ένα σημάδι που δείχνει ότι το «Σύνδρομο της Μαϊμούς» έχει καταβάλλει τον ανθρώπινο νου είναι η επιλογή του να ζει κανείς ανάμεσα σε δυο κόσμους. Επεξηγηματικά, το άτομο που αποφασίζει να βρίσκεται σε μια παράλληλη σχέση όχι μόνο καταδικάζει τα άλλα πρόσωπα να «κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου», αλλά και το ίδιο, διότι δε προλαβαίνει να διώξει τα αρνητικά συναισθήματα που έχουν δημιουργηθεί στο ένα σύμπαν, με συνέπεια να προβάλλει τις άσχημες αναμνήσεις στον νέο του αγαπημένο.
Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι το «Σύνδρομο της Μαϊμούς» έχει συνέπειες στον ανθρώπινο ψυχισμό, αφού κρατά προσκολλημένους σε έναν φαύλο κύκλο όσους πάσχουν από αυτό. Ωστόσο, είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι πίσω από τα προαναφερθέντα επακόλουθα, κρύβονται ποικίλα αίτια.
Ας τα ανακαλύψουμε
Πρώτον, είναι κοινά παραδεκτό ότι όποιος χαρακτηρίζεται από το φόβο της μοναξιάς είναι αδύνατο να μη λειτουργεί με βάση το σύνδρομο. Ειδικότερα, η ψυχοθεραπεύτρια, Έλενα Καρυπίδου υποστηρίζει ότι «ένας από τους λόγους για τους οποίους μπορεί να θεωρούμε δυσβάσταχτη τη μοναξιά μπορεί να σχετίζεται με τα παιδικά μας βιώματα, δηλαδή με ποιον τρόπο σαν παιδιά «εκπαιδευτήκαμε» να επικοινωνούμε με τους άλλους και ποιες αναπαραστάσεις «αποθηκεύσαμε» ως πρότυπα για το τι είναι μία σχέση και τι είναι ο εαυτός. Έτσι, άνθρωποι που στη παιδική τους ηλικία δεν κατάφεραν να εκφράσουν τις επιθυμίες και τους φόβους τους και δεν ένιωσαν ότι είχαν τη προσοχή ενός ενήλικα που ήταν εκεί για να ακούσει τις ανάγκες τους «μεταφέρουν» στην ενήλικη ζωή τους μια αίσθηση εγκατάλειψης από τους άλλους».
Δεύτερον, έναν από τους «πυλώνες» του «Συνδρόμου της Μαϊμούς» αποτελεί αδιαμφισβήτητα η χαμηλή αυτοεκτίμηση. Με άλλα λόγια, «η αυτοεκτίμηση και οι σχέσεις που συνάπτει το άτομο αποτελούν ένα δίπολο που βρίσκεται σε αλληλεξάρτηση. Όσο η αυτοεκτίμηση καθορίζει το τρόπο που οι άνθρωποι συσχετίζονται, άλλο τόσο οι σχέσεις που δημιουργούν επηρεάζουν την αυτοεκτίμηση τους». Μάλιστα, η ειδικός ψυχικής υγείας, Κατερίνα Τζιωρίδου εξηγεί ότι οι άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση προσπαθούν να αναπληρώσουν το έλλειμμα μέσω του/ της συντρόφου.
Τέλος, είναι πασιφανές ότι η αξιολόγηση του «θύματος» σχετίζεται άμεσα με τη τσέπη του. Αναλυτικότερα, το «Σύνδρομο της Μαϊμούς» έχει «ρίζες» στην οικονομική αστάθεια του «θύτη». Για παράδειγμα, ένα άνεργο άτομο που πρέπει καθημερινά να φέρει εις πέρας τις πολλαπλές υποχρεώσεις που του ανατίθενται, καταφεύγει δυστυχώς, να συνάπτει μία ή περισσότερες σχέσεις όχι χάρη στην έλξη που θα νιώσει για τον άλλο, αλλά χάρη στα «λεφτά» αισθήματα που θα νιώσει μέσα σε μια «πλουσιοπάροχη» αγκαλιά που θα τον βγάλει από το αδιέξοδο.
Εν κατακλείδι, κατανοούμε ότι το «Σύνδρομο της Μαϊμούς» έχει αρνητικό αντίκτυπο στη ζωή των ατόμων που πάσχουν από αυτό, καθώς και στη ζωή όσων προσεγγίζουν, επειδή όχι μόνο τους εμποδίζει στην εξέλιξη τους αλλά και επειδή, τους καθιστά «έρμαια» ταπεινών ελατηρίων.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ
Μπάρδα, Ε. (2017). Το δίπορτο «σύνδρομο της μαϊμούς». Ανακτήθηκε από protothema.gr. Διαθέσιμο εδώ
Το «σύνδρομο της μαϊμούς»- Σχέσεις εξάρτησης μέχρι να βρεθεί ο επόμενος(2024). Ανακτήθηκε από tribune.gr. Διαθέσιμο εδώ
Τζιωρίδου, Κ. Χαμηλή αυτοεκτίμηση και διαπροσωπικές σχέσεις. Ανακτήθηκε από psy4you.gr. Διαθέσιμο εδώ
Καρυπίδου, Ε. Γιατί φοβόμαστε τη μοναξιά;. Ανακτήθηκε από elenakarypidou.gr. Διαθέσιμο εδώ
