Η οικολογική συνείδηση διδάσκεται, καλλιεργείται και αναπτύσσεται από τη νηπιακή ακόμη ηλικία και δεν είναι παρά η υπεύθυνη και ορθή συνύπαρξη του ανθρώπου με το περιβάλλον τού οικοσύστημα μα και ολόκληρο τον πλανήτη μας.
“Το περιβάλλον δεν το κληρονομούμε από τους γονείς μας, αλλά το δανειζόμαστε από τα παιδιά μας” (Παλιά Ινδιάνικη παροιμία)
Ο ισχυρότερος τρόπος ώστε να αναπτυχθεί η οικολογική συνείδηση στις νέες γενιές είναι σαφώς η εκπαίδευση μέσα στο σχολείο, μα και το παράδειγμα που οι μεγαλύτεροι δίνουμε- ηθελημένα ή μη, η ενημέρωση από τους αρμόδιους φορείς και συλλόγους και η ενεργητική ενασχόληση με ωφέλιμες για το περιβάλλον δράσεις.
Ένας άλλος λανθάνων, ηπιότερος ίσως μα βαθύτερος και εξίσου αποτελεσματικός παράγοντας για τη διαμόρφωση της οικολογικής συνείδησης είναι η αγάπη για το διάβασμα και τα βιβλία.
Και αυτό για τους εξής λόγους:
1.Ένας άνθρωπος που διαβάζει γνωρίζει πως η ομορφιά και η ουσία βρίσκονται πρωτίστως στα μικρά και απλά πράγματα. Είναι ολιγάρκης και δε συγκινείται εύκολα απ’ τον υπερκαταναλωτισμό και τα πρόσκαιρη φτιασίδια των φανταχτερών περιτυλιγμάτων.
2.Κάποιος που διαβάζει αποκτά πρωτίστως “συνείδηση”, κι αυτό με τη σειρά του-και με τις σωστές κατευθύνσεις οδηγεί και στην οικολογική συνείδηση. Αυτός που αγαπά τα βιβλία και το διάβασμα προτιμά την αμάλαγη απλότητα της Φύσης και τη χαρά της δημιουργίας από την ευκολία του χιλιοεπεξεργασμένου έτοιμου. Είτε αυτό αφορά γνώσεις, ιδέες και τάσεις είτε υλικά αγαθά και ανέσεις.
3. Είναι σαφώς δυσκολότερο ένα παιδί που μεγαλώνει διαβάζοντας για τη Φύση, το περιβάλλον, τα ζώα μα και τη σχέση του ανθρώπου μαζί τους να αντιταχθεί στην ομορφιά των συναισθημάτων που το κατέκλυσαν. Ένα παιδί που διαβάζει στη Φύση δυσκολότερα θα τη μολύνει. Ενας ενήλικας που διάβασε για την αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με τα ζώα δυσκολότερα θα τα κακομεταχειριστεί.
Από πρακτικής άποψης ισχύουν επίσης τα εξής:
1.Μέσα στο πλήθος των λογοτεχνικών βιβλίων υπάρχουν αρκετά που παρουσιάζουν και καλλιεργούν την οικολογική συνείδηση με έμμεσο ή πιο άμεσο τρόπο. Έτσι από τις νεότερες ηλικίες μα και οι ενήλικες ενημερωνόμαστε για το περιβάλλον, τη μόλυνση στην οποία το υποβάλλουμε μα και τους τρόπους αντιμετώπισης αυτής.
π.χ.Φιλενάδα φουντουκιά μου(Αγγελική Βαρελλά) , Το μήνυμα(Βασίλης Παπαθεοδώρου) κ.ά.
2.Ένα βιβλίο δεμένο με οικολογικό χαρτί και τυπωμένο με μελάνη που μολύνει λιγότερο το περιβάλλον, ασχέτως με το θέμα που πραγματεύεται, υποστηρίζει και προωθεί την οικολογική συνείδηση. Κι έτσι, ιδίως οι λάτρεις των βιβλίων που συνηθίζουν να ξεφυλλίζουν, να μυρίζουν και να παρατηρούν το μαγικό αυτό αντικείμενο που κρατούν στα χέρια τους λαμβάνουν, υποσυνείδητα έστω, το μήνυμα πως με κάθε τρόπο μπορούμε να προστατεύσουμε το περιβάλλον.
3. Το βιβλίο ως πρόταση για δώρο είναι ένας οικολογικός τρόπος για να χαριστεί κάτι, αφού δεν είναι μιας χρήσης αλλά έχει μεγάλη διάρκεια ζωής,ούτε απαιτεί πλαστικό μιας χρήσης για περιτύλιγμα. Μπορεί επίσης να αξιοποιηθεί και με διαφορετικούς τρόπους (τα σχολικά κυρίως βιβλία), όπως στο ντεκουπάζ ή σε άλλες χειροτεχνίες και κατασκευές.
Εν κατακλείδι η οικολογική συνείδηση αναπτύσσεται και φαίνεται μέσα από όλες σχεδόν τις εκφάνσεις της ζωής μας και η ανάγνωση αποτελεί πολύτιμο σύμμαχο και σημαντικό εργαλείο.
