Το βιβλίο «Ρουσιώ μη με ξεχνάς» της Άννας Ρω που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Λιβάνη είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα. Για την ακρίβεια είναι η πορεία μιας γυναίκας μέσα στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας. Ο εμφύλιος πόλεμος, η μεταπολεμική περίοδος, η εποχή της μαζικής μετανάστευσης των Ελλήνων αναδύονται μέσα από τον βηματισμό της Ρουσιώς στη ζωή. Αναδύονται όμως και τα μεγάλα ερωτηματικά που ως σήμερα αιωρούνται αναπάντητα πάνω από την ιστορική μνήμη όσων έζησαν τις συνθήκες εκείνες είτε ως προσωπικό βίωμα είτε ως περιρρέουσα ατμόσφαιρα.
Το τραύμα
Η ιστορία ξεκινά τον Μάρτιο του 1948, «ένα μήνα δολοφόνο» όπως αναφέρεται στην πρώτη σειρά του βιβλίου, και τελειώνει το 1970. Ο θάνατος του πατέρα της φτάνει στο σπίτι με μια πέτρα που εκσφενδονίζεται στο πάτωμα και κάνει θρύψαλα το τζάμι και τη ζωή του μικρής Ρουσιώς. Η απώλεια, ο ξεριζωμός, ο φόβος και τα «γιατί» θα την ακολουθούν για πάντα.
Η Ρουσιώ είναι ένα φύλλο
που το καταδιώκουν τα πρώιμα φθινόπωρα
Advertising
για να το ρίξουν στη γη.
Όμως εκείνο ελπίζει πάντα σε μια άνοιξη.
Το κουβάρι της ζωής της αρχίζει να κυλλά από τα βουνά και τις χαράδρες της πατρίδας της στη «σκοτωμένη» Ελλάδα. Τα πρόσωπα γύρω της, θύματα και θύτες σε ένα έργο που η παιδική της ψυχή δεν μπορεί να καταλάβει. Η σιωπή που πρέπει να καλύπτει την ζωή τη στοιχειώνει. Η μάνα της, το Φροσί, ο κόσμος που απέμεινε για κείνη. Ο ορίζοντας κι η φυλακή της μαζί. Και για τη Φρόσω, η Ρουσιώ, «το αλάλητο πουλί της», ο μόνος λόγος για να ξεπεράσει τον εαυτό της.
«Τι να θέλουν από μένα;» ρωτούσε εξοντωμένη απ’ τον καθημερινό ποδαρόδρομο η μάνα μου. «Ό,τι είχα το ‘χασα, εξόν απ’ αυτό το αλάλητο πουλί»….Πίστεψα ότι έσφιγγα τη μάνα μου σαν θηλιά στον λαιμό κι ότι ήμουν εγώ η μόνη αιτία για όλες τις συμφορές της»
Advertising
Η πορεία στην ιστορία
Έπειτα η παραγκούπολη της εμφυλιακής Αθήνας, ο αγώνας για επιβίωση, οι φοβισμένοι κι αμίλητοι άνθρωποι, οι άνθρωποι που χάνονται επειδή αντιστέκονται και η πάλη της Ρουσιώς να αντισταθεί χωρίς να χαθεί. Τα βήματα που θέλει να κάνει για να βρει τις απαντήσεις που ζητά, η δύναμη που ψάχνει για να επιβιώσει μόνη, η ανακούφιση που χρειάζεται να νιώσει πως αποδεσμεύει τη μάνα της από το βάρος της. Όλα αυτά οδηγούν την νεαρή πια Ρουσιώ στη Γερμανία της σκληρής μετανάστευσης και των γκασταρμπάιτερ, των νέων «στρατοπέδων συγκεντρώσεων» μετά τον πόλεμο. Η απώλεια κι ο θάνατος θα την σπρώξουν πάλι σε νέους προορισμούς κι επαναστάσεις. Στο Παρίσι του 68 και στην αιματοβαμμένη εξέγερση των μαθητών και φοιτητών στο Μεξικό θα βρεθεί να αναζητά γι’ άλλη μια φορά τον εαυτό της. Και τέλος η επιστροφή στην Ελλάδα. Η επιστροφή στην αρχή και η επανέναρξη της ζωής.
Μάνα και κόρη καθισμένες δίπλα δίπλα. Επιβάτες του χρόνου με πολλαπλό εισιτήριο. Με το ελεύθερο να σπαταλήσουμε όσες ώρες θέλουμε, όσες ώρες χρειάζονται για να ξανασυστηθούμε. Να ξαμοληθούν τα χρώματα των αναμνήσεων στου φθινοπώρου τη μονοτονία. Να κυλήσουν τα κουβάρια και να μπλεχτούν μεταξύ τους οι κλωστές. Να πλέξουν ίσως απ’ την αρχή τη ζωή μας.
Η συγγραφέας Άννα Ρω και οι Εκδόσεις Λιβάνη μας συστήνουν ένα μυθιστόρημα με γνώριμα κοινωνικά, ιστορικά και πολιτικά στοιχεία για όλους. Δεν πρόκειται για μια περιγραφή ιστορικών γεγονότων και μόνο. Είναι η εσωτερική κυρίως διαδρομή δύο γυναικών, μάνας και κόρης που μας υπενθυμίζουν τη δραματική προσπάθεια των ανθρώπων τότε αλλά και σήμερα να βρουν απάντηση και τρόπο να συνεχίσουν να ζουν και μετά τον χαλασμό. Μέσα από την ιστορική πραγματικότητα και με γλώσσα ποιητική δίνεται ανάγλυφα η ανθρώπινη προσπάθεια για κατανόηση, συγχώρεση και αυτογνωσία. Ένα μυθιστόρημα που ρέει μέσα από γνώση και μαρτυρίες οικείες και ταυτόχρονα τόσο ξεχωριστές για όλους.
