
[punica-dropcap]Σ[/punica-dropcap]ικάγο 1930: στο μικρό δωματιάκι ενός κομμωτηρίου χωρίς γνώσεις ιατρικής και μαιυευτικής, αυτοδίδακτοι γιατροί με πρόχειρα και σκουριασμένα εργαλεία επιχειρούσαν να βοηθήσουν νέες κοπέλες να απαλλαγούν από μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Όλες τους υπέμεναν μία διαδικασία ταπεινωτική και επώδυνη, ενώ πολλές κατέληγαν είτε από μόλυνση είτε από τον πόνο, στην προσπάθειά τους να αποφύγουν τον στιγματισμό από την κοινωνία. Από μία κοινωνία βαθιά συντηρητική που, ενώ ήξερε να αντιμετωπίζει ως μιάσματα τις γυναίκες που τολμούσαν να γνωρίσουν τον έρωτα σε κάθε έκφανσή του, ταυτόχρονα απάλλασσε όλους εκείνους τους άνδρες που τις εγκατέλειπαν όταν καλούνταν να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Από μία κοινωνία που στεκόταν στην επιφάνεια των γεγονότων και όχι στην ουσία τους, που διαχρονικά ήταν, είναι και θα είναι μία:
κάθε άνθρωπος γεννιέται ελεύθερος και έχει το δικαίωμα να διαμορφώσει τη ζωή του όπως επιθυμεί με γνώμονα τις προσωπικές του ανάγκες.
Σχεδόν έναν αιώνα αργότερα και ενώ οι γυναίκες έχουν κατακτήσει – άλλοτε ουσιαστικά και άλλοτε φαινομενικά – ίσα δικαιώματα με τους άνδρες, το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση του σώματός τους σε πολλές περιοχές του πλανήτη παραμένει ακόμη ζητούμενο. Πριν λίγον καιρό στην Αργεντινή καταψηφίστηκε ο νόμος που θα επέτρεπε επιτέλους στις γυναίκες να κάνουν έκτρωση, όποτε κρίνεται αναγκαίο, παρατείνοντας μία χρόνια προσβολή σε βάρος τους. Διότι μόνον ως χυδαία προσβολή θα μπορούσε να εκληφθεί το γεγονός ότι δεν μπορούν να απαλλαγούν από μία ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη ή ακόμα και επικίνδυνη. Οι λόγοι που μπορεί να ωθήσουν μία γυναίκα στη διακοπή της κύησης είναι ποικίλοι. Άλλοτε αφορούν στην υγεία της, όπως σε περίπτωση εξωμήτριας εγκυμοσύνης, άλλοτε στην αξιοπρέπειά της, όταν βρεθεί αντιμέτωπη με το βιασμό και θέλει να διαγράψει οτιδήποτε θα μπορούσε να τις θυμίσει αυτήν την ταπεινωτική εμπειρία. Ακόμη όμως και εκείνες που θεωρούν ότι δεν είναι σε θέση να γίνουν μητέρες, δεν είναι δυνατόν να μη δικαιούνται να διαμορφώσουν τη ζωή τους όπως αυτές επιθυμούν, χωρίς οικογένεια και τις ευθύνες που συνεπάγεται η γέννηση ενός παιδιού.
Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι πολύ συχνά εγείρονται ερωτήματα ηθικής σχετικά με τη διακοπή μίας κύησης, ενώ γίνεται λόγος για τα δικαιώματα του εμβρύου και την ανθρώπινη υπόστασή του. Κατά το ελληνικό αστικό δίκαιο (άρθρο 35) «το πρόσωπο αρχίζει να υπάρχει μόλις γεννηθεί ζωντανό και παύει να υπάρχει με τον θάνατό του», ενώ «ως προς τα δικαιώματα που του επάγονται, το κυοφορούμενο θεωρείται γεννημένο αν γεννηθεί ζωντανό» (άρθρο 36). Οι εκτρώσεις έως τη 12η εβδομάδα της κύησης έχουν αποποινικοποιηθεί, ενώ το ίδιο ισχύει και για τη 19η εβδομάδα σε περίπτωση βιασμού. Ανάλογες διατάξεις έχουν θεσπιστεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Αν λοιπόν αναρωτηθεί κανείς σε ποιο επίπεδο βρίσκεται η δημοκρατία και η ισότητα των δύο φύλων το 2018 στον κόσμο, θα διαπιστώσει ότι τα βήματα προόδου που απαιτούνται για να κατακτηθούν αυτές οι αξίες είναι πολλά. Το βασικότερο όλων είναι όμως το κοινωνικό σύνολο να φανεί διατεθειμένο να εγκαταλείψει απαρχαιωμένες αντιλήψεις που πλέον μόνον ως τροχοπέδη για την ευδοκίμηση των πολιτών μπορούν να λογιστούν.