Η Καλλιρρόη Παρρέν και το έργο Η Νέα Γυναίκα

Καλλιρρόη Παρρέν
Πηγή εικόνας: agonaskritis.gr

Η Καλλιρρόη Παρρέν  έχει γράψει ένα θεατρικό έργο με τίτλο Η Νέα Γυναίκα,  για το οποίο αξίζει να γίνει ξεχωριστή αναφορά.Πρόκειται για ένα τετράπρακτο δράμα που πρωτοανέβηκε στο Θέατρον του Συντάγματος το 1907 με πρωταγωνίστρια τη Μαρίκα Κοτοπούλη και κυκλοφόρησε σε έντυπη μορφή  το 1908. Ο τόπος στον οποίο εκτυλίσσεται η δράση στις τρεις πρώτες σκηνές είναι η Κων/πολη, ενώ στην τελευταία σκηνή η δράση μεταφέρεται στην Ελλάδα. Το συγκεκριμένο έργο  κέρδισε ευνοϊκές κριτικές και συνέβαλε στη διάδοση φεμινιστικών ιδεών.

Μετά από μία ανάγνωση του συγκεκριμένου θεατρικού έργου ο αναγνώστης είναι σε θέση να εξάγει χρήσιμα συμπεράσματα σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης της κοινωνίας εκείνη την εποχή, καθώς και για το πόσο δύσκολο είναι να μεταβληθούν οι βαθιά ριζωμένες στη συνείδηση των ανθρώπων αντιλήψεις, ώστε να επέλθει η αλλαγή. Η Καλλιρρόη Παρρέν φροντίζει να περιγράψει την περιρρέουσα ατμόσφαιρα μέσα στην οποία γεννήθηκαν και διαδόθηκαν καινοτόμες  ιδέες.

Σε αυτό το δράμα θίγονται διάφορα ζητήματα. Ένα από αυτά είναι η δύναμη του χρήματος. Πιο συγκεκριμένα, το χρήμα φαίνεται να αναδεικνύεται σε αποφασιστικό παράγοντα ευτυχίας και κριτήριο που κατευθύνει τη δράση των ατόμων. Το χρήμα δύναται να επηρεάσει τις σχέσεις των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα και να αντικαταστήσει τα συναισθήματα καθώς και άλλες αξίες, όπως την ελεύθερη βούληση. Για παράδειγμα, παρουσιάζεται ως κριτήριο σύναψης ενός γάμου, τη στιγμή που τη συγκεκριμένη επιλογή θα έπρεπε να καθορίζουν άλλα κριτήρια. Στις φράσεις «Δεν ξέρεις ότι σήμερα το χρήμα είναι το παν;» και «Σήμερα τα χρήματα κάνουν τον άνθρωπο» η Καλλιρρόη Παρρέν μέσα από τα λόγια ενός προσώπου του έργου σπεύδει να καταστήσει  εμφανή τη δύναμη επιρροής του χρήματος την εποχή εκείνη, η οποία εξακολουθεί να υφίσταται βέβαια  ακόμη και στις μέρες μας.

Ακόμη, περιγράφονται οι οικογενειακές και συζυγικές σχέσεις. Ειδικότερα, ο πατέρας παρουσιάζεται ως ο απόλυτος αρχηγός της οικογένειας, που είναι σε θέση να καθορίσει τη ζωή των υπόλοιπων μελών θέτοντας όρια και περιορισμούς και αναγκάζοντάς τα να εναρμονίσουν τον τρόπο ζωής τους σύμφωνα με τις δικές του επιθυμίες. Η ικανοποίηση των αναγκών του και η ευδαιμονία του αποτελεί καθήκον και υποχρέωση  της συζύγου του και των παιδιών του. Διαβάζοντας το θεατρικό έργο γίνεται εμφανές πως ο σεβασμός που απολαμβάνει ο πατέρας είναι φαινομενικός, μια και δεν στηρίζεται στην αγάπη και την αμοιβαία κατανόηση αλλά στην αυστηρότητα και τη βαρβαρότητα του πατέρα από τη μία και στον φόβο και την ανοχή που δείχνουν τα υπόλοιπα μέλη από την άλλη. Μέσα στο θεατρικό έργο η Καλλιρρόη Παρρέν δεν παραλείπει να κάνει σαφή αναφορά και στους θεσμούς του χαρεμιού και της πολυσυζυγίας, δυο θεσμούς που υποβαθμίζουν  τις γυναίκες, θέτοντάς τους ως αποκλειστικό καθήκον την ικανοποίηση των ανδρών και την γέννηση παιδιών.

Διαβάστε επίσης  Η γυναίκα ηθοποιός στο θέατρο είναι ένα ακριβό κόσμημα
Advertising

Advertisements
Ad 14

Επιπρόσθετα, μετά από μία ανάγνωση του συγκεκριμένου έργου ο αναγνώστης είναι σε θέση να αντιληφθεί πόσο καθοριστική ήταν η κοινή γνώμη. Το «Τι θα πει ο κόσμος;» φαίνεται πως κατευθύνει τη δράση των προσώπων και  επηρεάζει τις επιλογές τους, μια και φροντίζουν να συμμορφώνονται προς τις κοινωνικές επιταγές. Θυσιάζουν στο βωμό της κοινωνικής αποδοχής τις επιθυμίες, τα όνειρα και τα συναισθήματά τους. Το συνοικέσιο που αναφέρεται μέσα στο κείμενο αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα φίμωση της ελεύθερης έκφρασης της βούλησης του ατόμου και επικράτησης της  γνώμης των άλλων.

 

Πηγή εικόνας: ert.gr

Εκτός από όσα αναφέρθηκαν ανωτέρω, στο έργο Η Νέα Γυναίκα γίνεται μία αναφορά στο μορφωτικό επίπεδο στο οποίο έχουν φτάσει οι γυναίκες στην Κων/πολη, την Αθήνα, τη Ρωσία και την Αμερική. Η Καλλιρρόη Παρρέν επιχειρεί να παρουσιάσει την πρόσβαση των γυναικών στην εκπαίδευση ως αναφαίρετο.

Ολόκληρο το κείμενο θα τολμούσε κανείς να πει πως αποτελεί μια πάλη ανάμεσα στο παλαιό και το νέο, η οποία εκφράζεται μέσα από κάποια πρόσωπα. Τη φωνή του παλαιού κατεστημένου αποτελεί η κυρία Κατίγκω, που αποδέχεται και υποστηρίζει τις παραδεδομένες κοινωνικές αντιλήψεις και σκοπό έχει να προσαρμόσει και τις ζωές των παιδιών της στα κοινωνικά πρέπει και μη. Από την άλλη, τον αέρα αλλαγής μεταφέρουν κυρίως η Λέλα και η Μαρία. Η Λέλα είναι μία από τις κόρες που αναγνωρίζει και αντιτίθεται  στην αυταρχική συμπεριφορά του πατέρα, ενώ η Μαρία είναι μία ζωγράφος που διαπνέεται από καινοτόμες ιδέες. Η Μαρία  τίθεται υπέρ της εργασίας και της εκπαίδευσης των γυναικών, καθώς και της ανάδειξης των ταλέντων τους. Ακόμη, πιστεύει πως το κάθε άτομο πρέπει να είναι σε θέση να αυτοκαθορίζεται και να προβαίνει σε  αυτόβουλες επιλογές, υποστηρίζοντας πως «Η ελευθερία, η αγάπη και η αλήθεια είναι τα θεμέλια της ευτυχίας».

Γεννημένη  το 1861 σε ένα χωριό στο Ρέθυμνο της Κρήτη η Καλλιρρόη Παρρέν αποφοίτησε από το Αρσάκειο με την ιδιότητα της δασκάλα και παντρεύτηκε τον γαλλοαγγλικής καταγωγής  δημοσιογράφο από την Κωνσταντινούπολη και ιδρυτή του Αθηναϊκού Πρακτορείου, Ιωάννη Παρρέν. Αποτελεί μεγάλο κεφάλαιο για το φεμινιστικό κίνημα στην Ελλάδα και δραστηριοποιήθηκε για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Ειδικότερα, άρχισε να εκδίδει την περίφημη εφημερίδα Η Εφημερίς των Κυριών, ένα έντυπο ενημέρωσης που δημιουργήθηκε και απευθυνόταν αποκλειστικά σε γυναίκες. Ακόμη,η Καλλιρρόη Παρρέν προχώρησε στη συγγραφή διάφορων έργων ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν τα ακόλουθα:«Ιστορία της γυναικός» χωρισμένη σε τρεις τόμους, «Η χειραφετημένη» που δημοσιεύτηκε το 1900  «Το νέον συμβόλαιον» (1902), και τέλος, το  θεατρικό έργο «Η νέα γυναίκα», ενώ παράλληλα ίδρυσε ιδρύματα και φορείς με σκοπό την προστασία των γυναικών.

Διαβάστε επίσης  Ακρόαση στο Από Μηχανής Θέατρο
Advertising

Ο αγώνας της ήταν επίπονος, καθώς επεδίωξε να εισάγει καινοτόμες για την εποχή ιδέες, ώστε να μεταβληθούν βαθιά ριζωμένες αντιλήψεις. Πρέπει να επισημανθεί πως η Καλλιρρόη Παρρέν κατόρθωσε να κατοχυρώσει το δικαίωμα φοίτησης των γυναικών στο Πανεπιστήμιο και το Πολυτεχνείο επί κυβερνήσεως Δηληγιάννη. Επιπρόσθετα, έθεσε επί τάπητος το ζήτημα παραχώρησης ψήφου στις γυναίκες, ένα δικαίωμα που κατοχυρώθηκε πολύ αργότερα.

Η Καλλιρρόη Παρρέν αφοσιώθηκε και στον αγώνα διατήρησης των εθίμων και της ελληνικής παραδοσιακής ζωής της υπαίθρου. Για αυτό τον σκοπό προχώρησε στην Ίδρυση του Λυκείου των Ελληνίδων,το οποίο ξεκίνησε κατά την περίοδο των Βαλκανικών Πολέμων, την καταγραφή, διδασκαλία και παρουσίαση παραδοσιακών χορών, ενώ η δράση του είναι γνωστή μέχρι και σήμερα.

Η Καλλιρρόη Παρρέν  εξορίστηκε στην Ύδρα το 1917 και πέθανε το 1940, αφού υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο. Είναι η πρώτη γυναίκα που κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη. Μάλιστα, το έργο της αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία Αθηνών και το Δήμο Αθηναίων, ο οποίος θέλησε να αποδώσει φόρο τιμής στη μνήμη της, τοποθετώντας το 1992 προτομή της στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Η Καλλιρρόη Παρρέν φαίνεται να έφυγε πλήρης και ευτυχισμένη από τη μέχρι τώρα αγωνιστική της πορεία, ενώ πριν το θάνατό της είχε δηλώσει: «Είμαι ευτυχής και ήσυχη πλέον μπορώ να αναπαυθώ, εφ’ όσον αισθάνομαι ότι αφήνω μίαν ανθηράν βλάστησιν της σποράς, την οποίαν εμείς, αι ολίγαι πρωτοπόροι, εσπείραμεν εις την τότε άγονον και πετρώδη γην και είμαι βεβαία ότι από σας, καλαί μου συνεργάτιδες, θα δημιουργηθή η τελεία γυναίκα της αύριον».


ΠΗΓΕΣ:

Διαβάστε επίσης  Κάρλο Γκολντόνι, η Λοκαντιέρα. Μια κοινωνική κριτική πίσω από το πέπλο της κωμωδίας.
Advertising

elwikipedia.org

hellenicawolrd.com

tvxs.gr

 

 

Ονομάζομαι Παναγιώτα Καναβούρα και φοιτώ στο πρώτο έτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.Θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό να έχει ο άνθρωπος τη δυνατότητα να εκφράζεται. Αναμφίβολα το γράψιμο προσφέρει αυτή την ευκαιρία.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Η ώρα στον κόσμο είναι πέντε: Και είναι τρομακτικά εφιαλτική

Το καινούριο βιβλίο Η ώρα στον κόσμο είναι πέντε της

Οι πορσελάνινες κούκλες του 19ου αιώνα

Οι πορσελάνινες κούκλες, που πολλές από εμάς μπορεί να έχουμε