Πολλοί σημαντικοί σκηνοθέτες έχουν ασχοληθεί με το μουσικό βίντεο, τις μικρού μήκους, δηλαδή, ταινίες γυρισμένες ειδικά για να συνοδεύουν ένα μουσικό κομμάτι, συνήθως για πλατφόρμες, όπως το τηλεοπτικό κανάλι MTV. Λίγοι είναι, παρόλα αυτά, οι σκηνοθέτες που έχουν δουλέψει σχεδόν αποκλειστικά με το μέσο, ενώ ακόμα λιγότεροι εκείνοι που διαθέτουν τη συνέπεια και την ποιότητα του Μαρκ Ρόμανεκ. Ο Αμερικανός σκηνοθέτης έχει επιμεληθεί περισσότερα από 50 βίντεο κλιπ, μερικά από τα οποία έχουν υπάρξει τα ακριβότερα της βιομηχανίας, ενώ έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων, με τη Madonna, τον Lenny Kravitz, τους Red Hot Chili Peppers, τον David Bowie, τους Nine Inch Nails και τον Jay-Z. Αυτά είναι μερικά από τα σημαντικότερα βίντεο κλιπ της φιλμογραφίας του Ρόμανεκ, που αξίζει να δει όποιος θέλει να γνωρίσει το μελωδικό και γεμάτο ενέργεια κόσμο του:
k.d. lang “Constant Craving” (1992)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=oXqPjx94YMg
Το «Constant Craving» από το δίσκο «Ingénue» (1992) είναι ίσως η μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία της country/pop τραγουδοποιού και ερμηνεύτριας, k.d. lang. Οι Rolling Stones, βάσισαν μάλιστα την επιτυχία τους, «Anybody Seen My Baby?» (1997) στη μελωδία του κομματιού αυτού. Το βίντεο κλιπ του Ρόμανεκ, το οποίο αναφέρεται στο θεατρικό του Παραλόγου του Σάμιουελ Μπέκετ, «Περιμένοντας τον Γκοντό» (1953), κέρδισε το βραβείο Καλύτερου Γυναικείου Βίντεο στα βραβεία MTV του 1993. Η απόγνωση που αποπνέουν οι στίχοι ταιριάζουν με το λυπητερό ύφος του θεατρικού του Μπέκετ, αλλά και τη γενικότερη θεματολογία του έργου.
Lenny Kravitz “Are You Gonna Go My Way” (1993)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=8LhCd1W2V0Q
Το κομμάτι «Are You Gonna Go My Way» από τον ομώνυμο δίσκο που εδραίωσε τη διεθνή φήμη του τραγουδιστή Lenny Kravitz, ήταν το πρώτο που κυκλοφόρησε ως single. Έχει ερμηνευτεί από πολλούς καλλιτέχνες ανά τα χρόνια, συμπεριλαμβανομένων των Metallica, του Tom Jones, του Robbie Williams και της Mel B από τις Spice Girls. Το βίντεο κλιπ του Ρόμανεκ δείχνει τον Kravitz με την μπάντα να παίζουν σε μία αρένα, κάτω από ένα περίτεχνο πολυέλαιο, με ανθρώπους γύρω τους να χορεύουν στο ρυθμό της μουσικής. Αν και το βίντεο δεν κέρδισε κάποιο βραβείο, είναι ένα από τα πλέον αναγνωρίσιμα κλιπ της δεκαετίας του ’90 και φυσικά της μπάντας, η οποία έκανε τις μεγαλύτερες επιτυχίες της εκείνη την εποχή.
Nine Inch Nails “Closer” (1994)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=PTFwQP86BRs
Η βλάσφημη επιτυχία των Nine Inch Nails, «Closer» από το album, «The Downward Spiral» (1994), είναι άρρηκτα συνδεδεμένη στο μυαλό των φαν με το εξίσου ανατριχιαστικό βίντεο κλιπ του Μαρκ Ρόμανεκ. Με μία αισθητική που θυμίζει το «Γυμνό Γεύμα» (1991) του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, το βίντεο δείχνει τον τραγουδιστή των Nine Inch Nails, Trent Reznor, ημίγυμνο με φετιχιστικά αξεσουάρ και δερμάτινο παντελόνι και γάντια, να τραγουδάει σε ένα βρώμικο και κλειστοφοβικό χώρο που μοιάζει με εργαστήρι τρελού επιστήμονα. Οι εικόνες που βλέπουμε είναι σουρεαλιστικές, με ένα σκοτεινό και επιτηδευμένα βλάσφημο τρόπο. Από τα κατσαριδοειδή έντομα που περιφέρονται σε όργανα χημείας, μέχρι την καρδιά που είναι συνδεδεμένη με ένα σκουριασμένο μηχανισμό και τη μαϊμού που είναι δεμένη επάνω σε ένα σταυρό, χλευάζοντας έτσι το σύμβολο της πίστης, ο Ρόμανεκ και ο Reznor με τους αρρωστημένους και ιερόσυλους στίχους, καταφέρνουν ένα εξαιρετικά αμφιλεγόμενο έργο τέχνης. Το «Closer» που έχει δανειστεί το beat της εισαγωγής από το «Nightclubbing» (1977) του Iggy Pop, είναι ίσως ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κομμάτια των Nine Inch Nails και μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους.
Madonna “Bedtime Story” (1995)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=CSaFgAwnRSc
Το μουσικό βίντεο του Ρόμανεκ για το κομμάτι «Bedtime Story» της Madonna, από το δίσκο «Bedtime Stories» (1994), γυρίστηκε μέσα σε έξι ημέρες, στα στούντιο της Universal, στην Καλιφόρνια και αποτελεί ένα από τα ακριβότερα βίντεο κλιπ όλων των εποχών, με συνολικό προϋπολογισμό 5 εκατομμυρίων δολαρίων. Το σουρεαλιστικό βίντεο, με αναφορές σε διάφορες μυστικιστικές θρησκείες, όπως τον Σουφισμό, αλλά και φουτουριστικές εικόνες είναι επηρεασμένο, σύμφωνα με την ίδια την ερμηνεύτρια, από γυναίκες εικαστικούς, όπως τη Leonora Carrington, τη Frida Kahlo και τη Remedios Varo. Το τραγούδι είναι γραμμένο από τη Björk, τον Nellee Hooper και τον Marius De Vries και αποτελεί τη μία και μοναδική συνεργασία μεταξύ της Ισλανδής τραγουδοποιού, Björk, και της «βασίλισσας της ποπ».
Michael Jackson feat. Janet Jackson “Scream” (1995)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=0P4A1K4lXDo
Το βίντεο κλιπ του Μαρκ Ρόμανεκ για το τραγούδι «Scream» του Michael Jackson, από το δίσκο HIStory: Past, Present and Future, Book I (1995), με guest ερμηνεύτρια την αδερφή του τραγουδιστή, Janet Jackson, είναι επίσης αξιοσημείωτο για τον υπέρογκο προϋπολογισμό του, αυτή τη φορά καταφέρνοντας να σπάσει το ρεκόρ Guinness, ως το ακριβότερο όλων των εποχών, με συνολικό κόστος 7 εκατομμύρια δολάρια. Το σετ του μουσικού βίντεο είναι ένα διαστημόπλοιο και υπάρχει η υπόνοια πως τα δύο αδέρφια απομακρύνονται από τον πλανήτη Γη. Η ασπρόμαυρη αισθητική και η βουδιστική εικονογραφία αντιπαρατίθενται με τις αναφορές σε τηλεοπτικές σειρές anime, όπως το «Zillion» (1987) και το «Babel II» (1992), αλλά και τις ταινίες «Vampire Hunter D» (1985) και «Akira» (1988) και το αποτέλεσμα είναι μία μικρού μήκους ταινία που, παρά τα ξεπερασμένα ειδικά τις εφέ, διακρίνεται από υψηλά στάνταρ αισθητικής.
Eels “Novocaine for the Soul” (1996)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=V2yy141q8HQ
Το «Novocaine for the Soul» ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία της indie μπάντας Eels, από το Λος Άντζελες, που κυκλοφόρησε στο δίσκο τους «Beautiful Freak» (1996). Το ασπρόμαυρο βίντεο του Ρόμανεκ δείχνει τον τραγουδιστή E και τα άλλα μέλη της μπάντας να παίζουν το κομμάτι σε ένα σοκάκι και κρεμασμένοι καθώς είναι από καλώδια, μοιάζει σαν να πετάνε. Η επιτυχία του «Novocaine for the Soul» έκανε τους Eels γνωστούς ανά τον κόσμο, ενώ ιδιαίτερη επιτυχία γνώρισαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το κομμάτι τους έμεινε στα chart του Billboard για 25 εβδομάδες.
Beck “Devils Haircut” (1996)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=aa3rBVb3v4g
Το τραγούδι «Devils Haircut» ήταν το δεύτερο που κυκλοφόρησε ως single από τον επιτυχημένο δίσκο του Beck, «Odelay» (1996) και το μουσικό βίντεο του Ρόμανεκ κέρδισε πέντε βραβεία στο διαγωνισμό του MTV 1995. Στο βίντεο, ο Beck περνάει από διάφορα χαρακτηριστικά σημεία της Πόλης της Νέας Υόρκης με ένα boombox στο χέρι. Το τραγούδι μπορεί να μην ήταν η μεγαλύτερη επιτυχία του δίσκου, όμως ίσως χάρη στην επιτυχία του βίντεο κλιπ του Ρόμανεκ, απέκτησε περισσότερους φαν με τον καιρό. Ο Ρόμανεκ αναφέρεται εδώ στις ταινίες «Ο καουμπόι του Μεσονυχτίου» (1969) του Τζον Σλέσινγκερ και τα «400 χτυπήματα» (1959) του Φρανσουά Τρυφώ.
Johnny Cash “Hurt” (2003)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=8AHCfZTRGiI
Η εκδοχή του «Hurt» από τον Johnny Cash (που ήταν γραμμένο από τον Trent Reznor για τους Nine Inch Nails), συμπεριλήφθηκε στον τελευταίο δίσκο του θρυλικού καουμπόι, «American IV: The Man Comes Around» (2002) και αποτέλεσε κάτι ανάμεσα από επιτάφιο και ανασκόπηση ολόκληρης της καριέρας του. Το βίντεο κλιπ του Ρόμανεκ κάνει το ήδη συγκινητικό κομμάτι αβάσταχτο, με στιγμιότυπα τόσο από τη ζωή στο Νότο, όπου ο Cash έζησε και δημιούργησε την πολυαγαπημένη μουσική του, όσο και από την επαγγελματική του πορεία και την προσωπική ζωή του, μόνος του, αλλά και με την June Carter, η οποία εμφανίζεται προς το τέλος του βίντεο. Στο κλιπ βλέπουμε και το ημι-εγκαταλελειμμένο μουσείο House of Cash, στο Νάσβιλ και τα αναμνηστικά και συλλεκτικά αντικείμενα από διάφορες φάσεις της καριέρας του που στεγάζει. Ο Ρόμανεκ τελικά βραβεύτηκε με Grammy για την άψογη σκηνοθεσία του βίντεο.
Jay-Z “99 Problems” (2003)
Δείτε το βίντεο κλιπ στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=6uikJTnmtgw
Το τραγούδι «99 Problems», από το δίσκο «The Black Album» (2004) είναι ένα από τα πιο άμεσα αναγνωρίσιμα του διάσημου ράπερ. Σε παραγωγή “Rick” Rubin (το πρώτο του θρυλικού παραγωγού της hip hop, ύστερα από πολλά χρόνια), το κομμάτι αποτελεί ένα καύχημα του χαρακτήρα, πως αν και έχει πολλά προβλήματα (99 για την ακρίβεια), το να βρει γυναίκα δεν είναι ένα από αυτά. Το βίντεο κλιπ του Ρόμανεκ δίνει μία άλλη, πιο ενδιαφέρουσα διάσταση στην ιστορία. Με ασπρόμαυρα πλάνα από τα πρότζεκτ της φτωχογειτονιάς Marcy, στο Μπρούκλιν (όπου ο Jay-Z μεγάλωσε σε μια εποχή που η εγκληματικότητα βρισκόταν στα ύψη), το βίντεο μας δείχνει μια εικόνα από τη ζωή στο γκέτο. Μέσα από την παρανομία και αλλεπάλληλες συγκρούσεις με το νόμο, οι κάτοικοι της περιοχής προσπαθούν να επιβιώσουν. Το βίντεο κέρδισε μερικά βραβεία, συμπεριλαμβανομένου του Καλύτερου Ραπ Βίντεο, Καλύτερου Σκηνοθέτη και Βίντεο της Χρονιάς στα Βραβεία MTV 2005.
Η δουλειά του Μαρκ Ρόμανεκ είναι ιδιαίτερη, καθώς, ενώ έχει συνεργαστεί με ιερά τέρατα της μουσικής βιομηχανίας και τεράστια budget, που είναι συνήθως ικανά να αλλοιώσουν ακόμα και το πιο σαφές καλλιτεχνικό όραμα, ο Ρόμανεκ όχι μόνο κατάφερε να γυρίσει βίντεο συναφή με το έργο και τη δημόσια εικόνα του εκάστοτε καλλιτέχνη, αλλά φαίνεται μάλιστα να κατάφερε να διατηρήσει τις δικές του αισθητικές προτιμήσεις στο ακέραιο. Πέρα του μουσικού και καλλιτεχνικού ενδιαφέροντος, λοιπόν, της δουλειάς του, αξίζει κανείς να παρατηρήσει μέσα από το έργο του τον απαράμιλλο επαγγελματισμό του.
