Οι προσαρμογές στην προπόνηση δεν είναι παντοτινές.
Η διατήρησή τους απαιτεί την τακτική εφαρμογή ενός αξιόλογου προπονητικού ερεθίσματος. Αν η προπονητική επιβάρυνση μειωθεί αισθητά ή ακόμα χειρότερα σταματήσει, οι προσαρμογές του σώματος θα αναστραφούν. Οι αθλητές και συχνά οι αθλούμενοι περνούν συχνά από εκούσια ή ακούσια διακοπή της προπόνησης (για παράδειγμα, κατά την καλοκαιρινή περίοδο, κατά τη διάρκεια τραυματισμού ή ασθένειας και φυσικά όταν εγκαταλείπουν τη συμμετοχή στον αθλητισμό). Είναι επομένως σημαντικό να γνωρίζουμε πως τέτοιες αλλαγές στην καθημερινή δραστηριότητα επηρεάζουν το μεταβολισμό. Δυστυχώς η έρευνα γύρω από τις αλλαγές στο σώμα με την αποπροπόνηση υπολείπεται της έρευνας γύρω από τις αλλαγές με την προπόνηση.
Η διακοπή της προπόνησης αντοχής αυξάνει την αναλογία υδατανθράκων προς λιπίδια που καίει το σώμα κατά την άσκηση. Αυτό οφείλεται σε μείωση του αριθμού και του μεγέθους των μιτοχονδρίων, που έχει σαν αποτέλεσμα χαμηλότερες συγκεντρώσεις των ενζύμων του κύκλου του κιτρικού οξέος και της β οξείδωσης. Οφείλεται ακόμη σε ελάττωση της πυκνότητας των τριχοειδών αγγείων και της λιποπρωτεϊνικής λιπάσης στους μύες. Αντίθετα, η λιποπρωτεϊνική λιπάση στο λιπώδη ιστό αυξάνεται, γεγονός που ευνοεί την απόθεση λίπους. Φυσικό επακόλουθο όλων αυτών των βιοχημικών και μορφολογικών μεταβολών είναι η μείωση της αερόβιας αντοχής. Οι αλλαγές είναι παρατηρήσιμες λίγες μόνο εβδομάδες μετά τη διακοπή της προπόνησης.
Η διακοπή της προπόνησης αντοχής μειώνει και το μυϊκό γλυκογόνο. Αυτό οφείλεται πιθανώς σε μείωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη και της δραστικότητας της συνθάσης του γλυκογόνου. Οι αλλαγές αυτές είναι γρηγορότερες και χρειάζονται λίγες μόνο μέρες για να εμφανιστούν.
Αρκετές από τις απώλειες προσαρμογών με τη διακοπή της αερόβιας προπόνησης μπορούν να αποτραπούν. Ή να μετριαστούν με τη διατήρηση ενός χαμηλού προπονητικού ερεθίσματος. Οι απώλειες αυτές περιλαμβάνουν τη μείωση των οξειδωτικών ενζύμων, την αύξηση της αναλογίας υδατανθράκων προς λιπίδια κατά την άσκηση, τη μείωση της αερόβιας αντοχής και τη μείωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη. Ομοίως παρηγορητική είναι η κατάσταση με την αναερόβια προπόνηση. Διατήρηση ενός χαμηλού προπονητικού ερεθίσματος μπορεί να αποτρέψει ή να μετριάσει τη μείωση της διατομής των μυών και της δύναμης.
Πόσο μπορεί κανείς να μειώσει την προπονητική επιβάρυνση και να μην υποστεί απώλειες των προσαρμογών; Σύμφωνα με διαφορετικές έρευνες, η απάντηση μπορεί να είναι μέχρι και 60% με 90%. Πρέπει να κατανοήσουμε ωστόσο ότι όσο μεγαλύτερη είναι η μείωση στην προπονητική επιβάρυνση, για τόσο μικρότερο χρονικό διάστημα διατηρούνται οι προσαρμογές. Ειδικά η συχνότητα της προπόνησης δεν θα πρέπει να περικοπεί κατά περισσότερο από 30% για αθλητές υψηλού επιπέδου. Για παράδειγμα, οι 10 προπονήσεις την εβδομάδα να μην γίνουν λιγότερες από επτά. Υπάρχει επομένως η δυνατότητα να διατηρήσει ένας αθλητής την αγωνιστική του κατάσταση κάτω από συνθήκες που δεν ευνοούν την πλήρη προπόνηση.
Αρκεί να έχει την ανάλογη θέληση.
