Η σχέση ως έννοια φαντάζει μια πολυπαραγοντική εξίσωση για έμπειρους λύτες. Η πολυσυζητημένη έκφραση πως τα ετερώνυμα έλκονται, ενώ τα ομώνυμα απωθούνται, πρωταγωνιστεί στις συζητήσεις περί σχέσεων. Κατά πολλούς τα κύρια συστατικά για τη δημιουργία μιας υγιούς και μακρόπνοης σχέσης είναι η επικοινωνία, το σεξ και η χημεία (Μανωλιάδης, 2009). Εξαρτώνται από την υιοθέτηση μίας «συντεταγμένης οπτικής», οπότε οποιαδήποτε απόκλιση αλλοιώνει τη ”συνταγή” επιτυχίας.
Στην πραγματικότητα το ερώτημα είναι αν δύο άνθρωποι, με αλλιώτικο τρόπο έκφρασης και διαφορετική στάση ζωής, μπορούν να συνυπάρξουν. Αρκετές φορές έχει προκύψει η απορία αν τα ετερώνυμα έλκονται ή απωθούνται. Κι αν μια σχέση με διαφορετικούς ανθρώπους -τουλάχιστον φαινομενικά- μπορεί να αντέξει στο χρόνο. Πιθανώς κάποιος να νιώσει έλξη για ένα άτομο που δε μοιάζει με τον ίδιο, ακριβώς γιατί υπάρχει η ανάγκη για εξερεύνηση του αγνώστου. Ως γνωστόν, η διαφορετικότητα συνιστά αφροδισιακό ερέθισμα, διότι πολλοί νιώθουν την ανάγκη να βιώνουν νέες εμπειρίες που ενδεχομένως να λειτουργούν συμπληρωματικά σε σχέση με τη δική τους προσωπικότητα.
Τι γίνεται όμως όταν η στιγμιαία έλξη δημιουργήσει την ανάγκη για πιο σταθερή σχέση;
Με το πέρας του χρόνου αναδύονται οι διαφορές στον τρόπο αντίληψης και αντίδρασης στα καθημερινά βιώματα. Το πρώτο στάδιο του ενθουσιασμού αντικαθίσταται από ένα διάστημα εκλογίκευσης της σχέσης. Συνήθως οι διαφορές που έμοιαζαν γοητευτικές, μπορεί να γίνουν η αιτία για τριβές και συγκρούσεις. Αν δεν υπάρξει κατανόηση και αποδοχή, τότε το πιο πιθανό είναι η σχέση να φθαρεί και να λήξει.
Το ουσιαστικότερο ζήτημα είναι να αναρωτηθούν οι σύντροφοι, αν ενδιαφέρονται για μια από κοινού πορεία ζωής. Σε περίπτωση που πρόκειται για συνειδητή επιλογή, το εσωστρεφές άτομο μπορεί να λειτουργήσει ως ήρεμη δύναμη που προσφέρει ασφάλεια, ενώ το εξωστρεφές άτομο προσφέρει ανανέωση. Επομένως, οι διαφορές μπορούν να λειτουργήσουν συμπληρωματικά κι όχι ανταγωνιστικά. Σε μια σχέση ετερωνύμων, αν η διαφορετικότητα δεν υπερισχύει της επικοινωνίας, του σεβασμού θα λειτουργήσει.
Ομώνυμα & Ετερώνυμα: Θα μπορούσαν άραγε να συμβιώσουν αρμονικά ;
Κατά βάση αναζητούμε ένα σύντροφο που μας μοιάζει, σύμφωνα με μελέτη στο περιοδικό Psychology Today. Υποσυνείδητα, θέλουμε ο σύντροφός μας να έχει πολλά κοινά χαρακτηριστικά με εμάς προκειμένου να εξασφαλίσουμε σταθερότητα. Η ερωτική έλξη από ένα άτομο που μας μοιάζει επιβεβαιώνει ότι είμαστε φυσιολογικοί και επιθυμητοί, υποστηρίζουν οι ερευνητές. Η Stacy Lynn Harp συμμερίζεται την άποψη αυτή, καθώς δηλώνει πως η συμβατότητα εξασφαλίζει το ευτυχισμένο μέλλον της σχέσης. Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2008 στην Evolutionary Psychology δείχνει ότι είναι πιο πιθανό να ταιριάξουμε με ένα άτομο που μας μοιάζει ως προς την προσωπικότητα, επιζητούμε όμως το καινούριο ως προς τις γενικές προτιμήσεις.
Μια νέα μελέτη σχετικά με τα ομώνυμα και ετερώνυμα: ποιους τελικά επιλέγουμε ;
Μια νέα μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Καρόλου στην Τσεχία, κατέληξε σε εξαιρετικά ενδιαφέρονται συμπεράσματα. Σύμφωνα με τα ευρήματα εξαρτάται από το αν κάποιος διατηρεί μόνιμη σχέση ή είναι ελεύθερος.
Οι ερευνητές ζήτησαν από μια ομάδα φοιτητών να βαθμολογήσουν μια σειρά από φωτογραφίες, δηλώνοντας πόσο ελκυστικά βρίσκουν τα πρόσωπα που έβλεπαν. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να δηλώσουν εάν είναι δεσμευμένοι ή ελεύθεροι. Για πρόσωπα του αντίθετου φύλου, ερωτήθηκαν: «Ποιο πρόσωπο βρίσκεις πιο ελκυστικό για περιστασιακή σχέση;» και «ποιο για μακροχρόνια σχέση;». Για πρόσωπα του ίδιου φύλου: «Ποιο πρόσωπο θεωρείς ότι είναι πιο ελκυστικό;» και «Ποιο θα επέλεγες ως φίλο/η;».
Οι ελεύθεροι συμμετέχοντες έδωσαν υψηλότερες βαθμολογίες στα πρόσωπα που δεν έμοιαζαν με το δικό τους. Παλαιότερες μελέτες έχουν υποδείξει ότι μας ελκύουν πρόσωπα που μοιάζουν με το δικό μας, όμως για πρώτη φορά οι ερευνητές συνυπολόγισαν τον παράγοντα της οικογενειακής κατάστασης.
«Οι ελεύθεροι συμμετέχοντες, αλλά όχι οι δεσμευμένοι, έδωσαν υψηλότερες βαθμολογίες ως προς την ομορφιά σε πρόσωπα που δεν τους έμοιαζαν», δηλώνει η Δρ Jitka Lindová. «Για πρώτη φορά, παρατηρήσαμε πώς επηρεάζει το relationship status το παιχνίδι της ερωτικής έλξης» συμπληρώνει. Μια πιθανή θεωρία που εξηγεί τις προτιμήσεις των ελεύθερων είναι ότι αναζητούν πιο ενεργά τη «βιολογική ποικιλία», αφού συνδέεται με τη γενετική συμβατότητα ανάμεσα σε δύο ανθρώπους.
Πηγές:
Γεωργία Κιζιρίδου, Εξελικτική – Σχολική Ψυχολόγος, MSc
McCullers, C. (2008). Η μπαλάντα του λυπημένου καφενείου. Μτφρ. Μ. Κουμανταρέα. Αθήνα: Κέδρος.
http://www.onmed.gr
http://www.psychorropia.gr
