Η δεκαετία του 1960 για τις ΗΠΑ σημαδεύτηκε από την έξαρση των βίαιων περιστατικών ανά τη χώρα, καθώς και την ανικανότητα των εκάστοτε τοπικών αστυνομικών κοινοτήτων να την περιορίσουν. Η αύξηση των συμμοριών και των καταχρήσεων σηματοδοτεί την αύξηση του φόβου και της αγωνίας, σηματοδοτεί την ανάγκη για άμεση βοήθεια από τον πλησίον. Στις 13 Μαρτίου 1964, η 28χρονη Kitty Genovese, ιδιοκτήτρια μπαρ στο κέντρο της πολυσύχναστης Νέας Υόρκης, μαχαιρώνεται από τον Winston Moseley, στην προσπάθειά του να κλέψει τα χρήματα της νεαρής. Σχεδόν άμεσα υποκύπτει στα τραύματά της, σχεδόν άμεσα ξεψύχησε, σχεδόν άμεσα αντίκρισε πλήθος κόσμου να παρακολουθεί τη δολοφονία της από τα παράθυρά του αλλά να μην αντιδράει, παρά να στέκει ενεό.
Εκμεταλλευόμενος την παγερότητα της κατάστασης, ο δράστης κατόρθωσε να εξαφανιστεί, για να συλληφθεί μια εβδομάδα αργότερα, στην προσπάθεια να ληστέψει ένα διαμέρισμα. Ομολόγησε το έγκλημα που είχε διαπράξει, καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, ενώ η συμπόνια και το ενδιαφέρον της ανθρώπινης φυλής για τον διπλανό αυτοκτόνησε μερικούς μήνες πριν. Τότε που 38 άτομα έγιναν μάρτυρες της δολοφονίας της ιταλικής καταγωγής Kitty, τότε που κανείς δεν αντέδρασε, καλλιεργώντας ερωτήματα και απορίες σχετικά με το ποιόν της φύσης μας. Τις απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά προσπάθησαν να προσφέρουν οι John Darley και Bibb Latane, διεξάγοντας μια σειρά κοινωνικών πειραμάτων στο εργαστήριό τους, μερικά χρόνια αργότερα.
Το 1968, με τη βοήθεια φοιτητών του Πανεπιστημίου Columbia, το πείραμα τέθηκε στις ράγες έναρξης του ταξιδιού του. Απώτερος σκοπός του ήταν, φυσικά, η μελέτη του ατόμου σε βάναυσες καταστάσεις, όπως ο βιασμός και η δολοφονία, υπό διαφορετικό αριθμό θεατών.
Η επιχείρηση των Darley και Latane, ουσιαστικά, διαχωρίστηκε σε δύο κατηγοριοποιήσεις. Αρχικά, ο εν αγνοία συμμετέχοντας περίμενε μόνο του σε ένα δωμάτιο, όταν ξαφνικά το τηλέφωνο θα χτυπούσε. Από την άλλη γραμμή θα ακουγόταν μια γυναίκα, σε διαφορετικό δωμάτιο του κτιρίου, να ουρλιάζει και να οδύρεται, να κλαίει και να προσπαθεί να εκμαιεύσει βοήθεια. Οι ψυχολόγοι παρακολουθούσαν χωρίς να επέμβουν, χρονομετρώντας τα λεπτά που θα χρειάζονταν προκειμένου να παραστεί βοήθεια. 
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, ένα ποσοστό της τάξης του 70%, ο συμμετέχοντας πετάχτηκε από το δωμάτιο για να αναζητήσει τη γυναίκα, θεωρώντας πως βρισκόταν σε πραγματικό κίνδυνο.
Η ίδια σκηνοθετική χροιά οριοθετήθηκε και στη συνέχεια, μόνο που τώρα στο δωμάτιο υπήρχαν και κάποιοι φοιτητές-ηθοποιοί, συνεργάτες του εγχειρήματος και προϊδεασμένοι της εξέλιξής του. Το τηλέφωνο χτυπά, η γυναικεία φωνή παρακαλεί για μια χείρα βοηθείας, οι ηθοποιοί, πιστοί στο ρόλο τους, δεν αντιδρούν, αδιαφορώντας για την τύχη της. Ο συμμετέχοντας εκπλήσσεται, ίσως και να θέλει να βοηθήσει, να τρέξει μανιωδώς έξω από το δωμάτιο, και να βρει τη γυναίκα που εκλιπαρούσε λίγες στιγμές πριν. Η κυριαρχία, όμως, της μάζας τον αφοπλίζει, η άγνοια κινδύνου των υπόλοιπων μεταλλάσσει το όποιο ενδιαφέρον του, μεταλλάσσει την εξέλιξη της ιστορίας. Τελικά, μόνο το 40% καταπάτησε την ψυχολογική επιρροή της πλειονότητας, ενώ η εναπομείνασα μερίδα, υπέκυψε στην έλλειψη αλληλεγγύης των ηθοποιών, μην επιτρέποντας στον εαυτό τους να φορτιστεί συναισθηματικά από μια, μάλλον, φάρσα. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα του πειράματος, η γνώμη της πλειοψηφίας καθορίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης, τον πραγματικό κίνδυνο και την ανάλογη αρωγή. Όσο μεγαλύτερη η παρουσία θεατών, τόση και η εν τέλει αδιαφορία και… στασιμότητα.
Όσα διαδραματίστηκαν στο χώρο του εργαστηρίου ανήκουν στην πρώιμη φάση του εγχειρήματος των επιστημόνων, ένα, ίσως, πιο πειραματικό στάδιο, προεόρτιο της μελέτης πιο αληθοφανών περιστατικών. Το επόμενο, λοιπόν, στάδιο περιελάμβανε την παρουσία ενός ζευγαριού ηθοποιών, άντρα και γυναίκας, το οποίο θα διαπληκτιζόταν σε κοινή θέα, σε μια κεντρική οδό της πόλης, ενώ τα «πειραματόζωα» θα ήταν οι τυχαίοι περαστικοί. Αρχικά, το… σενάριο υπέδειξε στη γυναίκα, ενόσω τσακωνόταν με τον άντρα, να φωνάξει: «Άσε με, δεν σε ξέρω!». Η φράση αυτή παρακίνησε μεγάλο μέρος των παρευρισκομένων, περίπου το 65%, να την υπερασπιστεί και να την προστατεύσει από τις ορμές ενός αγνώστου, ενός ίσως αλκοολικού ή ληστή. Στη συνέχεια, οι ψυχολόγοι υπέδειξαν στην κοπέλα να φωνάξει :« Άσε με, δεν ξέρω γιατί σε παντρεύτηκα!». Αυτό ήταν. Το ενδιαφέρον των περαστικών δεν κεντρίστηκε, δεν πυροδοτήθηκε η σκανδάλη της συμπόνιας και της άμεσης παρέμβασης. Μόνο το 19% των θεατών παρενέβη, ενώ οι υπόλοιποι αφενός δεν συγκινήθηκαν από το περιστατικό, και αφετέρου δίστασαν να παρέμβουν, εκκολαπτόμενοι τη στάση των υπόλοιπων, που πιθανώς να έκαναν την ίδια σκέψη ταυτόχρονα. Δεν θεώρησαν ότι υπήρχε ουσιαστική αφορμή να διακόψουν το ζευγάρι, ότι η κατάσταση δεν θα μπορούσε να εκτροχιαστεί.
Η επιχείρηση των Darley και Latane στέφθηκε με απόλυτη επιτυχία. Οι στόχοι τους, που δεν ήταν άλλοι από τη μελέτη της επιρροής της μάζας στο άτομο, είχαν υλοποιηθεί. Πλέον, ένα μυστήριο της ανθρώπινης φυλής είχε ξεγυμνωθεί στο ευρύ κοινό, χάρη στους συμμετέχοντες, που απογείωσαν το εγχείρημα, λαμβάνοντας μέρος σε αληθοφανείς καταστάσεις, έχοντας την υπόσταση αληθινών θεατών. Τα συμπεράσματα πολλά και χρήσιμα. Ο αριθμός των μαρτύρων, ο οποίος ποικίλει ανά περίσταση, παίζει σημαντικό ρόλο στην πορεία της ιστορίας, καθώς αποδείχθηκε ότι όσο μεγαλύτερος είναι, τόσο μεγαλύτερη είναι και η στασιμότητα και η απάθεια, ενώ η κρισιμότητα της κατάστασης είναι ικανή να περιορίσει οποιαδήποτε ανάμειξη. Επιπρόσθετα, η απουσία αστυνομικής δύναμης, δίνει την εντύπωση μιας ανίκανης παρέμβασης που δεν θα ωφελούσε. Γενικότερα πάντως, η ισχύς της μάζας επηρεάζει άρδην τις ενέργειες του ενός, με θετική ή αρνητική έκβαση, δημιουργώντας την εντύπωση της κοινωνικής συμμόρφωσης και της ταύτισης με το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας.
Στις 13 Μαρτίου 1964, η Kitty Genovese δολοφονείται στην πόρτα του σπιτιού της από έναν ληστή, υπό την θέαση 38 ατόμων, που, επηρεασμένα από την αδράνεια, και, των υπόλοιπων, δεν ενήργησαν τάχιστα. Αυτό που ευθύνεται για το θάνατό της, όμως, είναι το κοφτερό στιλέτο του θύτη ή η παγερή αδιαφορία των γειτόνων; Η απάντηση δόθηκε από τους διοργανωτές του πειράματος, οι οποίοι έδωσαν στην προσπάθειά τους το όνομα της εκλιπούσας γυναίκας, ως φόρο τιμής. Οι θεατές ήταν συνένοχοι ή απλά θύματα μιας αμετάβλητης κοινωνικής μάστιγας; Η απάντηση δόθηκε από τους διοργανωτές του πειράματος…
