Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται συνεχώς ο αριθμός των παιδιών που παραπέμπονται σε Υποστηρικτικές Υπηρεσίες, προκειμένου να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί κάποιο πρόβλημα στη συμπεριφορά τους. Στη διαδικασία αυτή, σημαντικό ρόλο παίζει ο εκπαιδευτικός, ο οποίος λόγω της επαφής του με τα παιδιά, αλλά και λόγω της κατάρτισής του είναι σε θέση να κρίνει αν πρόκειται όντως για προβληματική συμπεριφορά και κατά πόσο αυτή μπορεί να ξεπεραστεί με αλλαγές στο σχολικό περιβάλλον ή χρειάζεται περαιτέρω βοήθεια.
Οι εκπαιδευτικοί πριν αλλά και μετά την παραπομπή των παιδιών στις Υποστηρικτικές Υπηρεσίες οφείλουν να έχουν στο μυαλό τους τα ακόλουθα σημεία.
1.Κάθε χαμηλότερη επίδοση από το μέσο όρο δεν μπορεί να θεωρείται αποκλίνουσα
Η σχολική επίδοση αποτελεί μεταβλητή σε ένα δυναμικό σύστημα αλληλεπίδρασης ενδοατομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Πέραν αυτού, για την εισαγωγή στο σχολείο λαμβάνεται υπόψη μόνο η χρονολογική ηλικία των παιδιών και παραμερίζονται σημαντικοί παράγοντες, όπως το πολιτισμικό, γλωσσικό και μορφωτικό τους κεφάλαιο. Είναι, επομένως, φανερό ότι δεν θα ανταποκριθούν όλοι οι μαθητές με την ίδια ευκολία και μέσα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο στη μαθησιακή διαδικασία.
2. Είναι απαραίτητη η περιγραφή του μαθησιακού προφίλ του μαθητή
Ο εκπαιδευτικός είναι υπεύθυνος να παρατηρήσει και να καταγράψει τη συμπεριφορά του μαθητή και τον τρόπο με τον οποίο ανταποκρίνεται στη μαθησιακή διαδικασία. Στοιχεία, όπως ο χρόνος ανταπόκρισης, συμμετοχής και παρακολούθησης του μαθήματος, η προτίμηση για οπτικό ή ακουστικό υλικό, ο χρόνος περάτωσης των εργασιών, η γνώση των κοινωνικών κανόνων και η αποδοχή από την ομάδα των συνομηλίκων είναι μερικά μόνο στοιχεία, τα οποία θα βοηθήσουν τον εκπαιδευτικό να δομήσει τη διδασκαλία του, ώστε να είναι αποτελεσματική και ωφέλιμη για κάθε μαθητή.
3. Ο εκπαιδευτικός οφείλει να χειρίζεται με αποτελεσματικό τρόπο τα αρνητικά συναισθήματα και τις διαφωνίες που εμφανίζονται στην τάξη
Όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά, όχι όμως όλες οι συμπεριφορές. Οι μαθητές πρέπει να κατανοήσουν τη σημαντική αυτή διαφορά και να μάθουν τρόπους να διαχειρίζονται τα αρνητικά τους συναισθήματα, χωρίς να μπλέκουν σε καυγάδες. Για το σκοπό αυτό, ο εκπαιδευτικός προωθεί το διάλογο και ενθαρρύνει τους μαθητές να διερευνήσουν τα συναισθήματά τους.
4. Ο εκπαιδευτικός οφείλει να προάγει την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης των παιδιών και να αποφεύγει στερεοτυπικές αντιλήψεις και χαρακτηρισμούς
Όταν ο ίδιος ο εκπαιδευτικός χαρακτηρίζει και θεωρεί τους μαθητές του τεμπέληδες, αδιάφορους, κακομαθημένους και δεν λαμβάνει υπόψη τη δυσκολία που μπορεί να αντιμετωπίζουν, τότε είναι βέβαιο πως δεν τους δίνει την ευκαιρία να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση. Αντίθετα, η δημιουργία θετικού κλίματος μέσα στην τάξη, δείχνοντας εμπιστοσύνη, αποδοχή και σεβασμό στα παιδιά, συμβάλλει στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησής τους.
5. Εμπιστευτικότητα, ανωνυμία και διακριτικότητα στη συνεργασία με τις Υποστηρικτικές Υπηρεσίες
Ο εκπαιδευτικός οφείλει να μην εκθέτει και να μη στιγματίζει το παιδί, ώστε να υπάρξει κλίμα εμπιστοσύνης και αποδοχής. Επίσης, είναι υπεύθυνος να μην επιτρέψει σε άλλους γονείς να σχολιάζουν τη συμπεριφορά του παιδιού που αντιμετωπίζει δυσκολίες και να προωθεί μέσα από τη στάση του και τη διδασκαλία του την έννοια της αποδοχής και του σεβασμού της διαφορετικότητας.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο:
Πανταζοπούλου, Μ. (2010). Υποστηρικτικές Υπηρεσίες: Ο ρόλος τους στη σύγχρονη εκπαιδευτική διαδικασία. Στο: Ε. Α. Κολιάδης (Επιμ.). Συμπεριφορά στο σχολείο. Αξιοποιούμε δυνατότητες. Αντιμετωπίζουμε προβλήματα. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
