Το φθινόπωρο πλησιάζει δυναμικά! Η επιστροφή στη δουλειά και η αρχή του νέου σχολικού έτους είναι πλέον μία πραγματικότητα. Η στήλη των αφιερωμάτων δε θα μπορούσε να μην ακολουθήσει στη νέα αυτή εποχή που έρχεται να χρωματίσει ζεστά τα φύλλα των δέντρων και να μας προετοιμάσει για τις πιο κρύες μέρες του χειμώνα. Γι’ αυτό και το συγκεκριμένο αφιέρωμα είναι γεμάτο από (γνωστές και άγνωστες) φθινοπωρινές ταινίες για τους λάτρεις του ευρωπαϊκού ή του αμερικανικού κινηματογράφου, της κωμωδίας, της περιπέτειας ή του δράματος!
Band of Outsiders (Bande à part, 1964)
H πετυχημένη συνταγή της ληστείας που πάει λάθος, με την υπογραφή του μαέστρου του γαλλικού νέου κύματος, Jean-Luc Godard, προσφέρει ένα μοναδικό κινηματογραφικό θέαμα στους λάτρεις του film noir. Γι’ αυτό και το γκανγκστερικό έργο με τίτλο Bande à part δε θα μπορούσε να λείπει από μία λίστα με ταινίες. Πόσο μάλλον από ένα αφιέρωμα με φθινοπωρινές ταινίες!
Το συννεφιασμένο Παρίσι και οι ντυμένοι στα καρό πουλόβερ και στα ζεστά κουστούμια πρωταγωνιστές (Claude Brasseur, Sami Frey, Anna Karina) πλαισιώνουν μία γεμάτη ευρωπαϊκό αέρα αστυνομική(;) ταινία. Ο θεατής καλείται να βιώσει το φθινόπωρο, όπως το βιώνουν οι νεαροί πρωταγωνιστές, μέσα από τις φαντασιώσεις και τις αναπαραστάσεις γνωστών ταινιών της εποχής. Καλείται να συμμετάσχει στο παιχνίδι τους, να μπει στους διάφορους ρόλους, να τρέξει μέσα στο Λούβρο, να περπατήσει δίπλα στο Σηκουάνα και να χορέψει στα παριζιάνικα καφέ. Καλείται να διχαστεί μεταξύ πραγματικότητας και ονείρου, να προβληματιστεί φιλοσοφικά και να υποστεί τις συνέπειες της απροσεξίας και της αφέλειας, όπως ακριβώς οι γκονταρικοί χαρακτήρες.
«Ο Καθρέφτης» (Zerkalo, 1975)
Θα έλεγε κανείς πως όλες οι εικόνες του Andrei Tarkovsky ανήκουν σε φθινοπωρινές ταινίες. Τα φύλλα, ο άνεμος, το ασπρόμαυρο ή το ξεθωριασμένο φως μας μεταφέρουν αναμφίβολα τη φθινοπωρινή αύρα. «Ο Καθρέφτης» και οι φθινοπωρινές φωτογραφικές στιγμές του, λοιπόν, δε θα μπορούσε να λείπει από αυτό το αφιέρωμα. Με το χρόνο να κάνει αισθητή την παρουσία του σε κάθε σκηνή, ο Tarkovsky παρουσιάζει στη μεγάλη οθόνη ένα βιωματικό αριστούργημα. Ακροβατώντας στο μεταίχμιο ονείρου και ανάμνησης, φαντασίας και μνήμης, ο αφηγητής (και σκηνοθέτης;) τολμά να σταθεί μπροστά στον δικό του «καθρέφτη», να ταξιδέψει στο χρόνο και να ανακαλύψει εκ νέου το παρελθόν του.
«Φθινοπωρινή Σονάτα» (Autumn Sonata, 1978)
Με φόντο την εξοχική Νορβηγία και με ατμόσφαιρα που φωνάζει φθινόπωρο, η «Φθινοπωρινή Σονάτα» (παρά τον τίτλο της) δεν είναι το κλασσικό έργο που θα περίμενε κανείς να δει σε ένα αφιέρωμα με φθινοπωρινές ταινίες. Το δράμα ανάμεσα στην Liv Ullmann και τη φημισμένη πιανίστρια μητέρα της (Ingrid Bergman), ξετυλίγεται ανάμεσα σε ζεστές αποχρώσεις του κίτρινου και του πορτοκαλί, αποχρώσεις που δομούν φωτογραφικές στιγμές, μοναδικά δοσμένες από τον εικονοπλάστη σκηνοθέτη Ingmar Bergman.
Η ματαιότητα κάθε προσπάθειας της Ullmann να τραβήξει έστω και για λίγο την προσοχή της πάντα πολυάσχολης και υπεράνω μητέρα της, δημιουργεί την εντύπωση -όπως με παράπονο περιγράφει και η ίδια- ενός ομφάλιου λώρου μεταξύ μητέρας και κόρης που εξακολουθεί να υπάρχει και να μεταφέρει στην τελευταία όλες τις αποτυχίες και τις πληγές της πρώτης. Από την άλλη, η πάντα απούσα μητέρα για πρώτη φορά εκφράζει δακρυσμένη το φόβο που της προκαλούσε η κόρη της, και γενικότερα οι απαιτήσεις των παιδιών, φόβο που δεν κατάφερε ποτέ να διαχειριστεί.
«Η Χάνα και οι αδερφές της» (Hannah and Her Sisters, 1986)
Η Hannah, οι αδερφές της και ο Woody Allen φέρνουν στην μεγάλη οθόνη μία έξυπνη δραματική κομεντί που διαδραματίζεται στην αγαπημένη του σκηνοθέτη, Νέα Υόρκη! Μία από τις πιο αγαπημένες φθινοπωρινές ταινίες, με το όλο στόρυ να ξεκινά και να τελειώνει στη διάρκεια της γιορτής των Ευχαριστιών, με την οποία ο πάντα νευρωτικός Woody Allen ψυχολογεί πιστά τη δυναμική των ανθρώπινων σχέσεων. Τρεις αδερφές (Mia Farrow, Barbara Hershey, Dianne Wiest) και οι άντρες της ζωής τους περιπλέκουν τις μεταξύ τους ερωτικές και οικογενειακές σχέσεις, ακολουθώντας ένα έξυπνο σενάριο, γεμάτο ζωντανές εικόνες και θεατρικούς διαλόγους. Ένταση, γέλιο και υπαρξιακές ανησυχίες για το νόημα της ζωής και των ανθρώπων που επιλέγουμε σε αυτήν ξετυλίγονται με φόντο τη Νέα Υόρκη ντυμένη σε ζεστά φθινοπωρινά χρώματα.
«Όταν ο Χάρυ γνώρισε τη Σάλυ» (When Harry Met Sally, 1989)
Οι ρομαντικές κομεντί του ’80 και του ’90 κατέχουν τη δική τους ξεχωριστή σελίδα στον αμερικάνικο κινηματογράφο, όπως και σε ένα φθινοπωρινό αφιέρωμα. Ο κυνικός Χάρυ γνωρίζει την μανιακή Σάλυ και τα μεταξύ τους συναισθήματα εξελίσσονται από αντιπάθεια σε φιλία και από φιλία σε έρωτα, μέσα σε μιάμιση ώρα αληθινού χρόνου και δέκα περίπου χρόνια κινηματογραφικού. Ο Χάρυ (Billy Crystal) απομυθοποιεί τα πάντα στη ζωή, δυσκολεύεται να πιστέψει στις ανθρώπινες σχέσεις και να εμπιστευτεί. Η Σάλυ (Meg Ryan), από την άλλη, θέλει να έχει τον έλεγχο στα πάντα (χρειάζεται τουλάχιστον πέντε λεπτά για να εξηγήσει πώς ακριβώς θέλει σερβιρισμένο το φαγητό της σε ένα εστιατόριο!) και παγιδεύεται σε χολιγουντιανά κλισέ για τον «τέλειο» έρωτα, χωρίς να συνειδητοποιεί πως πρέπει να χαλαρώσει και να αποδεχτεί τα λάθη της για να τον βρει εκεί που δεν το περιμένει, στον καλύτερό της φίλο!
Θα έλεγε κανείς πως οι χριστουγεννιάτικες και πρωτοχρονιάτικες σκηνές εντάσσουν την ταινία αυτή σε ένα χειμερινό αφιέρωμα. Ωστόσο, το φθινοπωρινό Central Park που πλαισιώνει τις περί ανέμων και υδάτων συζητήσεις των δύο πρωταγωνιστών φωνάζει «φθινόπωρο» και καθιστά το «Όταν ο Χάρυ γνώρισε τη Σάλυ» μία αγαπημένη πρόταση ανάμεσα στις φθινοπωρινές ταινίες.
«Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών» (Dead Poets Society, 1989)
Ένα συντηρητικό οικοτροφείο αρρένων στο Βερμόντ, ο Robin Williams με το χαρακτηριστικό χαμόγελό του, γεμάτο αλήθεια, και η αντανακλάσεις του δειλινού στα ξερά δέντρα και τη λίμνη των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων αρκούν για να εντάξουμε τον «Κύκλο των Χαμένων Ποιητών» στη λίστα με τις φθινοπωρινές ταινίες που έχουν γίνει «κλασσικές». Ο Williams, ως Καθηγητής Keating, έρχεται να ανατρέψει τις παραδόσεις, να τσαλακωθεί και να εμπνεύσει τους μαθητές του μέσω της ποίησης και να τους χαρίσει τη δύναμη να βγάλουν τις παρωπίδες που τους βάζει το ίδιο το σχολείο τους και να αδράττουν κάθε ημέρα. Έτσι, καταφέρνει να κερδίσει τις καρδιές των μαθητών, όχι όμως και το σύστημα! Μία γλυκόπικρη οικογενειακή ταινία που μεταφέρει τη φθινοπωρινή ζεστασιά και βάζει το θεατή στο πνεύμα της φθινοπωρινής εποχής.
Παρακολουθήστε ένα απόσπασμα των περιπετειών των πρωταγωνιστών της ταινίας Band of Outsiders.
Πηγές
Autumn Sonata. Ανακτήθηκε από https://www.imdb.com/title/tt0077711/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)
Band of Outsiders. Ανακτήθηκε από https://www.imdb.com/title/tt0057869/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)
Dead Poets Society. Ανακτήθηκε από https://m.imdb.com/title/tt0097165/?ref_=m_nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)
Hannah and Her Sisters. Ανακτήθηκε από https://m.imdb.com/title/tt0091167/?ref_=m_nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)
The Mirror. Ανακτήθηκε από https://www.imdb.com/title/tt0072443/?ref_=nv_sr_1?ref_=nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)
When Harry Met Sally. Ανακτήθηκε από https://m.imdb.com/title/tt0098635/?ref_=m_nv_sr_1 (τελευταία πρόσβαση 23.08.2019)