Χαρισματικά παιδιά μέσα στη σχολική τάξη

Χαρισματικά παιδιά μέσα στην τάξη νοούνται εκείνα, που εμφανίζουν ιδιαίτερες νοητικές ικανότητες και ταλέντα. Ωστόσο, η χαρισματικότητα δεν αποτελεί αυτόματα εγγύηση για μαθησιακή επιτυχία. Η εκδήλωση των ικανοτήτων επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η ενθάρρυνση από την οικογένεια, οι δυνατότητες που προσφέρει το σχολείο, ακόμα και τα ήθη και έθιμα της εκάστοτε κοινωνίας.

Θετικά χαρακτηριστικά των χαρισματικών παιδιών:

1. έχουν καλή μνήμη
2. κάνουν πολλές ερωτήσεις και εκδηλώνουν περιέργεια για διάφορα θέματα
3. τελειοποιούν τις αναγνωστικές τους ικανότητες πολύ γρήγορα
4. επιδεικνύουν ιδιαίτερες ικανότητες στα μαθηματικά
5. τελειώνουν γρήγορα τις εργασίες τους
6. έχουν εσωτερικά κίνητρα
7. χρησιμοποιούν υψηλού επιπέδου δεξιότητες (ανάλυση, σύνθεση, αξιολόγηση)
8. βρίσκουν ασυνήθιστες λύσεις στην επίλυση προβλημάτων
9. έχουν αίσθηση της δικαιοσύνης
10. συζητούν με ευχαρίστηση θέματα και προβλήματα της καθημερινότητας

Αρνητικά χαρακτηριστικά των χαρισματικών παιδιών:

1. ξεφεύγουν εύκολα από το θέμα
2. θέλουν να μονοπωλούν το ενδιαφέρουν του εκπαιδευτικού
3. βαριούνται πολύ εύκολα
4. αρνούνται να εμπλακούν σε δραστηριότητες που δε σχετίζονται με τα ενδιαφέροντά τους
5. δεν αποδέχονται την κριτική
6. επιδιώκουν εξουσία
7. ασκούν έντονη κριτική στους άλλους
8. είναι τελειομανείς σε αυτά που τους ενδιαφέρουν και απαιτούν από τους άλλους το ίδιο
9. έχουν υπερβολική ηγετική διάθεση απέναντι στους συμμαθητές τους
10. παρουσιάζονται ως “ξερόλες” μέσα στην τάξη

Μύθοι και πραγματικότητα:

1. Τα χαρισματικά παιδιά είναι οι καλύτεροι μαθητές της τάξης: Κάτι τέτοιο δεν ισχύει απαραίτητα, καθώς μπορεί να έχουν κρυμμένες μαθησιακές δυσκολίες, οι οποίες εντοπίζονται δύσκολα, ειδικότερα κατά τα πρώτα σχολικά χρόνια.
2. Τα χαρισματικά παιδιά τα καταφέρνουν χωρίς βοήθεια και ειδικά εκπαιδευτικά προγράμματα: Η άποψη αυτή είναι λανθασμένη, καθώς χρειάζονται υποστήριξη και καθοδήγηση από τους εκπαιδευτικούς για να προοδεύσουν. Πέραν αυτού χρειάζονται συναισθηματική υποστήριξη, καθώς μπορεί να νιώθουν διαφορετικοί και να απομονώνονται.
3. Η χαρισματικότητα είναι κάτι αξιοζήλευτο: Ο μύθος αυτός δεν λαμβάνει υπόψη τη μοναξιά που αισθάνονται τα χαρισματικά παιδιά, θεωρώντας ότι κανείς δεν τα καταλαβαίνει. Επίσης, συχνά δέχονται άσχημους χαρακτηρισμούς από τους συμμαθητές τους, όπως ”σπασίκλας”, ”φυτό” κ.α.
4. Είναι εύκολο να εντοπίσει κανείς τη χαρισματικότητα: Αντίθετα με ό,τι πιστεύεται, δεν είναι εύκολο να εντοπιστούν τα χαρισματικά παιδιά, καθώς η αυξημένη επίδοση στα μαθήματα δεν είναι ο μόνος παράγοντας που σχετίζεται με τη χαρισματικότητα. Επιπλέον, τα τεστ νοημοσύνης αξιολογούν μία μόνο πτυχή της χαρισματικότητας και δεν λαμβάνουν υπόψιν τις καλλιτεχνικές κλίσεις και τη δημιουργικότητα των παιδιών.

Πρακτικές υποδείξεις προς τους εκπαιδευτικούς:

1. Προσφέρουμε ευκαιρίες και κίνητρα να μάθουν νέα πράγματα.
2. Αναθέτουμε εργασίες που αποτελούν πρόκληση για τα παιδιά και δεν τους είναι βαρετές.
3. Παρέχουμε υποστήριξη τόσο στις επιτυχίες, όσο και στις αποτυχίες τους.
4. Υποστηρίζουμε τα παιδιά, ώστε να αναπτύξουν σχέσεις με τους συμμαθητές τους.
5. Δίνουμε τη δυνατότητα στα παιδιά να εργάζονται με άλλα παιδιά του ίδιου επιπέδου ικανοτήτων.
6. Εξηγούμε τι σημαίνει χαρισματικότητα και πώς μπορούν να τη διαχειριστούν.
7. Βοηθάμε να γίνει κατανοητό ότι η χαρισματικότητα δεν αποτελεί δικαιολογία για κακή συμπεριφορά και παραγκωνισμό των εργασιών.
8. Ενθαρρύνουμε τον ευέλικτο τρόπο σκέψης.
9. Δεν περιμένουμε από το παιδί να είναι χαρισματικό σε όλους τους τομείς της ανάπτυξής του.
10. Δεν ξεχνάμε ότι τα χαρισματικά παιδιά, παρά τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες τους, παραμένουν πάντοτε παιδιά και έχουν ανάγκη από υποστήριξη, αγάπη, σταθερότητα και διασκέδαση.

Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:

Κονιστή, Π. (2010). Χαρισματικά παιδιά: Τα ενδοπροσωπικά και διαπροσωπικά προβλήματα προσαρμογή τους. Στο: Ε. Α. Κολιάδης (Επιμ.). Συμπεριφορά στο σχολείο. Αξιοποιούμε δυνατότητες. Αντιμετωπίζουμε προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.

Advertisements