«Κάθε νόμισμα έχει δύο όψεις» λέει και ξαναλέει επανειλημμένα ο σοφός λαός. Το λέει συνήθως για καταστάσεις, μα φαίνεται να λειτουργεί το ίδιο καλά αποτυπώνοντας μία φιλοσοφία για τους ίδιους τους ανθρώπους.
Το Γιν και το Γιανγκ, ο δυισμός στην Αρχαία ελληνική φιλοσοφία, η επανειλημμένα τονισμένη διαφορετικότητα κατά τα αρχαία και νέα συγγράμματα του «φαίνεσθαι» και του «είναι».
Μία αιώνια επανάληψη που παρουσιάζει την ύπαρξη δύο κόσμων στην ανθρώπινη ψυχή, διαγράφοντας το απόλυτο και εξυψώνοντας την θεωρία του σχετικού.
Αυτό που ορίζει την διαφορετικότητα και συνάμα την μοναδικότητα κάθε ανθρώπου, η ψυχή, φαίνεται να μην είναι κάτι το απόλυτο (καλός ή κακός άνθρωπος), αλλά κάτι σχετικό που μέσα του εμπεριέχει όχι έναν αλλά δύο κόσμους. Ακόμα και ο διαχωρισμός στους δύο αυτούς κόσμους είναι σχετικός και ξεχωριστός για κάθε ανθρώπινη ψυχή.
Για παράδειγμα, για κάποιον ο ένας κόσμος να είναι αυτό που παρουσιάζει στους υπόλοιπους ανθρώπους και ο άλλος αυτός που κρατάει για τις ώρες που θα είναι μόνος του. Για άλλον ίσως είναι ο εαυτός που του αρέσει να έχει στην δουλειά και ο εαυτός που επέλεξε να έχει στην προσωπική του ζωή. Ίσως ο διαφορετικός τρόπος που αντιδρούμε σε μερικές καταστάσεις να είναι για μερικούς ανθρώπους αυτός ο λεπτός διαχωρισμός.
Για άλλους, λοιπόν, είναι η στιγμή, για άλλους η ύπαρξη ή μη ανθρώπων γύρω του, η σχέση που έχει αναπτυχθεί ανάμεσα σε αυτόν και σε εκείνους τους ανθρώπους. Οι συγκυρίες, και η τολμηρή απαρίθμηση αυτών που ορίζουν αυτή την ευαίσθητη διαχωριστική μας γραμμή μπορεί να συνεχίζεται αιώνια, να γίνει τόσο μεγάλη που θα απωθεί όποιον τυχόν αναγνώστη μπει στην παγίδα να την διαβάσει.
Παρόλα αυτά οι δύο μας κόσμοι είναι εξίσου σημαντικοί καθώς η ύπαρξη και των δύο τους καθιστά ίσους. Ίσως με αυτή την θεωρία τελικά να πρέπει να αγαπήσουμε δύο εαυτούς και όχι έναν. Και όσο και αν αυτό βάζει τον συνήθως βαριεστημένο άνθρωπο σε μία κουραστική διαδικασία αναγνώρισης και αποδοχής των δύο κόσμων μπορεί να τον βοηθήσει να αγαπήσει τόσο τον εαυτό του όσο και τους υπόλοιπους ανθρώπους.
Υιοθετώντας αυτόν τον τρόπο σκέψης και αντίληψης ίσως μπορέσει να διακρίνει την αλήθεια πίσω από τα φαινόμενα. Έναν δεύτερο καλά κρυμμένο κόσμο πίσω από αυτόν που παρόλο που φαίνεται πραγματικός, ίσως είναι απλά μια επιφάνεια, μία ιδέα, πολύ παραπάνω μία επιθυμία τους πως θα ήθελε να είναι κάθε άνθρωπος.
Αν ο καθένας από εμάς μπορέσει να απαλλαχθεί από την καχυποψία που συνοδεύει αυτή την φιλοσοφία αμέσως θα καταλάβει τι εννοούσε ο Κομφούκιος όταν είπε «όλα έχουν ομορφιά απλά δεν μπορούν οι πάντες να την δουν».
