Φρανσουά Βιγιόν: Ένας «καταραμένος ποιητής» από το Μεσαίωνα

Βιγιόν
Πηγή εικόνας: historiek.net

Πολύ πριν τον Ρεμπώ, τον Βερλαίν και τον Μπωντλαίρ, γεννήθηκε στο Παρίσι, το 1431, ο Φρανσουά Βιγιόν. Απόφοιτος του Πανεπιστημίου των Παρισιών και δις καταδικασμένος σε εξορία, πρώτα για τη δολοφονία ενός κληρικού (για την οποία συγχωρέθηκε με βασιλική παρέμβαση) και ύστερα για τη διάρρηξη ενός κολεγίου, ο Φρανσουά Βιγιόν είναι ο πρώτος από τους «καταραμένους ποιητές», τόσο λόγω της θεματολογίας των ποιημάτων του, όσο και χάρη στον «μποέμ» τρόπο ζωής του. Ο Βιγιόν έγινε ληστής και μπήκε στη φυλακή τουλάχιστον τρεις φορές, μία εκ των οποίων καταδικασμένος σε θάνατο, μόνο για να αφεθεί ύστερα ελεύθερος, μετά από παρεμβάσεις της αριστοκρατίας. Σήμερα, θυμόμαστε τον ποιητή για τα δύο μεγάλα έργα του, τη «Μικρή» (1456) και τη «Μεγάλη Διαθήκη» (1461), αλλά και τις μπαλάντες του, που συμπεριλαμβάνονται σε αυτά.

Πηγή εικόνας: en.wikipedia.org

Η «Μικρή Διαθήκη» ολοκληρώθηκε κατά την περίοδο της πρώτης εξορίας του Βιγιόν από το Παρίσι και σε εκείνη κληροδοτεί, μεταξύ άλλων, τα μαλλιά του στον κουρέα του, το μισογκρεμισμένο πύργο που έχει κάνει άντρο του στους συντρόφους του και το ενεχυριασμένο σπαθί του στο γραμματέα του κακουργοδικείου. Είναι ένα σατυρικό ποίημα, χωρίς μεγάλες βλέψεις, όμως, μας δείχνει ήδη ένα Παρίσι, που όχι μόνο έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας σύγχρονης μεγαλούπολης, αλλά παρουσιάζει ήδη σημαντικά σημάδια σήψης. Από εκεί θα πρέπει να εμπνεύστηκε και ο Βίκτωρας Ουγκώ την Αυλή των Θαυμάτων που περιγράφει στο έργο του, «Η Παναγία των Παρισίων» (1831).

Πηγή εικόνας: classicalpoets.org

Η «Μεγάλη Διαθήκη» γράφτηκε στη φυλακή, όπου ο Φρανσουά Βιγιόν βρέθηκε με διαταγή του επισκόπου της Ορλεάνης. Το έργο διέπεται, εκτός από τον κυνισμό του Βιγιόν και από μια απέραντη θλίψη. Ο ποιητής μιλάει για τις χαρές του παρελθόντος στα καπηλειά με νοσταλγία και θρηνεί για το εφήμερο της ζωής. Ο Βιγιόν μοιάζει στα τριάντα του χρόνια να συλλογίζεται το θάνατο και παρότι φαίνεται να έχει σαρκαστική διάθεση όταν μιλάει για τις γυναίκες που πέρασαν από τη ζωή του (οι περισσότερες από τις οποίες ήταν μάλλον πόρνες), η διαθήκη αυτή είναι γραμμένη με ιδιαίτερη ειλικρίνεια.

Βιγιόν
Πηγή εικόνας: www.larousse.fr

Ο Βιγιόν ελευθερώθηκε ξανά από τη φυλακή το 1461 και τελικά φυλακίστηκε και πάλι ένα χρόνο αργότερα για συμμετοχή σε συμπλοκή, αυτή τη φορά καταδικασμένος σε θάνατο δι’ απαγχονισμού. Τότε συνθέτει την πασίγνωστη «Μπαλάντα των κρεμασμένων», στην οποία επικαλείται τον οίκτο των συνανθρώπων του και παρακαλεί το Θεό να συγχωρέσει εκείνον και τους άλλους θανατοποινίτες. Ο Βιγιόν, τελικά, γλίτωσε την αγχόνη και η ποινή του μετατράπηκε σε δεκαετή εξορία από το Παρίσι.

Advertising

Advertisements
Ad 14
Βιγιόν
«Η άκρη του τραπεζιού» (1872), του Ανρί Φαντέν-Λατούρ. Πηγή εικόνας: commons.wikimedia.org

Ο Αρθούρος Ρεμπώ δίκαια ονόμασε τον Φρανσουά Βιγιόν «γενάρχη» των «καταραμένων ποιητών». Χωρίς αυτόν, ίσως να μην είχαν συντεθεί ποτέ ποιήματα όπως τα «Άνθη του Κακού» (1857) ή το «Μια Εποχή στην Κόλαση» (1873). Ο Βιγιόν αποτελεί ημι-μυθική φιγούρα στην ιστορία της λογοτεχνίας και το έργο του διαθέτει μια φρεσκάδα που διατηρείται μέχρι και σήμερα.

Ο Γιώργος Δήμος γεννήθηκε το 1993 στην Αθήνα. Σπούδασε Δημιουργική Γραφή και Φιλοσοφία στο Pratt Institute, στο Μπρούκλιν της Νέας Υόρκης, όπου και έζησε για 8 χρόνια. Το 2019 επέστρεψε στην Ελλάδα και από τότε εκδίδει συστηματικά άρθρα σε περιοδικά, κυρίως σχετικά με τον κινηματογράφο, τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία. Είναι μέλος της Ένωσης Ευρωπαίων Δημοσιογράφων για την Ανεξαρτησία και τη Διαφάνεια των ΜΜΕ.

Περισσότερα από τη στήλη: Βιβλίο

Βιβλίο

Jennifer Donnelly: Η γέφυρα των μυστικών και το τίμημα της αγάπης

  Η Jennifer Donnelly μας μεταφέρει στη Νέα Υόρκη του 19ου αιώνα με το «Η…

Βιβλίο

Book -travel: Ταξίδια που ξεκίνησαν μέσα από ένα βιβλίο

Όταν οι σελίδες γίνονται διαβατήριο και ο προορισμός σου λέγεται «φαντασία» Κάποια βιβλία δεν τα…

Βιβλίο

«Το κόκκινο σπίτι», ένα κοινωνικοπολιτικό πεζογράφημα για τα παιδικά χρόνια της Αλκυόνης Παπαδάκη

«Το κόκκινο σπίτι», είναι ένα από τα πολλά βιβλία που έχει γράψει η Αλκυόνη Παπαδάκη…

Βιβλίο

Holly Jackson και το θρίλερ που κόβει την ανάσα: Και έζησαν πέντε

Η Holly Jackson, γνωστή για τα δυνατά νεανικά της θρίλερ, έχει πλέον καθιερωθεί στον χώρο…

Βιβλίο

H Colleen Hoover μέσα από το “Αρχίζει με εμάς”

Τα τελευταία χρόνια, αυτό το συγγραφικό φαινόμενο που ακούει στο όνομα Colleen Hoover, παίρνει ολοένα και…

Βιβλίο

Το μέλλον του έντυπου βιβλίου στη ψηφιακή εποχή

Η ψηφιακή εποχή έχει φέρει μεγάλες αλλαγές στον κόσμο του βιβλίου, με την άνοδο των…

Βιβλίο

8 γραφικά βιβλιοπωλεία σε ελληνικά νησιά

Καλές οι θάλασσες και τα ταβερνάκια με το ούζο, καλά και τα βράδια πλάι στο…