Πολύ πριν ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ αφήσει το Χόλυγουντ και την πατρίδα του για να ζήσει στην Αγγλία, όπου μπορούσε να φτιάχνει τις ταινίες που ήθελε μακριά από τους περιορισμούς των μεγάλων στούντιο, ο σκηνοθέτης ξεκίνησε μια συνεργασία με το ριζοσπαστικό συγγραφέα του «Ο δολοφόνος μέσα μου» (1952), Τζιμ Τόμσον. Ο Κιούμπρικ είχε διαβάσει το μπεστ σέλερ του Τόμσον και ενθουσιασμένος από τη μοναδική του οπτική γωνία (παρακολουθούμε την ιστορία μέσα από τα μάτια του δολοφόνου), του ζήτησε να γράψει το σενάριο για την ταινία «The Killing» (1956), βασιζόμενος σε μια νουβέλα του Λάιονελ Γουάιτ. Η συνεργασία τους γέννησε δύο αριστουργήματα του αμερικανικού σινεμά: το «Killing» και τη φοβερά ρεαλιστική πολεμική ταινία, «Paths of Glory» (1957).
Ο Τζιμ Τόμσον ήταν γνωστός στο αναγνωστικό κοινό για τους αναξιόπιστους χαρακτήρες του, που συχνά διηγούνταν την ιστορία σε α’ πρόσωπο. Ο «Δολοφόνος μέσα μου», με πρωταγωνιστή τον αναπληρωτή σερίφη Λου Φορντ, ο οποίος, ενώ στην επιφάνεια είναι ένα ναΐφ όργανο του νόμου σε μια επαρχιακή πόλη του Τέξας, στην πραγματικότητα είναι ένας ψυχοπαθής κατά συρροή δολοφόνος, επηρέασε έργα όπως το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» (1962) του Άντονι Μπέρτζες (που αργότερα έγινε ταινία, επίσης από το Στάνλεϊ Κιούμπρικ) και αμέτρητα άλλα νουάρ μυθιστορήματα. Άλλα βιβλία του Τόμσον είναι το «Όταν πέσει το σκοτάδι» (1955), το «Getaway» (1958) και οι «Κλέφτες» (1963).
Δείτε το trailer της ταινίας «The Killing» στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=gAe1CJWH_B8
Η νουάρ ασπρόμαυρη ταινία, «The Killing» («Το χρήμα της οργής» στα ελληνικά), είναι η πρώτη του Στάνλεϊ Κιούμπρικ που γυρίστηκε με τη στήριξη ενός στούντιο παραγωγής. Η ευρηματική πλοκή αφορά το στήσιμο της ληστείας ενός ιπποδρόμου από το βετεράνο εγκληματία Τζόνι Κλέι (Στέρλινγκ Χέιντεν), πριν εκείνος αποσυρθεί από το «επάγγελμα» για να παντρευτεί. Η συμμορία που εμπλέκεται στο σχέδιο αποτελείται από έναν διεφθαρμένο αστυνομικό (Τεντ Ντε Κορσία), ένα ταμεία του ιπποδρόμου (Ελίσα Κουκ, Τζούνιορ), έναν επαγγελματία σκοπευτή (Τίμοθι Κάρεϊ), ένα πυγμάχο (Κόλα Κουαριάνι) και ένα μπάρμαν (Τζο Σόιερ). Η ληστεία, ενώ είναι ενορχηστρωμένη στην εντέλεια, τελικά πάει κατά διαόλου και η ταινία τελειώνει με τη χαρακτηριστική σκηνή όπου ο χαρακτήρας που ενσαρκώνει ο Χέιντεν είναι έτοιμος να επιβιβαστεί στο αεροπλάνο με τα κλοπιμαία, όταν η βαλίτσα του ανοίγει κατά λάθος και τα χαρτονομίσματα σκορπίζονται στην πίστα του αεροδρομίου. Ο Τόμσον δεν αναγράφεται εδώ ως συγγραφέας του σεναρίου και λέγεται πως για αυτό ευθυνόταν ο σκηνοθέτης.
Δείτε το trailer της ταινίας «Paths of Glory» στο YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=nmDA60X-f_A
Η πρώτη ταινία μπορεί να μην έκανε τεράστιες πωλήσεις εισιτηρίων (για τα στάνταρ του Χόλυγουντ), όμως κίνησε το ενδιαφέρον του βετεράνου ηθοποιού, Κερκ Ντάγκλας. Ο Ντάγκλας, ενθουσιασμένος από τις δεξιότητες του Κιούμπρικ, του πρότεινε να γυρίσουν μια ταινία για τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο με αντιπολεμικό χαρακτήρα. Ο Κιούμπρικ, ευχαριστημένος με τη συνεργασία του με τον Τόμσον από το «Killing», τον προσέλαβε ξανά για να γράψει το ρεαλιστικό και πολύ κοντά στη νουάρ αισθητική σενάριο. Το αποτέλεσμα είναι μία από τις πιο διάσημες πολεμικές ταινίες όλων των εποχών, το «Paths of Glory» ή «Σταυροί στο μέτωπο» στα ελληνικά, που απαγορεύτηκε στη Γαλλία για τη δυσφημιστική απεικόνιση του γαλλικού στρατού και στην Ελβετία γιατί περιείχε πολλές τεχνικές γνώσεις σχετικά με τον πόλεμο, όμως άρεσε στον Ουίνστον Τσώρτσιλ. Η πλοκή αφορά την πολιτικά φορτισμένη εντολή ενός Γάλλου στρατηγού σε ένα ήδη εξαθλιωμένο λόχο (για τον οποίο υπεύθυνος είναι ο χαρακτήρας του Ντάγκλας) να επιτεθεί σε ένα γερμανικό οχυρό και τελικά τη δίκη και την εκτέλεση για παραδειγματισμό ορισμένων μελών του που ακολουθεί, ύστερα από την αποτυχία τους να πλησιάσουν καν τα χαρακώματα του εχθρού.
Ο Τζιμ Τόμσον δεν αναγράφεται ως πρώτο όνομα για τη συγγραφή του σεναρίου στους τίτλους της ταινίας. Ο λόγος ήταν πως ο Κιούμπρικ ξαναέγραψε μέρος του σεναρίου, όχι με ιδιαίτερη δεξιότητα, σύμφωνα με το Ντάγκλας. Η ταινία δεν απέφερε μεγάλα κέρδη, ούτε ιδιαίτερα καλές κριτικές την εποχή που κυκλοφόρησε. Ο Ντάγκλας παρόλα αυτά θέλησε να συνεργαστεί ξανά με τον Κιούμπρικ και έτσι ο σκηνοθέτης προσλήφθηκε για την ταινία «Σπάρτακος» (1960). Ενώ ο Κιούμπρικ θέλησε να συνεργαστεί και πάλι με τον Τόμσον για το σενάριο, το στούντιο που είχε αναλάβει την ταινία ήταν πολύ μεγάλο και ήθελε να επιβάλει τα δικά του ονόματα. Η ρήξη μεταξύ του Κιούμπρικ και της αμερικανικής βιομηχανίας ταινιών δεν άργησε να επέλθει και έτσι η επόμενη ταινία του, «Λολίτα» (1962) γυρίστηκε στην Αγγλία. Ο Τόμσον πέθανε το 1977 και ενώ ο Κιούμπρικ ενδιαφερόταν να γυρίσει σε ταινία ένα ακόμα δικό του σενάριο, η μόνη κόπια του Τόμσον χάθηκε μετά το θάνατό του.
Η συνεργασία μεταξύ του Κιούμπρικ και του Τζιμ Τόμσον μπορεί να ήταν σύντομη και να μην απέφερε πολλά κέρδη αμέσως. Σίγουρα όμως βοήθησε πολύ στο να διαμορφωθεί το ιδιαίτερο στυλ του σκηνοθέτη που μας έδωσε αργότερα ταινίες όπως το «Κουρδιστό Πορτοκάλι» (1971), το «Μπάρι Λίντον» (1976), τη «Λάμψη» (1980), το «Full Metal Jacket» (1987) και τα «Μάτια ερμητικά κλειστά» (1999). Ο Τόμσον από την άλλη δεν κέρδισε το σεβασμό που του άξιζε όσο ήταν εν ζωή. Η επιρροή του όμως συνεχίζει να είναι ισχυρή μέχρι και σήμερα και τα βιβλία του έχουν διασκευαστεί αμέτρητες φορές για τη μεγάλη οθόνη.
