Λίγο έξω από τη Σπάρτη, στο δρόμο που συνδέει τη Λακωνία και τη Μεσσηνία, ανεβαίνοντας προς τον επιβλητικό Ταΰγετο, θα βρεις ένα χωριουδάκι που ξέρει καλά να κρύβει τα μυστικά του. Καθώς πλησιάζεις στους πρόποδες του βουνού, θα ξαφνιαστείς με την απότομη εναλλαγή του τοπίου. Από ένα αγροτικό περιβάλλον με ελαιώνες, σε ένα τοπίο με πυκνά δάση και αμέτρητες πηγές να αναβλύζουν δροσερό νερό όλες τις εποχές του χρόνου. Το μέρος αυτό είναι η Τρύπη Λακωνίας, ο τόπος που γεννήθηκε ο μύθος των αρχαίων Σπαρτιατών!
Φύση και τοπία
Η Τρύπη Λακώνίας είναι χτισμένη αμφιθεατρικά με θέα η οποία φτάνει από την κοιλάδα του Ευρώτα στην περιοχή της Σπάρτης μέχρι τον Πάρνωνα! Η καταπράσινη πλαγιά που είναι χτισμένο το χωριό, βρίσκεται στην αρχή της περιοχής Μεγάλας Λαγκάδας, γεμάτη από απότομες πλαγιές, κομμένες από το ομώνυμο ρέμα. Το σημείο αποτελεί ορμητήριο καταπληκτικών και πλήρως οριοθετημένων ορειβατικών και αναρριχητικών διαδρομών . Ο δρόμος αυτός αποτελούσε για πολλές δεκαετίες τη βασική οδό σύνδεσης της Σπάρτης με την Καλαμάτα, έχοντας χαρακτηριστεί ως μια από τις ομορφότερες ορεινές διαδρομές της Ευρώπης!
Ένα από τα χαρακτηριστικά της διαδρομής είναι οι σήραγγες που επιτρέπουν τη διέλευση των οχημάτων από το βουνό. Σε συνδυασμό με την επιβλητική θεά της πλαγιάς, ο ταξιδιώτης βιώνει πολλά και ποικίλα συναισθήματα, στα οποία κυριαρχούν το δέος και ο θαυμασμός.
Μια λεπτομέρεια, την οποία γνωρίζουν μόνο οι κάτοικοι της περιοχής, είναι ότι σε αρκετά σημεία της πλαγίας βρίσκονται μεταλλικοί δοκοί ψηλά στα βράχια, οι οποίες προκαλούν την απορία εκείνων που καταφέρνουν και τις εντοπίζουν. Ποιο σκοπό εξυπηρετούν και πως κατάφεραν και βρέθηκαν σε αυτά τα απόκρημνα μέρη… Οι ντόπιοι τα χρησιμοποιούσαν ως δοκούς αναρρίχησης για να μαζεύουν μέλι, από άγρια μελίσσια μέσα στα κοιλώματα του βουνού!
Οι «πισίνες» με τα κρυστάλλινα νερά
Ένα άλλο σημείο αναφοράς της περιοχής είναι οι πηγές του ποταμού Κνακίωνα και οι εντυπωσιακοί καταρράκτες του. Περίπου 2 χιλιόμετρα έξω από το χωρίο μπορεί κανείς να προσεγγίσει το σημείο και με αυτοκίνητο. Κατά τόπους στον ποταμό και μετά από τους καταρράκτες του, υπάρχουν σημεία που σχηματίζουν φυσικές «πισίνες» με αρκετό βάθος για να μπορούν να βουτήξουν οι τολμηροί που αντέχουν τα κρύα νερά του. Στο ίδιο σημείο θα βρει κανείς και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη, όπου κάθε καλοκαίρι λαμβάνει χώρα το πανηγύρι του χωριού.
Το σημείο που ο μύθος έγινε ιστορία…
Λίγο πριν φύγεις από την Τρύπη με προορισμό τον Ταΰγετο συναντάς στα αριστερά σου μια πινακίδα που αναγράφει «Σπηλαιοβάραθρο Καιάδα». Στο σημείο αυτό βρίσκεται ο περίφημος Καιάδας, τον οποίο η ιστορία αναφέρει ως τον τόπο που οι αρχαίοι Σπαρτιάτες έριχναν τα άρρωστα και καχεκτικά παιδιά, με σκοπό να κρατούν μόνο τα δυνατά και εύρωστα, ώστε να γίνουν αργότερα οι διάσημοι Σπαρτιάτες πολεμιστές…
Η ιστορία έμεινε στο θρύλο έως τις αρχές του 1980. Τότε για πρώτη φορά μετά από εκατοντάδες χρόνια κατέβηκαν ξανά άνθρωποι στο βάραθρο, λύνοντας ένα μυστήριο χιλιάδων ετών. Βρέθηκαν πολλά οστά ενηλίκων και αιχμές από βέλη και δόρατα, επιβεβαιώνοντας την ύπαρξη των κατά την αρχαιότητα «Αποθετών».
Το «λιμάνι» των κυνηγημένων
Μετά την καταστροφή της Χίου από τους Οθωμανούς, οι Χιώτες σκόρπισαν στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Ειδικότερα, ορισμένες εύπορες οικογένειες εξ αυτών, βρήκαν το «λιμάνι» τους στην Τρύπη Λακωνίας. Ακολούθως, έχτισαν επιβλητικά πυργόσπιτα που στέκουν αγέρωχα ακόμα και σήμερα, με τεχνοτροπία που δε συναντάς πουθενά αλλού στο Νομό. Πράγματι, ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εκκλησάκι του Προφήτη Ηλία, στον περίβολο μιας τέτοιας κατοικίας, στο οποίο μέχρι πρότινος υπήρχε η πανέμορφη εικόνα του Προφήτη Ηλία, προερχόμενη από την Χίο και η οποία φιλοτεχνήθηκε το 18ο αιώνα.
Η Τρύπη ξέρει να κρύβει καλά τα μυστικά της. Αναμφισβήτητα, πάρχουν κι άλλα πολλά ακόμα, όπως επίσης και θρύλοι που διηγούνται ακόμα οι γιαγιάδες του χωριού. Ας είναι αυτό λοιπόν το κάλεσμα για να τα ανακαλύψετε…
Επιπρόσθετες πληροφορίες
Λίγο πριν την είσοδο του χωριού βρίσκεται η σπηλιά στην οποία έζησε και έδρασε ο Όσιος Νίκων ο «Μετανοείτε» τον 10ο αιώνα, με εντυπωσιακές αγιογραφίες
________________
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν για το άρθρο
- «Τρύπη (Καιάδας) – Πικουλιάνικα» Ανακτήθηκε από: https://taygetostrails.gr/trails/trypi-kaiadas-pikoylianika/ (Τελευταία πρόσβαση 21/9/2024)
- «Πολιτιστικος Συλλογος Τρυπης – Ο Πληθωνας» Ανακτήθηκε από: https://tripitaygetus.blogspot.com/2013/08/river-knakionas.html (Τελευταία πρόσβαση 21/9/2024)
- «Οι παγωμένοι καταρράκτες του Ταϋγέτου || Τρύπη Σπάρτης» Ανακτήθηκε από: https://karidotsouflo.gr/oi-pagomenoi-katarraktes-toy-taygetou-tryph-spartis/ (Τελευταία πρόσβαση 21/9/2024)
- «Τρύπη ένα γραφικό χωριό στης πλαγιές του Ταΰγετου» Ανακτήθηκε από: https://www.spartavoice.gr/%cf%84%cf%81%cf%8d%cf%80%ce%b7-%ce%ad%ce%bd%ce%b1-%ce%b3%cf%81%ce%b1%cf%86%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%cf%87%cf%89%cf%81%ce%b9%cf%8c-%cf%83%cf%84%ce%b7%cf%82-%cf%80%ce%bb%ce%b1%ce%b3%ce%b9%ce%ad%cf%82-%cf%84/ (Τελευταία πρόσβαση 21/9/2024)
