Αναμφίλεκτα, οι αυτοκτονίες στις φυλακές και η πρόληψη αυτών αποτελούν ένα φλέγον ζήτημα για αντιμετώπιση. Η αυτοκτονία είναι συχνό φαινόμενο στις φυλακές και θεωρείται μάλιστα η πιο κοινή και κύρια αιτία θανάτου των κρατουμένων. Το στρεσογόνο περιβάλλον της φυλακής, η στέρηση της φυσικής ελευθερίας αλλά και της ελευθερίας των επιλογών και η πίεση οδηγούν τους κρατουμένους στην αυτοχειρία.
Αιτίες
Αποτελεί κοινό τόπο ότι οι κρατούμενοι συχνά απογοητεύονται και προβαίνουν σε αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές καθώς αδυνατούν να διαχειριστούν τον εγκλεισμό. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι όσοι αυτοκτονούν δεν νοσούν απαραίτητα από κάποια ψυχική ασθένεια, αλλά δεν μπορούν να διαχειριστούν τον εξοντωτικό μηχανισμό λειτουργίας της φυλακής. Οι αυτοκτονίες στις φυλακές και η πρόληψη τους αποτελούν μια δύσκολη διαδικασία. Άλλωστε, οι περισσότεροι κρατούμενοι σύμφωνα με έρευνες διαπράττουν αυτοκτονία μέσα στο πρώτο 48ωρο κράτησής τους.
Οι κύριες αιτίες που προκαλούν την αυτοχειρία είναι αφενός ο υπερπληθυσμός των φυλακών και αφετέρου το άγχος και η δυσκολία προσαρμογής σε ένα περιβάλλον εγκλεισμού, βίας και ανασφάλειας, η απομάκρυνση από την οικογένεια και το αίσθημα ντροπής και απελπισίας λόγω των μεγάλων και βαρύτατων ποινών. Οι απειλές και τα μηνύματα των κρατουμένων για πιθανή απόπειρα αυτοκτονίας συχνά δεν αποτελούν μέσο εκβιασμού. Αντίθετα, αποτελούν μια κραυγή βοήθειας και απελπισίας και μια προσπάθεια σωτηρίας. Οι κρατούμενοι που δηλώνουν την απειλή διάπραξης αυτοχειρίας είναι και αυτοί που διαπράττουν την αυτοκτονία.
Μέτρα πρόληψης
Αυτό που είναι αναγκαίο να σημειωθεί λοιπόν, είναι ότι η αυτοκτονία δεν αποτελεί μια μη ανατρέψιμη πράξη και είναι δυνατή η αναγνώριση και η πρόληψή της. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη λοιπόν, η πολιτεία να δράσει άμεσα και να λάβει μέτρα πρόληψης, ώστε να αποσοβήσει τις πολυάριθμες αυτοκτονίες στις φυλακές. Ένα βασικό μέτρο που καλείται να λάβει είναι η κατάλληλη εκπαίδευση του προσωπικού, ώστε να αναγνωρίζει τους κρατουμένους που χρήζουν βοήθειας. Ειδικότερα, απαραίτητη κρίνεται η συνδρομή ψυχολόγων, οι οποίοι οφείλουν μέσω συζητήσεων να συνδράμουν ψυχολογικά τους κρατούμενους.Οι αυτοκτονίες στις φυλακές και η πρόληψή τους απαιτούν συνεχή επαγρύπνηση ώστε να αποφευχθούν.
Επιπρόσθετα, καίριο ρόλο στην αποφυγή των αυτοκτονιών διαδραματίζει η δημιουργία ενός ασφαλή χώρου φύλαξης των κρατουμένων, ο οποίος θα επιβλέπεται από το προσωπικό της φυλακής. Επομένως, ιδιαίτερη σημασία έχει η καθημερινή επιτήρηση και η φύλαξη των κρατουμένων, αλλά και η απομάκρυνση αιχμηρών προσωπικών αντικειμένων από τα κελιά ατόμων που έχουν εμφανίσει αυτοκτονικές τάσεις. Επιπλέον, θα ήταν χρήσιμη η ενίσχυση ομάδων συζητήσεων μέσα στις φυλακές, αλλά και η μέριμνα για επαφή των κρατουμένων με τα συγγενικά τους πρόσωπα.
Οι αυτοκτονίες στις φυλακές και η πρόληψη αυτών είναι ένα επίπονο, συλλογικό και δύσκολο έργο για την πολιτεία. Ο ρόλος των σωφρονιστικών συστημάτων είναι να λειτουργούν σαν μέσο επαναπροσδιορισμού της ζωής των κρατουμένων. Οι φυλακές πρέπει να αποτελούν έναν χώρο περισυλλογής και να δίνουν ένα έναυσμα για πρόοδο, εξέλιξη και μία δεύτερη ευκαιρία για μία καλύτερη ζωή στους φυλακισμένους. Τα σωφρονιστικά συστήματα οφείλουν να προστατεύουν τα δικαιώματα και να εξασφαλίζουν την ασφάλεια των κρατουμένων. Ο στόχος της κράτησης δεν είναι η εκδικητική τιμωρία, αλλά η υπόδειξη του σωστού, η απόδοση δικαιοσύνης και η επανακοινωνικοποίηση των φυλακισμένων.
Πηγές
Τι Συμβαίνει με τις Αυτοκτονίες στις Φυλακές στην Ελλάδα, ανακτήθηκε από: vice.com
Οι αυτοκτονίες στις φυλακές και η πρόληψη, ανακτήθηκε από: kathimerini.gr
Οι αυτοκτονίες πρώτη αιτία θανάτου στη φυλακή, ανακτήθηκε από: efsyn.gr
Αυτοκτονία στη Φυλακή. Πώς να την προλάβω; ανακτήθηκε από: ministryofjustice.gr
