Η ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και οι απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής έχουν οδηγήσει στην αναγκαιότητα χρήσης υπολογιστή και διαδικτύου όχι μόνο για κάθε ενήλικα, αλλά και για κάθε παιδί. Το πιο ελκυστικό, λοιπόν, αντικείμενο ασχολίας για το κάθε παιδί είναι τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, γνωστά στην αγγλική γλώσσα ως video games. Τα παραδοσιακά παιχνίδια, δυστυχώς αρχίζουν να εκλείπουν, αφού αντικαθίστανται από τα διαδικτυακά video games. Στη γρήγορη εξάπλωσή τους συνετέλεσε όχι μόνο η ανάπτυξη της τεχνολογίας, αλλά και ο φόβος των γονέων για την ασφάλεια των παιδιών τους στους δρόμους μεγάλων πόλεων.
Κατηγορίες ηλεκτρονικών παιχνιδιών
Τα video games διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από τα παραδοσιακά παιχνίδια. Χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με το περιεχόμενό τους:
- Παιχνίδια λογικής – Puzzle (ο παίκτης πρέπει να αντιδρά γρήγορα, ώστε να νικήσει)
- Παιχνίδια στρατηγικής (απαιτούν γρήγορο ρυθμό, με σκοπό την απόκτηση όλο και περισσότερων πόντων)
- Παιχνίδια υπόδησης ρόλων (ο παίκτης αναλαμβάνει το χαρακτήρα ενός ήρωα, διαμορφώνοντάς τον όπως επιθυμεί)
- Αθλητικά παιχνίδια (περιλαμβάνουν αθλητικούς αγώνες, ποδόσφαιρο, μπάσκετ κ.λ.π.)
- Παιχνίδια εξομοίωσης (απομίμηση της πραγματικότητας, δημιουργία ενός εξωπραγματικού κόσμου)
- Παιχνίδια τύχης (βασίζονται στην τύχη)
- Παιχνίδια περιπέτειας (περιλαμβάνουν έρευνες για την εύρεση γρίφων ή την επίλυση προβλημάτων)
- Find – person skooters (ο παίχτης βλέπει τον βιντεόκοσμο μέσα από τα εικονικά μάτια του ήρωα του παιχνιδιού)
Είναι παιχνίδια που ταξιδεύουν τα παιδιά σε φανταστικούς κόσμους, με σχεδόν αληθοφανή εικόνα, εντυπωσιακά εφέ και εξαιρετικό ήχο. Τα παιδιά δημιουργούν χαρακτήρες, τους οποίους διαχειρίζονται όπως επιθυμούν και συναναστρέφονται με άλλους χαρακτήρες του παιχνιδιού. Δημιουργείται με αυτόν τον τρόπο η αίσθηση μίας διαδικτυακής κοινωνίας. Η αίσθηση, λοιπόν, του ρεαλισμού και των εξελιγμένων γραφικών, που προσφέρουν τα video games αποτελούν πόλο έλξης για τα περισσότερα παιδιά.
Σύμφωνα με μελέτες δημιουργούνται πολλές αντικρουόμενες απόψεις, οι οποίες αφορούν είτε θετικές ή αρνητικές επιδράσεις των video games. Αν αξιοποιηθούν σωστά όμως έχουν ευχάριστες επιδράσεις στα παιδιά. Στη συγκεκριμένη περίπτωση θα αναφερθούμε στις θετικές επιρροές των video games στη ζωή των παιδιών με ειδικές ανάγκες και όχι μόνο.
Θετικές επιδράσεις ηλεκτρονικών παιχνιδιών
Αρχικά, σημαντική είναι η συμβολή των ηλεκτρονικών παιχνιδιών στην ανάπτυξη και βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων των παιδιών.
- Συγκέντρωση προσοχής
- Παρατηρητικότητα
- Μνήμη
- Ταχύτητα αντανακλαστικών
- Ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
- Εξοικείωση με την τεχνολογία, η γνώση της οποίας είναι αναγκαία στη σύγχρονη εποχή και η αύξηση γενικών γνώσεων
- Εκμάθηση μέχρι ενός βαθμού μίας ξένης γλώσσας (π.χ. αγγλική γλώσσα, καθώς συχνά οι πληροφορίες των παιχνιδιών δίνονται και σε άλλες γλώσσες)
Σε πολλές μάλιστα Ευρωπαϊκές χώρες εντάσσονται στον κύκλο μαθημάτων του σχολείου εκπαιδευτικά προγράμματα για την εκμάθηση της χρήσης υπολογιστών. Σκοπός αυτών των προγραμμάτων είναι η εξοικείωση με την τεχνολογία και η βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων, ιδιαίτερα των παιδιών με ειδικές ανάγκες.
Επιπλέον, οι ποικίλες δυνατότητες που προσφέρουν τα video games, η ανάληψη διάφορων ρόλων, οι περιπέτειες, που βιώνουν μέσω αυτών τους δίνουν τη δυνατότητα και την ευκαιρία να πειραματιστούν. Nα αντιμετωπίσουν κινδύνους ή διάφορα συναισθήματα, όπως είναι ο φόβος, η αδυναμία, η ήττα. Ειδικά, στα παιδιά με ειδικές ανάγκες τα συναισθήματα αυτά είναι ιδιαίτερα αναπτυγμένα, λόγω φόβου απόρριψής και αποκλεισμού από το ευρύτερο περιβάλλον τους.
Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά συμβάλλουν θετικά στα παιδιά με ειδικές ανάγκες. Μέσω αυτών ενεργοποιείται ο οπτικοακουστικός τους συγχρονισμός (τι βλέπουν και τι πρέπει να κάνουν). Τα παιχνίδια αυτά βοηθούν τα παιδιά στην εκτόνωση της ενεργητικότητας που κρύβουν και στην απαλλαγή τους από το στρες της καθημερινότητας. Παράλληλα, τα video games ενισχύουν τη δημιουργικότητα των παιδιών. Mέσω της δημιουργίας ρόλων και διάφορων ιστοριών αναπτύσσεται ο πειραματισμός και η έμπνευσή τους. Τέλος, θα μπορούσε να ειπωθεί πως αποτελούν και μέσο κοινωνικοποίησης. Αρκετά συχνά τα παιδιά συγκεντρώνονται με τους συνομηλίκους τους και παίζουν ομαδικά.
Τα video games, λοιπόν, αποτελούν έναν τρόπο ψυχαγωγίας και διασκέδασης, δίνοντας στα παιδιά με ειδικές ανάγκες τη δυνατότητα εμπλουτισμού της μαθησιακής διαδικασίας και καταπολέμησης σε έναν βαθμό της αίσθησης πως είναι “αδύναμα”. Εξάλλου, οι αυξανόμενες απαιτήσεις των γονέων λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων δεν προσφέρουν τη δυνατότητα στα παιδιά να παίξουν σε ανοιχτούς χώρους. Επομένως, τα video games αποτελούν έναν εύκολο τρόπο να διασκεδάσουν μέσα σε ασφαλές πλαίσιο παιχνιδιού. Όταν αναφερόμαστε σε ασφαλές πλαίσιο παιχνιδιού εννοούμε πως οι ίδιοι οι γονείς οφείλουν να είναι ενημερωμένοι για το περιεχόμενο των video games, έτσι ώστε να περιοριστούν πιθανές αρνητικές επιδράσεις.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν σε άρθρο αυτό:
apothetirio.teiep.gr
ebooks.edu.gr
videogameseffects.weebly.com
