Πηγή εικόνας: https://group4youth.wordpress.com
Στη σύγχρονη κοινωνία υπάρχουν διάφορες κατηγορίες ανθρώπων: οι «φυσιολογικοί», τα άτομα με ψυχολογικά προβλήματα, τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες (ΑμεΑ), οι άνθρωποι που έχουν διαπράξει παράνομες πράξεις κτλ. Ξεχωρίζουμε, λοιπόν, τους ανθρώπους με βάση την ετικέτα που τους έχουμε αποδώσει. Αναρωτήθηκε ποτέ κανείς όμως τον τρόπο που μπορούμε να ορίσουμε το «φυσιολογικό» αλλά και αν κάποιος άνθρωπος που έχει αντιμετωπίσει κάποιο πρόβλημα ή συνεχίζει να αντιμετωπίζει είναι «φυσιολογικός» ή όχι; Σκέφτηκε ποτέ κανείς πώς νιώθουν τα άτομα αυτά που έχουμε κατατάξει στις διάφορες κατηγορίες ή προσπάθησε να τους καταλάβει;
Όλοι οι άνθρωποι χρειαζόμαστε αγάπη, φροντίδα και ανθρώπους που μας εκτιμούν γι΄ αυτό που είμαστε, με τα ελαττώματα και τα προτερήματά μας. Περισσότερο από όλους μας έχουν ανάγκη τα άτομα με ειδικές ανάγκες όπως τους αποκαλούμε.
Ορισμός
Η φράση «Άτομα με Ειδικές Ανάγκες» κατά καιρούς έχει δεχθεί πολλούς ορισμούς και σε εθνικό, αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο της διεθνούς κοινωνίας. Γενικώς σε κάθε εποχή η στάση και η αντιμετώπιση των ΑμεΑ διαφέρει ανάλογα με τη στάση γενικώς, τις ιδέες, αντιλήψεις, ήθη, έθιμα και παραδόσεις του κοινωνικού συνόλου.
Στη σημερινή εποχή η κοινωνία υιοθετεί την αποδοχή αλλά και τη στήριξη των ατόμων αυτών, ώστε να είναι ισότιμα μέλη της κοινότητας, στην οποία ζουν. Έτσι το 1975, ο Ο.Η.Ε., στη Διακήρυξή του για τα δικαιώματα των αναπήρων διατύπωσε τον εξής ορισμό «Ανάπηρος είναι κάθε πρόσωπο, το οποίο είναι ανίκανο να αναλάβει μόνος τους όλες ή μέρος των ατομικών και κοινωνικών, φυσιολογικών αναγκών, λόγω μιας εκ γενετής ή όχι βλάβης των φυσικών ή διανοητικών ικανοτήτων του».
Στην ελληνική πραγματικότητα βέβαια, με τον νόμο 1566/85 (άρθρο 32), ως Άτομα με Ειδικές Ανάγκες ορίζονται «τα άτομα που πάσχουν από ειδικές ανεπάρκειες ή δυσλειτουργίες οφειλόμενες σε φυσικούς, διανοητικούς ή κοινωνικούς παράγοντες σε τέτοιο βαθμό, που είναι δύσκολο γι’ αυτά να συμμετάσχουν στη γενική, επαγγελματική κατάρτιση, να εξεύρουν εργασία ή να έχουν πλήρη συμμετοχή στην κοινωνία».
Κάποιες από τις ομάδες που χωρίζονται τα άτομα που έχουν κατηγοριοποιηθεί ως ΑμεΑ είναι:
- Άτομα με προβλήματα στην όραση
- Άτομα με προβλήματα στην ακοή
- Άτομα με κινητικά προβλήματα
- Άτομα με νοητική καθυστέρηση
- Άτομα με σύνδρομο Down
- Άτομα με Αυτισμό
- Άτομα με σύνδρομο Αsperger
Εν έτει 2020, υπάρχει δυστυχώς αποξένωση και αποκλεισμός των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες από το κοινωνικό σύνολο παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει για ίση μεταχείριση και τις διακηρύξεις που έχουν ψηφιστεί. Θεωρούνται ακόμη παιδιά ενός κατώτερου Θεού που οι υπόλοιποι δεν μπορούν να επικοινωνήσουν και να συναναστραφούν μαζί τους. Κανείς μας δεν προσέχει τις ικανότητες αυτών των ανθρώπων και όλοι επικεντρωνόμαστε στις ειδικές ανάγκες (ιδιαιτερότητες θα της αποκαλούσα εγώ).
Ανεξάρτητα, όμως, με τα χαρακτηριστικά και την κατηγορία που ανήκουν οι άνθρωποι αυτοί, πρέπει να επικεντρωθούμε στη λέξη «ΑΝΘΡΩΠΟΣ» που σημαίνει ότι όλοι έχουμε – ή έστω θα έπρεπε να έχουμε- ίσα δικαιώματα. Δεν θα πρέπει να τους λυπόμαστε τα Άτομα με Ειδικές Ανάγκες, μόνο να τους θαυμάζουμε για το μεγαλείο της ψυχής τους. Μ΄ αυτόν τον τρόπο και οι ίδιοι δεν θα νιώθουν ότι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση. Άλλωστε δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τα λόγια του θεωρητικού φυσικού κοσμολόγου συγγραφέα Στήβεν Χόκινγκ (Stephen Hawking):
«Δεν έχω τίποτε θετικό να πω για την αρρώστια μου,
όμως με έμαθε το πιο σημαντικό
Να μην οικτίρω τον εαυτό μου
και να συνεχίσω με ό,τι ήμουν ικανός να κάνω…
…Το πλέον ασήμαντο πράγμα στη ζωή μου
είναι η αυτολύπηση…
Πηγή εικόνας: https://www.manosdanezis.gr
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο αυτό:
Κατηγορίες ΑμεΑ. Ανακτήθηκε από https://sites.google.com/site/diaforetikosisos/kategories-amea
Ρόγκα, Χ. (2014) Τα άτομα με «ειδικές» ανάγκες και ικανότητες. Ανακτήθηκε από http://elsito.gr (τελευταία πρόσβαση 1-2-2014)
Περιοδικό ΒΗΜΑgazino (συνέντευξη), 11 Ιουλίου 2010, σσ 27 – 31