
Γενικά δεδομένα
Με βάση τα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, φαίνεται ότι ο νέος κορονοϊός SARS-CoV- 2 πιθανότατα μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο μέσω σταγονιδίων που αποβάλλονται από άτομο που νοσεί. Αυτό γίνεται μέσω βήχα ή πταρμού και με άμεση ή έμμεση επαφή με εκκρίσεις του αναπνευστικού.
Οι κορονοϊοί είναι μία ομάδα ιών που συνήθως προκαλούν αναπνευστικές λοιμώξεις η σοβαρότητα των οποίων ποικίλλει στον άνθρωπο και στα ζώα. Εκτιμάται ότι περίπου το ένα τρίτο των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού στον άνθρωπο μπορεί να προκαλείται από κορονοϊούς.
Ο κορονοϊός SARS–CoV-2 είναι στέλεχος που απομονώνεται για πρώτη φορά από τον άνθρωπο. Τα δεδομένα που έχουμε μέχρι τώρα δεν τεκμηριώνουν επαρκώς ότι ο ιός επιβιώνει για μεγάλα χρονικά διαστήματα στο νερό ανθρώπινης κατανάλωσης. Φαίνεται όμως ότι επιβιώνει σε επιφάνειες στις οποίες μεταφέρεται μέσω των σταγονιδίων.
Νέος κορονοϊός και μετάδοση μέσω του νερού
Σύμφωνα με ανακοινώσεις του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Ασθενειών των ΗΠΑ (CDC), κανένα ίχνος κορονοϊού δεν έχει βρεθεί έως σήμερα σε πόσιμο νερό. Όπως σημειώνεται, οι συμβατικοί τρόποι διαχείρισης του νερού, με τη χρήση φίλτρων και τη χλωρίωση, μπορούν να απομακρύνουν ή και να «απενεργοποιήσουν» τον κορονοϊό.
Ταυτόχρονα φαίνεται πως ούτε η χρήση μιας πισίνας ή ενός τζακούζι θα μπορούσε να αποτελέσει εστία μόλυνσης για τον νέο κορονοϊό. Και στην περίπτωση αυτή όμως – παρότι χώροι όπως κολυμβητήρια και πισίνες παραμένουν κλειστοί – η διαχείριση του νερού και η χλωρίωση αντιμετωπίζει ενδεχόμενα ίχνη του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2.
Το CDC εξηγεί πως ο νέος κορονοϊός, αν και μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αποχετευτικού συστήματος, δεν έχει υπάρξει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει πως κάτι τέτοιο έχει συμβεί μέχρι σήμερα. Σημειώνεται ωστόσο πως εργαζόμενοι στην επεξεργασία λημμάτων – και σε άλλα πόστα διαχείρισης υγρών αποβλήτων – θα πρέπει να ακολουθούν τις βασικές πρακτικές υγιεινής αλλά και να φορούν ειδικές στολές.
Μέτρα που πρέπει να τηρηθούν για τη διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου νερού από τον νέο κορονοϊό:
1. Διανομή μέσω βυτίων ή δοχείων:
- Το νερό θα πρέπει να προέρχεται είτε από δίκτυο ύδρευσης, είτε από γεώτρηση, η οποία θα διαθέτει τη σχετική άδεια χρήσης νερού για πόση
- Η μεταφορά του νερού με βυτία ή δοχεία θα γίνεται αφού προηγηθεί η σχετική άδεια από την οικεία Δημοτική Αρχή και βεβαίωση που θα αναγράφει την προέλευση του νερού προ πόση
- Στο βυτίο ή δοχείο θα αναγράφεται το είδος του νερού και η προέλευσή του και αυτό θα επιβεβαιώνεται από την οικεία Δημοτική Αρχή
- Τα βυτία ή δοχεία θα είναι κατασκευασμένα από μέταλλο που δεν επιδέχεται οξείδωση και δεν θα φέρουν εσωτερικές συγκολλήσεις με μόλυβδο, θα έχουν στον πυθμένα στόμιο πλήρωσης που θα κλείνει στεγανά με σιδερένιο κοχλιωτό πώμα
- Τα βυτία και τα δοχεία θα πληρούνται με αντλίες και σιδηρές σωληνώσεις και η παροχή του νερού θα γίνεται με στρόφιγγα και σιδηρές σωληνώσεις. Μια φορά την εβδομάδα θα καθαρίζονται και θα απολυμαίνονται υπό τον έλεγχο της οικείας υγειονομικής υπηρεσία και Δημοτικής Αρχής
- Οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι για την ποιότητα του μεταφερόμενου πόσιμου νερού θα διενεργούνται σε όλο το δίκτυο διακίνησης: στην πηγή, στα βυτία, στα δοχεία και στις θέσεις που παρέχεται στον καταναλωτή, σύμφωνα με τις απαιτήσεις ποιότητας και τη συχνότητα δειγματοληψίας
2. Διανομή εμφιαλωμένου νερού
- Θα πρέπει να είναι οργανοληπτικώς άμεμπτο και από κάθε άποψη αβλαβές για την υγεία των καταναλωτών
- Η ποιότητα των εμφιαλωμένων νερών θα πρέπει να πληροί τους όρους και τις προϋποθέσεις της σχετικής νομοθεσίας
- Οι συνθήκες αποθήκευσης και διακίνησης να είναι κατάλληλες, ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματική προστασία από τις δυσμενείς εξωτερικές επιδράσεις
- Λόγω της κατάστασης που επικρατεί, θα πρέπει να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι στα εμφιαλωμένα νερά, τόσο στα εργοστάσια εμφιάλωσης όσο και στο εμπόριο
3. Διανομή μέσω δικτύου ύδρευσης
- Οι ΟΤΑ και οι φορείς ύδρευσης που είναι υπεύθυνοι για την παροχή υγιεινού πόσιμου νερού, σε συνεργασία με τις Υπηρεσίες Περιβαλλοντικής Υγιεινής και Υγειονομικού Ελέγχου των Περιφερειακών Ενοτήτων και άλλων συναρμόδιων φορέων, θα πρέπει να διενεργήσουν υγειονομικό έλεγχο λειτουργίας των συστημάτων ύδρευσης όπως: γεώτρηση ή πηγή υδροληψίας, δεξαμενές, εγκαταστάσεις και δίκτυο διανομής
- Όταν διαπιστωθεί υπέρβαση των επιτρεπτών τιμών των ποιοτικών παραμέτρων του πόσιμου νερού θα πρέπει σε συνεργασία με τους υπεύθυνους ύδρευσης να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας της Δημόσιας Υγείας όπως :ενημέρωση του πληθυσμού και τροφοδοσία με κατάλληλης ποιότητας πόσιμο νερό, συστηματική χλωρίωση του νερού κ.α.
Τονίζεται ότι η επιτυχία της εφαρμογής των σχετικών διατάξεων με σκοπό να αντιμετωπιστεί άμεσα και αποτελεσματικά ο νέος κορονοϊός SARS-CoV-2, συναρτάται με την ανταπόκριση και το βαθμό συνεργασίας των εμπλεκόμενων υπηρεσιών, προκειμένου να προστατευθεί και διασφαλισθεί η Δημόσια Υγεία.
Στην παρακάτω εικόνα απεικονίζεται λεπτομερώς η σημασία της πρόσβασης στο νερό και της διατήρησης της υγιεινής κατά τη διάρκεια αυτής της παγκόσμιας πανδημίας. Παράλληλα παρουσιάζονται και ποιες αλλαγές συμπεριφοράς μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι στις αγροτικές κοινότητες και να αποτρέψουν την εξάπλωση του νέου κορονοϊού SARS-CoV-2.

Η σωστή υγιεινή είναι πολύ σημαντική. Όχι μόνο σε τουαλέτες και άλλες επιφάνειες, αλλά και το τακτικό πλύσιμο των χεριών. Επειδή η έλλειψη υγιεινής θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο διάδοσης των ιών, η πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο νερό είναι πλέον ακόμη πιο απαραίτητη.
Για να μαθαίνουμε και να μην ξεχνάμε απλά μαθήματα καθαριότητας ας δούμε στο παρακάτω βίντεο την ιστορία της χολέρας και πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε τότε το νερό στην εξάπλωσή της.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο
- https://spothve.aegean.gr/
- https://www.cdc.gov/
- https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%B7%CE%BC%CE%AF%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%BA%CE%BF%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%BF%CF%8A%CE%BF%CF%8D_%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1_%CF%84%CE%BF_2020
- iefimerida.gr – https://www.iefimerida.gr/ygeia/koronoios-ihni-covid-19-dexamenes-neroy-parisi,
- https://www.moh.gov.gr/articles/health/dieythynsh-dhmosias-ygieinhs/ygieinh-periballontos/prostasia-poiothtas-ydatwn/prostasia-neroy-anthrwpinhs-katanalwshs/3814-lhpsh-metrwn-diasfalishs-ths-poiothtas-toy-posimoy-neroy-se-periptwseis-ektaktwn-anagkwn,
- https://www.moh.gov.gr/articles/health/dieythynsh-dhmosias-ygieinhs/ygieinh-periballontos/prostasia-poiothtas-ydatwn/prostasia-neroy-anthrwpinhs-katanalwshs/6992-metra-kata-ths-diasporas-toy-korwnoioy-sars-cov-2-kata-thn-ydrolhpsia-metafora-kai-pwlhsh-neroy-anthrwpinhs-katanalwshs-me-bytia-doxeia-ploia,
- https://www.tudelft.nl/citg/over-faculteit/afdelingen/watermanagement/staff/staff-sanitary-engineering/prof-dr-gertjan-medema/