Είναι γνωστό ότι η άσκηση προκαλεί θετικές προσαρμογές σε άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα. Παράλληλα όμως λόγο της ιδιαιτερότητας της κάθε ασθένειας καθώς και του υψηλού κινδύνου των ασθενών η άσκηση θα πρέπει να γίνεται σε ένα ειδικό περιβάλλον και από ένα δίκτυο καταρτισμένων επαγγελματιών. Επίσης θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η άσκηση θα βοηθήσει στην βελτίωση της υγείας των ασθενών αλλά δεν θα τους θεραπεύσει από την πάθηση τους. Η υπέρταση όπως και κάθε άλλη χρόνια πάθηση χρήζει ειδική μεταχείριση.
Τι είναι υπέρταση;
Η υπέρταση είναι η αυξημένη πίεση του αίματος πάνω από τα όρια του φυσιολογικού για εκτεταμένο χρονικό διάστημα και σε κατάσταση ηρεμίας. Η αυξημένη αιματική ροή βλάπτει άμεσα τα τοιχώματα των αρτηριών και επιβαρύνει την καρδιακή λειτουργία με αποτέλεσμα την πρόκληση καρδιακών παθήσεων η εγκεφαλικού. Η αμερικανική καρδιολογική εταιρία σε τελευταίες κατευθυντήριες οδηγίες όρισε 2 στάδια υπέρτασης:
- Στάδιο 1: συστολική πίεση 130-139 mmHg και διαστολική 80-89mmHg
- Στάδιο 2: Συστολική πίεση >140 και διαστολική >90
Άσκηση και υπέρταση
Όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως η άσκηση σε ασθενείς με υπέρταση έχει πολλαπλά οφέλη. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό όμως να μην γίνεται από τον οποιονδήποτε. Οι ασθενείς θα πρέπει να απευθύνονται σε ένα δίκτυο επαγγελματιών το οποίο αποτελείται από: Γιατρούς, Φυσιοθεραπευτές, Γυμναστές, Διατροφολόγους και ψυχολόγους. Με αυτά τα δεδομένα θα εμβαθύνουμε περαιτέρω κάνοντας χρήση των τελευταίων ερευνητικών αναφορών. Σε μια ανασκόπηση βιβλιογραφίας o Massimo Leggio et al αναφέρει ότι η καθημερινή αύξηση της φυσικής δραστηριότητας και η άσκηση έχουν παρόμοια αποτελέσματα με αυτά της φαρμακευτικής αγωγής. Σε οδηγίες του το Αμερικανικό κολέγιο αθλιατρικής (Pescatello, Linda S. Ph.D. et al) προτείνει:
- Άσκηση τις περισσότερες η όλες της ημέρες της εβδομάδας
- Στο 40-60% της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου
- Πάνω από 30 λεπτά συνεχιζόμενης άσκησης ανα συνεδρία
- Κυρίως προπόνηση αερόβιας ικανότητας όπου θα συμπληρώνετε με ασκήσεις αντιστάσεων
Σε μια άλλη μελέτη του N Pagonas et al 8-12 εβδομάδες προπόνησης σε διάδρομο είχαν σαν αποτέλεσμα την μείωση της συστολικής και διαστολικής πίεσης κατά 6.2±10.2 mm Hg και 3.0±6.3 mm Hg αντίστοιχα. Σε μια άλλη μελέτη της Ilargi Gorostegi-Anduaga175 υπέρβαρων ατόμων που έπασχαν από υπέρταση βρέθηκε ότι αυτοι που υποβληθήκαν σε διαλλειματική προπόνηση 2 φορές την εβδομάδα σε συνδυασμό με υποθερμική διαίτα είχαν τα καλύτερα αποτελέσματα τόσο στην μείωση της αρτηριακής πίεσης όσο και στην απώλεια λίπους.
Άλλοι παράγοντες ελέγχου
Σημαντικοί σύμμαχοι στην μάχη ενάντια στην υπέρταση είναι ο επαρκής ύπνος, το μειωμένο στρες καθώς και η καλή διατροφή. Οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν την μεγάλη λήψη νατρίου (αλάτι) καθώς και τροφών που ανεβάζουν την πίεση. Ο διαλογισμός και οι σωστές αναπνοές μπορούν να βοηθήσουν ιδιαίτερα στην μείωση των καρδιακών παλμών. Τέλος ο ασθενής θα πρέπει να ακολουθεί μια σταθερή ρουτίνα ύπνου βασισμένο στις αρχές του κιρκάδιου ρυθμού.
References
N Pagonas (2013) The impact of aerobic exercise on blood pressure variability https://www.nature.com/articles/jhh2013121
Veronique A. Cornelissen (2013) Exercise Training for Blood Pressure: A Systematic Review and Meta‐analysis https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3603230/
Pescatello (2004) Exercise and Hypertension https://journals.lww.com/acsm-msse/Fulltext/2004/03000/Exercise_and_Hypertension.25.aspx
Massimo Leggio (2017) Pulmonary hypertension and exercise training: a synopsis on the more recent evidences https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/07853890.2018.1432887
Centers for disease control and prevention (2021) https://www.cdc.gov/bloodpressure/facts.htm